Küresel Petrol Piyasalarının Karşılaştığı En Büyük Riskler Sıralandı

Küresel arz stokları azaldıkça petrol endüstrisi uzmanları, ham piyasanın ani veya beklenmedik bir aksamaya karşı daha hassas hale geldiği konusunda hemfikir. Ancak şu anki en büyük riskin gerçekte ne olduğu konusunda çok az bir fikir birliği olduğu görülüyor.

Libya, ABD’nin İran ve Venezuela yaptırımlarının artmasıyla devam eden OPEC kaynaklı arz kesintileri, yılbaşından bu yana petrol fiyatlarının yükselişini tetikledi. Brent petrol yüzde 30 ve WTI ham petrol yüzde 40 civarında yükseliş kaydetti.

Ham Petrol Fiyatlarını Takip Etmek için Tıklayın!

Enerji analistleri, piyasada artan risk göstergelerinin yoğunlaşmasının endişe kaynağı olduğunu dile getirirken, söz konusu olan en büyük riskleri sıraladılar.

Libya Huzursuzluğu

PVM Petrol Ortakları’ndaki petrol analisti Stephen Brennock, “Bence petrol piyasası için mevcut en büyük risk, Libya’daki huzursuzluktur. Ülkedeki petrol üretimi henüz bozulmadı ancak bunun ne zaman olacağı konusunda bir sorun olmadığını düşünüyorum. General Haftar ve Doğu Libya güçleri, Trablus’u ele geçirmeye kararlı ve bununla birlikte kaçınılmaz tedarik kesintileri riski de geliyor,” dedi.

Libya’daki doğu askeri lider General Khalifa Haftar, iki hafta önce uluslararası hükümet olarak tanınmış Trablus’a bir saldırı emri verdi. Bu konu, 2011 yılından beri OPEC ulusunu rahatsız eden bir kaosu artırmış oldu.

Devam eden çatışma, açık bir savaşın yakında önemli bir petrol üreten ulustaki temel siyasi fraksiyonlar arasında parçalanabileceği korkusuyla daha da şiddetlendi.

İran Yaptırımları

Citi Group Küresel Emtia Araştırma Başkanı Edward Morse, “Piyasa çok yapıcı, oldukça dar ve ne olduğuna bağlı olarak ikinci ve üçüncü çeyreğe kadar 70 dolar aralığında olacağını düşünüyoruz. Şimdi ve o zaman arasında pek çok değişken var,” dedi.

Bu değişkenlerden birisi, Başkan Donald Trump yönetiminin İran petrolü ithal eden sekiz ülkeye yaptırımları uzatıp uzatmayacağı ve karar vermek için 2 Mayıs’a kadar süresi olup olmadığıdır.

Morse, ABD’ye odaklanmanın Venezuela’ya yaptırım getireceğine ve bunun İran petrolünü ithal edenlere daha iyi davranma ihtimaline sahip olacağına inadıklarını belirtti.

Economist İstihbarat Birimi Küresel Ekonomisti Cailin Birch, “ABD yaptırımlarının İran’a karşı oynayacağı rol hakkında en çok endişe duyduğumu söyleyebilirim. Arz tarafında ve elbette inanılmaz derecede karmaşık olan en önemli konudur,” dedi.

Birch, ABD dış politikasının öngörülemeyen doğasının, Trump yönetiminin gelecek ay İran’a karşı feragatleri ortadan kaldırması için büyük risk olduğu anlamına geldiğini söyledi. 2 Mayıs’ta Başkan Donald Trump’ın, birçok ülkenin geniş kapsamlı ABD ekonomik yaptırımları altındaki İran’dan petrol ithal etmesine izin veren feragatlerin uzatılıp uzatılmayacağına karar vermesi gerekiyor.

Trump yönetiminin İran’a karşı azami baskı politikası olsa da petrol fiyatlarının yükselmesini önlemek için Kasım ayında sekiz ülkeye muafiyet tanındı. Muafiyetler, çoğu Trump’ın İran politikasına karşı çıkan yabancı ülkelerle ilişkileri yönetmenin bir yolu olarak görüldü.

Analistler, Trump’ın feragatleri uzatmayı reddeceğinden şüpheleniyor. Ancak yönetim yetkilileri İran’ın petrol ihracatını sıfıra itme hedefini tekrar çağrıyorlar.

Siyah Kuğu Etkinliği

PVM Petrol Ortakları’ndan Brennock, “İran’ın petrol ihracatını sıfıra düşürme hedefiyle paralel olarak Washington’un OPEC milleti üzerindeki yaptırımları sıkılaştırması beklenmektedir. Söylemeye gerek yok, petrol piyasasında şu anda bir arz açığı yaşanıyor ve Libya ile İran kaynaklı arzlarda daha fazla düşüş olması piyasanın aşırı gerilemesine ve fiyatların aşırı yükselmesine neden olacak,” dedi.

Brennock, bunun OPEC+ ittifakını petrol tıkaçlarını yeniden açmaya zorlayacağı için siyah bir kuğu olayı olarak ortaya çıkabileceğini düşünüyor.

OPEC+, 2018 yılının sonunda ham fiyatlardaki çöküşün ardından Haziran ayına kadar günde 1,2 milyon varil sınırına uyacağını kabul eden, OPEC ve OPEC üyesi olmayan üreticiler arasındaki enerji birliğini temsil ediyor.

Goldman Sachs’ta emtia araştırma biriminin başındaki Jeff Curie, “Geçen yıl ne öğrendiğimizi düşündüğünüzde, OPEC yüksek olan üretimini büyük oranda azalttığı zaman çok fazla esneklik gösterebileceğini göstermiştir,” dedi.

Curie, Çin hakkında ne öğrenildiğini de ele alırken, teşviklerin devam edebileceğini ve kaldırılabileceğini söyledi. Ocak ayında büyük bir teşvik görüldüğünü belirten Curie, merkez bankalarının hem şahin hem de güvercin tavırlarına dikkat çekti.

Curie, “Sorunuz şu: Sistemdeki risk nereye gidiyor? Bunu düşünürsek, politika yapıcıların bir ileri bir geri sallanan politikaları ortaya çıkıyorsa, riskin gerçekten kalmaya başlaması gereken yer burasıysa devletin bilançolarına gider. Öyle bakarsak siyah bir kuğu olayı muhtemelen egemenlerden birinin dışına çıkmayacağından daha muhtemel,” dedi.