
Yılın ikinci çeyreğinde 1999’dan bu yana ilk kez daralan Endonezya ekonomisi için görünüm kasvetli kalmaya devam ediyor. Avrupa genelinde artan vakalar küresel görünümü gölgelerken Endonezya da bugün COVID-19 vakalarının bir günde 2.973 artarak 418.375’e yükseldiğini; ölü sayısının da 102 artarak 14.146’ya çıktığını açıkladı.
Virüs, ülkenin 34 vilayetinin tamamına yayılırken son 24 saat içinde Jakarta’da 617 yeni vaka kaydedildi.
ING Ekonomisti Nicholas Mapa da Endonezya’ya ilişkin notunda Covid-19’un toparlanma üzerinde baskı yarattığını belirtti. Üçüncü çeyrek GSYİH’nin salgın nedeniyle ekonomik iyileşme beklentilerinin azalmasıyla %5,6 düşecek gibi göründüğünü söyleyen Mapa, Endonezya ekonomisinin durgunluk içinde olduğunu ekledi.
Ekonomist; Endonezya’nın şu anda ASEAN’da en yüksek Covid-19 vakasına sahip ülke olduğunu ve yeni günlük enfeksiyonların 3.000’in kuzeyine doğru ilerlediğini aktardı.
En son PMI raporu daralmaya dönerken, daha katı karantina kurallarına dönüşün muhtemelen üçüncü çeyrekte endüstriyel faaliyet üzerinde baskı oluşturduğunu bildirdi. Mapa’ya göre ekonomik toparlanma beklentileri, hane halkı tüketimini engelleyen ve genel duyarlılığı baskılayan kısmi kilitleme önlemleri ile virüsün yayılmasını sınırlamaya dayanıyor.
Tüketici harcamaları, hedefin altında enflasyon ve cansız perakende satışlarla kendini göstererek önemli ölçüde yavaşlarken karayolu taşıtları gibi dayanıklı tüketim mallarına yapılan yatırımlar, kilitlenmelerin en yoğun olduğu dönemde ağır darbe aldı.
Bununla birlikte yetkililerin Covid-19 yardım çabalarına 695 trilyon Endonezya rupisi (GSYİH’nin %4,4’ü) ayırması büyük önem taşıdı.
Bütçe açığının GSYİH’ye oranının Eylül ayı itibarıyla yüzde 4,2’ye yükseldiğini ve yetkilileri Endonezya Merkez Bankası ile yük paylaşımı anlaşması yapmaya teşvik ettiğini ekledi.
Fakat teşvik önlemlerine rağmen, GSYİH ivmesinin özellikle Covid-19 vakalarının günde en az 3.000’e ulaşmasıyla bastırılmış durumda kalacağını ve bunun da yakın vadede tüketim ivmesini sınırlayacağını tahmin ederek şöyle konuştu:
“Uygulama kurallarının ve düzenlemelerin hızlı bir şekilde tasarlanması durumunda, büyüme beklentilerinin önemli ölçüde iyileştiğini görebiliriz, ancak salgın öncesi GSYİH düzeyine dönüş, ekonominin ana itici gücü olan tüketimle birlikte muhtemelen en az 2 yıl sürecektir.”
Endonezya tüketici duyarlılığının Mayıs ayında 77,8’e düştüğünü, Temmuz ve Ağustos’ta hafif toparlandığını ve Eylül’de Jakarta daha sıkı kilitlenmelere döndüğünde tekrar düşüş yaşadığını hatırlattı.
Endonezya’nın büyüme ivmesi, ekonomik büyümenin ana itici gücü olan iç tüketimi baskılayan, hala yükselen Covid-19 enfeksiyonları nedeniyle zayıflarken perakende satışlar ve tüketici güveninin durması ile GSYİH büyümesinin ilk çeyreğine kadar negatif bölgede kalacağını öngördü.