BM, Ticaret Anlaşmazlıklarının Kur Savaşı ve Yaygın Korumacılığa Neden Olabileceğini Söylüyor

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı tarafından yayınlanan yeni bir çalışmada, ABD ile Çin’in ticaret anlaşmazlıklarını 1 Mart’tan önce çözememeleri durumunda kur savaşlarının, yaygın korumacılığın ve milyar dolarlık zararların ortaya çıkabileceği konusunda uyarı yaptı. UNCTAD’ın Pazartesi günkü raporunda, bazı ülkelerin ihracatta artış görmesi beklenirken olumsuz küresel etkilerin hakim olacağı belirtildi.

Sonuçta, Çin ve ABD 2018’den bu yana bir ticaret anlaşmazlığı yaşıyordu ki Eylül ayında ABD yaklaşık 200 milyar dolarlık Çin ithalatına yüzde 10’luk gümrük vergisi eklemiş ve bu oranları Ocak’ta yüzde 25’e çıkarmayı planladığını duyurmuştu. Ancak her iki taraf ta Aralık ayında tarifeleri 1 Mart’a kadar durdurmak için ateşkes yapmayı kabul etmişlerdi.

UNCTAD’ın raporunda; “en büyük endişelerden biri ticaret gerilimlerinin kur savaşlarına dönüşmesi ve dolar cinsinden borcun hizmet edilmesini zorlaştırma riskidir ifadelerine yer verilirken, başka bir endişenin de daha fazla ülkenin bu çatışmaya katılabilmesi ve korumacılık yanlısı politikaların küresek bir düzeye çıkabilmesi olduğu kaydedildi.

Raporun yazarları da korumacılık yanlısı politikaların genelde en zayıf ekonomilere zarar verdiğini, ticaret devlerinin baştan çıkarıcı hareketlerinin iç pazarların ötesinde domino etkisi yaratacağını dile getirdi. “Tarife artışları yalnızca bir ürünün montajcısını değil aynı zamanda zincir boyunca tedarikçileri canlandırıyor” denilen raporda, ABD tarifelerinden etkilenen Çin’in ihracatı en çok doğu Asya’nın zincirlerini en çok etkileyecekti ve tahmini 160 milyar dolarlık daralma bekleniyordu.

Yüzde 12’sinin Çinli şirketler tarafından tutulacağı tahmin edilmekle birlikte ABD’deki şirketler tarafından yalnızca yüzde 6’sının yakalanacağı belirtildi. Bu arada Çin tarifelerine tabi ABD ihracatının ise yaklaşık yüzde 85’inin dış pazarlar tarafından yakalanacağı ifade edildi. Raporda ABD’li firmaların bu ihracatın yüzde 10’undan azını elinde tutacağı Çinli işletmelerin ise yüzde 5 civarında bir oranı ele geçireceği söylendi.

En fazla yararlanması beklenen ülkelerin de ABD ve Çinli firmaların yerine geçecek ekonomik kapasiteye sahip olan ülkeler olacağı öne sürüldü. Birleşmiş Milletler burada ABD-Çin ikili ticaretinin 70 milyar dolarlık kısmını yakalayacağını, Japonya, Meksika ve Kanada’nın her birinin ise 20 milyar dolar kazanacağını belirtti. Mevcut toplam ihracatındaki en yüksek yüzdeyi görmesi beklenen ülkelerse Avustralya, Brezilya ve Hindistan oldu.