
İngiltere; Başbakan Boris Johnson’ın önlem alma konusundaki yavaşlığı, yetersiz test sayıları, sağlık görevlileri için koruyucu malzeme eksikliği gibi şikayetler ortasında koronavirüsten en ağır ekonomik darbeyi alan ülkeler arasında gösteriliyor.
Hal böyleyken İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak da ekonominin salgın nedeniyle yüzde 30 daralabileceği açıklamasıyla gündeme geldi. The Times gazetesi Sunak’ın meslektaşları ile GSYİH’nin Nisan ve Haziran aylarında yüzde 25 ila 30 oranında küçülme olasılığını tartıştığını yazdı.
İsimsiz bakanlara atıfta bulunan Times, bir grup salgının kötüleşme riski nedeniyle karşı çıkarken Sunak ve destekçilerinin ekonomi yararına sosyal mesafe tedbirlerinin rahatlatılmasını istediğini yazdı.
23 Mart’tan bu yana yürürlükte olan mevcut tedbirlerin bu hafta gözden geçirilmesi beklenirken geçtiğimiz gün İngiltere’deki virüs kısıtlamalarının kademeli olarak kaldırılacağı söylenmişti.Hazine ise bir açıklamada kamu hizmetleri için acil durum finansmanının şu anda 14 milyar sterline ulaştığını, rakamın Sunak’ın tecrit öncesi yıllık bütçesindeki 5 milyar sterlinden fazla olduğunu bildirdi. Rakama Ulusal Sağlık Servisi ve yerel makamlar için finansmanın dahil olduğu kaydedildi. Sunak, durumla ilgili şöyle konuştu:
Birlikte çalışan Hazine ve İngiltere Merkez Bankası, ekonominin ve işgücü piyasasının çökmesini durdurmak için bir paket açıklasa da teslimatın yavaş ve düzensiz olduğuna dair şikayetler görüldü. İş, Enerji ve Sanayi Stratejisi Bakanı Alok Sharma, hükümetin koronavirüs iş kesintisi kredi planının bir parçası olarak 4.200 küçük ve orta ölçekli işletmenin kurtarma kredisi aldığını söyledi.
Pazar günü yapılan bir BBC röportajında kendisine finansman alan firmaların yardım isteyenlerin sadece yüzde 1,4’ünü temsil ettiği belirtildiğinde, bu rakama itiraz etmedi.Yaklaşık üç hafta önce Sunak tarafından açıklanan program, küçük ve orta ölçekli firmalara 5 milyon sterline kadar kredi vermek üzere tasarlanmıştı. Onaylanmış 85 bine yakın vakası ve 10 binin üzerindeki vaka sayısıyla endişelerin arttığı ülkede, Maliye Bakanı Sunak’ın yorumu ekonomide olabilecekler hakkında fikir verdi.
Zaten İngiltere ekonomisi, ülkeyi durduran pandeminin başlangıcından öne bile GSYİH büyümesinin yüzde 0.1 azalmasıyla tersine dönmüştü. Analistler de Şubat büyümesinde koronavirüs etkilerinin görülmediğini ve Mart’ta ekonominin derin bir resesyona girebileceğini söyledi.
Bankacılıktan restoranlara kadar endüstrileri kapsayan hizmetler sektörü Şubat’ta yüzde 0 büyüme kaydederken 2019’un büyük bölümünde Brexit’ten etkilenen imalat sektörü %0,5 büyüdü.
Ancak inşaat sektörü, ülke genelinde kötü hava koşullarına bağlı olarak yüzde 1,7’lik bir faaliyet kaydetti. Pantheon Macroeconomics’ten ekonomist Samuel Tombs, 2020’nin ilk iki ayındaki GSYİH durgunluğunun seçim sonrası Boris sıçramasının sadece boş laf olmadığını gösterdiğini dile getirdi.
“Şubat ayındaki veriler büyük ölçüde herhangi bir Covid-19 etkisinden muaftır, sadece seyahat acenteleri ve depo operatörleri talep veya arzda önemli bir isabet olduğunu belirtmektedir” dedi. Birleşik Krallık Ulusal İstatistik Ofisi’nden Rob Kent-Smith ekonominin zayıf durumunun başka bir ölçüsünü AB’den yapılan ithalattaki keskin düşüş olarak gösterdi.
İşçi Sendikaları Kongresi’nden Frances O’Grady de şöyle konuştu:Birçok ekonomist de İngiltere ekonomisinin Haziran’da sona eren çeyrekte inanılmaz bir düşüş göstermesini bekliyor. BBC tarafından temasa geçilen ekonomistler; İngiltere’de yıllık GSYİH’nin önemli ölçüde düşeceğini öngörüyor.
Tahminlerin ortalaması yüzde -14’ken JP Morgan Nisan-Haziran çeyreğinde büyümenin yüzde eksi 7,5 ve Capital Economics yüzde eksi 24’lük projeksiyon bildirdi.
BBC tarafından görülen tahminlerin yarısı % -13 ile % -15 arasındayken pandemi İngiltere’yi vurmadan önce, bu çeyrek için ortalama tahmin sadece %0,2’lik bir düşüştü. Coronavirüs etkilerinin görülmediği bir ay önce resmi bütçe tahmini %0,4 büyümeyken Bütçe Sorumluluğu Ofisi’nden henüz tahminleri güncellemesi istenmedi.