Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından bugün Bütçe İzleme Bülteni’nin 2’nci sayısı yayımlandı. 2024 yılının ilk çeyrek verilerinden yararlanarak hazırlanan TEPAV raporunda, ek tedbirin alınmazsa yıl sonunda bütçe açığının 783,8 milyar liranın üzerinde olabileceği vurgulandı.
Bu durumda, 2024 yılı bütçe açığının gayri safi yurt içi hasılaya (GSYİH) oranının yüzde 6,4’ten yüzde 8,3’e yükseleceği öngörüldü.
Geçmiş yıllarda fazla veren operasyonel dengenin reel faizlerdeki gelişimin etkisiyle 2024 yılında 666 milyar lira seviyesinde açık vereceği tahmin edildi. Cari bütçe dengesinin GSYH’ye oranının ise yüzde 2,9’dan önemli sayılacak bir artışla yüzde 4,3’e yükseleceği belirtildi.
Söz konusu durumun kamu tasarrufunda bozulmaya işaret ettiği vurgulandı. Faiz oranlarında başlayan yukarı yönlü hareketin de bozulmayı artıracağı, kamuda verimliliği artırma ve daha etkin bir vergi sisteminin yerleştirilmesine yönelik ikinci nesil reformların tedbirlerle önemine dikkat çekildi.
Bütçe Dengesi için Acil Önlem Çağrısı
Bütçe dengesinin korunması için acil önlemlerin gerekliliğine vurguda bulunularak, bütçe ödeneklerinin büyük çoğunluğunun zorunlu harcamalara ayrıldığı ve esnek harcamaların payının sınırlı olduğu paylaşıldı.
TEPAV bültenin, bu durumun ise yapısal tedbirler alınmadığı sürece bütçe tedbirlerinin etkisinin sınırlandıracağının altı çizildi.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) geçmiş yıllarda bütçeye önemli miktarlarda kâr payı aktardığı da anımsatıldı. Ancak 2023 yılında TCMB’nin rekor seviyede zarar ettiğine işaret edildi. Zararın, bütçe gelirlerine olumsuz etki yaparak bütçe açığını artıracağı öngörüldü.
2024 yılında bütçe açığının 2,652 milyar lira olarak öngörüldüğü ancak Hazine Finansman Programı’nda net borçlanmanın 1,328 milyar lira seviyesinde olduğu da paylaşıldı.
Bütçe açığının kapatılması için alternatif tedbirlerin alınması veya borçlanmanın artırılması gerektiğine vurguda bulunuldu.
