ABD Başkanı Donald Trump, dün geç saatlerde Barış Pınarı Harekatı nedeniyle Türkiye’ye yönelik çeşitli yaptırımlar açıkladı. Çelik tarifeleri yeniden yüzde 50’ye çıkartılırken, 100 milyar dolarlık ticaret anlaşması için müzakerelerin derhal durdurulacağı söylendi.
Bu gelişmelerle birlikte yurt içi piyasaların olumsuz bir başlangıç yapması bekleniyordu; ama ilk veriler şaşkınlık yarattı. Dolar kuru güne 5,9269 liradan başladıktan sonra Asya piyasalarında yatay seyretti. Yurt içi piyasaların açılışına doğru düşüşe geçen kur, TSİ 09:45’te 5,8643 liraya kadar geriledi. Dolar, TL karşısında yüzde 1 değer kaybetti.
BIST 100 endeksi ise dünkü kapanışı yüzde 5,10 oranında düşüşle kapanırken, dün gece açıklanan yaptırımların ardından yeni güne düşüşle başlaması bekleniyordu. Buna karşın endeks yüzde 1,71 oranında artıda başlangıç yaparken, bankacılık endesi yüzde 3,49 oranında yükselişle açıldı.
Bluebay Asset Management’ta yükselen piyasa stratejisti Timothy Ash, “Tarife tehditleri sadece Trump’tan gelen bir göz boyamadır. Minimum yaptırımlar. Zaten yıllarca süren bir ticaret anlaşması ve çelik tarifeleri yüzde 50’ye kadar yükseltildi. Ancak Türkiye hiçbir şekilde ABD’ye çelik ihraç etmiyor. Türkiye pazarları muhtemelen rahatladı, çok daha kötü olabilirdi,” ifadelerini kullandı.
Türk lirası, Ekim ayının ikinci haftasında dünyanın en kötü performans gösteren ana para birimi olarak belirlendi. Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD’nin desteklediği Kürt güçlerine karşı Kuzey Suriye’ye yaptığı askeri taarruz üzerine Türkiye’nin kırılgan ekonomisini tamamen yok etmekle tehdit ediyor.
Renaissance Capital Küresel Baş Ekonomisti Charlie Robertson, “Bunların nispeten hafif yaptırımlar olduğu görülüyor. Trump’ın Erdoğan ile olan ilişkilerine boyun eğmeden Kongre’yi hafifletmesi anlamına geliyor,” dedi.
Trump’tan Sert Söylemler
Trump ve Erdoğan arasındaki anlaşma, içeriği kamuya açık olmayan bir telefon görüşmesinden sonra geldi. Sayısız milletvekili ve güvenlik görevlisi tarafından, ABD’nin IŞİD’i kovmasına yardım eden ve ağır kayıplar veren bölgeyi yöneten Amerika’nın Kürt müttefiklerini terk etmesi olarak nitelendirilmesinin ardından bu hamle geldi.
Bu, Trump’a ülkenin Kürt kuvvetlerine saldırmakta fazla ileri gitmesi durumunda yaptırımlarla uygulayacağını söylemesine neden oldu. Türkiye’nin yürüttüğü harekatın yumuşak karnını ise Kürtlerin ilan ettiği özerk yönetim bölgeleri oluşturuyor. Ankara’nın en büyük endişesi de “Türk-Kürt çatışmasının” büyüyecek olması.
Trump Pazartesi günü, “Amerika Birleşik Devletleri, Suriye’deki bu tuhaf eylemleri mümkün kılan, kolaylaştıran ve finanse edenleri hedef almak için ekonomik yaptırımları agresif bir şekilde kullanacak. Türk liderleri bu tehlikeli ve yıkıcı yolu aşmaya devam ederse Türkiye ekonomisini hızlı bir şekilde etmeye hazırım,” ifadelerini kullandı.
Volatil seyre yabancı olmayan Türk lirası, yaptırım kaygılarıyla bu ay dolara karşı yüzde 5 düşüş kaydetti. Tartışmalı iç para politikası hareketleri ve ABD’yle tatile yönelik yatırım tehditlerini dengesizleştirmeye yol açan diplomatik bir mücadele nedeniyle 2018’de dolara karşı değerini yüzde 40 kaybetti.
Türkiye harekatın 7. günündeyken, Birleşmiş Milletler 130 bin insanın yerinden olduğunu ve Kürt kuvvetleri ise 200’den fazla kişinin öldüğünü söylüyor.
Türk güçler, Suriye’nin doğusuyla batıdaki Kürtlerin toprakları arasındaki ana yolu keserek, ABD birliklerinin bulunduğu Kürt şehir Kobani’nin ana yolunu kapattı.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
