Uzmanlar; Çin’in ekonomisindeki yavaşlama ve aşırı sıkı kredi koşullarının, şirket borçlarının geçen yıl rekor seviyeye yükselmesine neden olduğuna dikkat çekiyorlar. İki bankanın verilerine göre; hem ABD doları hem de Çin yuanı olarak verilen Çinli şirket tahvilleri için temerrütler 2018 yılında artış gösterdi.
Fransız sigorta şirketi Coface tarafından yapılan ankete göre şirketlerin ödemelerini geciktirdiğini söylemiştik. Ülkenin yavaşlayan ekonomik büyümesinin, daha sıkı kredi koşullarının ve artan tahvil temerrütlerinin, kurumsal nakit akışları üzerinde baskı oluşturduğu için bu durumun yaşandığı da açıklanmıştı.
Çinli Şirketlerin Borçluluk Durumu Kötüleşiyor
Singapur bankası DBS’nin yayımladığı Şubat verileri, yuan cinsi borçların benzersiz bir şekilde 120 milyar yuana yaklaştığını gösterdi. Çinli şirketlerin yuan cinsinden borçları 119,6 milyar yuana (17,8 milyar dolar) yükselirken, bu seviyenin 2017 yılının dört katından fazlasına işaret ettiği söylendi.
Japon bankası Nomura’nın sağladığı tahminler, geçen yıl 159,6 milyar yuana yükselen kıyı tahvillerinde (yuan cinsi tahviller) temerrüde düşme büyüklüğünü ortaya koydu. Denizaşırı şirketlerin dolar bonoları veya Çinli şirketlerin dolar cinsinden borçları aynı eğilimi gösterdi. Nomura, bu tür bir borcun miktarının 2018 yılında bir önceki yıla göre 7 milyar dolara yükseldiğini açıkladı.
DBS, Çin’in geçen yıl daha önce görülmemiş bir şekilde şirket bonolarında temerrüt dalgasına tanık olduğuna dikkat çekti. “Yavaşlama derinleştikçe finansal piyasalara vuran yeni bir yalpalama işareti,” olduğunu belirtti.
DBS, enerji sektörünün 2018’de 46,4 milyar yuanlık ödemeyi kurtardığını söyledi. Bu seviyenin ise yuan cinsinden borçlardaki tüm temerrütlerin neredeyse yüzde 40’ını oluşturduğu açıklandı. Tüketici şirketler de bankanın raporuna göre bir sonraki en kötü seviyeye işaret etti.
DBS “Varsayılan dalga 2019’a yayılıyor… Risk iştahındaki azalış ve büyük olgunlaşma hacmi göz önüne alındığında, görünüm zayıf,” ifadelerini kullandı. Banka bu yıl şirket tahvillerinin 3,5 trilyon yuan olduğunu da sözlerine ekliyor.
Yüksek Borçlanma Maliyetleri
Şirketler, yüksek borçlanma maliyetleriyle ağırlaşan daha sıkı parasal koşullarla karşı karşıya kaldıklarını belirten DBS, reel faizlerin 2017 yılının başında yüzde -3,1 gibi düşük bir oranla Ocak ayında yüzde 4,35 gibi yüksek bir seviyeye çıktığına dikkat çekti.
DBS, ülkenin merkez bankası olan Çin Halk Bankası’na atıfta bulunarak, “PBOC tarafından yinelenen parasal gevşemeye rağmen yeniden finansman için kredinin mevcudiyeti sınır kalıyor,” dedi. “Ticari bankalar özel şirketlere ve finansal olarak titizlikle devlete ait işletmelere borç vermede temkinli kaldı,” ifadelerini de ekledi.
Bu tür zorlu parasal koşulların, Çinli şirketler üzerindeki finansal stresi artırdığını söyleyen DBS, borçlarını geri ödeme konusunda yeteneklerinin yeterince iyi olmadığını da belirtti.
Emlak sektörünü de ele alan DBS, “Son borçlanmanın endişe verici derecede büyük bir kısmının kısa vadeli tahviller şeklinde geldiği,” dedi. Mülkiyet geliştiricilerin karşılaştıkları finansman baskısının, konutun yavaşlamasıyla daha da kötüleştiğine dikkat çekti.
Aberdeen Standard Investment’ın Asya’daki sabit gelirli yatırım yöneticisi Edmund Goh’a göre; yılın temerrütleri 2016 yılındaki son döneme göre çoğunlukla özel sektördeki şirketleri vurdu.
Goh, “2017’de ve 2018’in başlarında yükselen oranlar ortamı ve genel olarak ekonomik büyümenin zayıf olması, elbette temerrütlerin ana suçlusuydu. Peki, neden o zaman özel şirketler üzerinde yoğunlaştı? Çünkü sermayeyi son birkaç yıl içerisinde Çin devletine ait girişimlere yönlendirmek için güçlü destek politikaları görüyoruz,” dedi.
ABD ekonomisi güçlü olduğu için FED, dünyanın en büyük ekonomisinde aşırı ısınmayı önlemek için faiz oranlarını yükseltiyor. Ancak oranlar arttıkça, tahvil fiyatları düşer ve ABD doları cinsinden borç artışı üzerinde kazanç sağlar. Yuan, geçen yıl dolar karşısında durmadan düştüğünde, yerel para biriminden kazanç sağlayan Çinli şirketler, ABD doları cinsinden borçlarını geri ödemek için zorlandılar.
Gölge Bankacılık Üzerindeki Rekor Baskı
Analistler daha az nakit akışı olan ve dolayısıyla borçlarını ödeyemeyen özel şirketler nedeniyle gölge bankacılığın çöküşündeki temerrüt oranlarının rekor seviyeye ulaştığını ifade ettiler.
Gölge bankacılık, resmi bankacılık sektörü dışındaki finansal şirketler tarafından gerçekleştirilen faaliyetleri ifade etmektedir. Bu nedenle daha düşük düzeyde düzenleyici gözetim ve daha yüksek risklere tabidirler.
Goh, “Geçmişte, düzenlemelerin gölge bankacılık kredilendirmesinde daha rahat olduğunu hatırlamalıyız. Özel şirketler, tahvil ihraç edemediklerine güvendiler. Ancak hükümet, 2017’de bunlara zarar vermeye başladı,” ifadelerini kullandı.
Varlık yönetim şirketi Robecco’nun kıdemli kredi analisti Tiansi Wang ise gölge bankacılık sisteminin Çin’deki düşük kaliteli şirketler için birincil kredi sağlayıcısı olması nedeniyle durumun kötüleştiğine işaret etti.
Devlete ait olan bankalar genel olarak devletin sahip olduğu ve özel firmalardan daha güvenli borçlu olarak kabul edilen şirketlere borç vermeyi tercih ediyor. Sonuçta da birçok özel şirket gölge bankacılığa yönelmiş oluyor. Uzmanlar temerrütlerin daha yönetilebilir bir hızda olmasına rağmen bu yıl da devam edeceğini öngörüyorlar.
Buna karşın analistlerin bu yıl artacağını söylediği Çin’deki borç seviyelerinin yüksek seviyesi anlamına gelmiyor. Çünkü Pekin ekonomisini canlandırma önemlerinin ortasında borç vermeyi artırmaya çalışıyor. Bununla birlikte fon ihtiyacı olan umutsuz şirketler için pek de parlak gözükmüyor.
Goh, Çinli yetkililer bankaları daha fazla borç vermeye teşvik etme çabalarına dikkat çekiyor ve “2019’da özel şirketler için son derece sıkı fon pazarını en azından kısmen hafifletmeye yardımcı olacak. Hareket hızı oranlarının 2019’da tahvil piyasasına yardımcı olacağını düşüyoruz. Ayrıca veri indirimlerinin ve maliye politikalarının bazılarının bu yıl ekonomiyi canlandıracağına inanıyoruz,” ifadelerini kullanıyor.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
