
Tüm dünyada 8 milyonu aşan toplam vaka sayısıyla ekonomileri kırıp geçiren koronavirüs pandemisi, ülkeleri rekor daralmalara sürüklüyor. Covid-19 nedeniyle GSYİH tahminini aşağı yönlü revize eden Portekiz Merkez Bankası, mevcut durumun sadece bir örneği.
Kaldı ki yeni tahmin daha önce verilen birçok tahmini geride bırakarak görünümün karardığını gösterdi.
Örneğin Avrupa Komisyonu son raporunda Portekiz’in yüzde 6,8 daralacağını tahmin etmişti. IMF ise Nisan raporunda Portekiz ekonomisinin bu yıl yüzde 8 daraldıktan sonra 2021’de yüzde 5’le toparlanacağını öngörmüştü.
Portekiz Merkez Bankası’nın yeni tahmininde ise ülke GSYİH’sinin bu yıl Covid-19 nedeniyle yüzde 9,5 daralacağı belirtildi.
Önceki tahmininde merkez bankası yüzde 5,7’lik düşüş öngörürken yapılan aşağı yönlü revizyon dikkat çekti. Yeni tahminde 2021 toparlanmasının yüzde 5,2 ve 2022’de yüzde 3,8 olacağı da kaydedildi.
Haziran Ekonomik Bülteni’nde sunulan projeksiyonların COVID-19 salgınının aşırı olumsuz ekonomik etkilerinden büyük ölçüde etkilendiği belirtildi. Portekiz ekonomisinin 2020’de; küresel GSYİH’deki düşüşün ve uluslararası ticaretin sadece 1929-32’deki Büyük Buhran’da kaydedilenlerle karşılaştırılabileceği zeminde keskin bir şekilde daralmasının beklendiği söylendi.
Projeksiyon ufkunun sonunda ekonomik faaliyetin 2019’da gözlemlenen seviyeye yakın bir seviyede olması beklenirken pandemi öncesi beklentilerden düşük kalacağı eklendi.
Diğer taraftan özel tüketimin 2020’de %8,9 oranında, gerçek harcanabilir gelire göre daha keskin bir düşüş göstereceği tahmin edilirken bunu 2021’de %7,7 ve 2022’de %3,0 büyümenin izleyeceği dile getirildi.
Tasarruf oranının 2020’de önemli ölçüde artması gerektiği, kamu tüketimininse reel olarak yüzde 0,6 artacağı belirtildi. Yatırımın 2020’de önemli bir düşüşün ardından önceki döngülerden daha hızlı toparlanması gerektiği; mal ve hizmet ihracatının %25,3 oranında düşmesinin beklendiği aktarıldı.
Bunu 2021 ve 2022’de sırasıyla yüzde 11,5 ve yüzde 11,2 büyümenin izleyeceği, ancak söz konusu oranların 2019’da kaydedilen seviyeye geri dönmek için yetersiz olacağı bildirildi. İhracattaki düşüşün, her şeyden önce turizmle ilgili hizmet ihracatında, projeksiyon ufkunun sonuna kadar devam eden etkileri olan bir çöküşü yansıttığı vurgulandı.
Mal ve hizmet ithalatının, ihracata benzer bir eğilim izlemesi beklenirken 2020’de istihdamda yüzde 4,5’lik düşüş ve işsizlik oranında yüzde 10,1’lik belirgin artış tahmin edildi. 2021 ve 2022’de istihdamda ve işsizlik oranında iyileşmeler olsa da 2019’da gözlemlenen seviyelere dönmek için yeterli gelmeyeceği söylendi.