
2018’in ikinci yarısında başlayıp, 2019 yılı boyunca etkisini gösteren ABD-Çin arasındaki ticaret çekişmesi küresel boyutta hissedildi. Dünyanın en büyük iki ekonomisine sahip bu ülkeler arasında çıkan anlaşmazlık, ticarette korumacılık politikalarını artırırken, birçok ülke de payını aldı.
Bunun yanında artan jeopolitik riskler ve ekonomik faaliyetlerdeki zayıflık da ticareti olumsuz etkiledi. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından hazırlanan Dünya Ekonomik Durumu ve 2020 Beklentileri Raporu‘na göre küresel ticaret bu yıl %2,3 oranında büyüme gösterecek. Raporda 2021 yılı için beklenti ise %3,2 olarak belirlendi.
Raporda ticaret gerginliklerinin artmasına bağlı olarak tedarik zincirlerinde de aksama olduğu ifade edildi.UNCTAD tarafından hazırlanan raporda, geçen yıl ABD ile Çin arasında uzun süren gerilim, ekonomik faaliyetlerde yavaşlama olması, Brexit belirsizliği ile Avrupa Birliği ve ABD arasındaki karşılıklı korumacılık iddialarının ticareti olumsuz etkilediği belirtildi. Bu alanda gerilim arttıkça tedarik zincirlerinde de paralel olarak aksaklık olduğu, özellikle otomobil ve elektronik sektörünün etkilendiği ifade edildi.
Jeopolitik belirsizliğin yatırım dünyasını etkilemesiyle, iş güveninin, sermaye ve ara mallara olan küresel talebin azaldığı, bunun da ticari faaliyetleri düşürdüğü aktarıldı. Tüm bu gelişmeler doğrultusunda küresel ticarette ılımlı bir büyüme bekleyen UNCTAD, 2020’de %2,3, 2021 yılında %3,2 oranında artış kaydedeceğini öngördü.
Raporda yer alan tahminlere göre küresel ticarette belirsizliğin devam edeceği fakat şu anki durumundan daha öteye gidemeyeceği sonucu çıkarılıyor. Tarifeli ticaret büyümesinin 2018 yılından bu yana yatay seyrettiği fakat önceki altı yıla bakıldığında ortalama büyümenin altında gerçekleştiği vurgulandı.
Geçen yıl Çin ve diğer Asya ekonomilerinden gelen ithalatın düşüş göstermesinin küresel tarifeli ticaret olumsuz etkilediği, bu durumun aynı zamanda Çin’deki iç talebe bağlı olduğu belirtildi.
Petrol ve emtia fiyatlarının 2020 yılında dalgalı seyrini sürdüreceği öngörüldü.Raporda sermaye harcamalarının azalmasının ve otomotiv endüstrisindeki yavaşlamanın Euro bölgesinde ithalatı azalttığı, Amerika ve Çin’in getirdiği vergi tarifeleriyle toplam ithalat büyümesinin de önemli oranda gerilediği kaydedildi. Emtia fiyatlarının küresel büyümedeki yavaşlama ve ticaret gerilimleri ile 2019 yılında sakinleştiği belirtilirken, 2020’de dalgalı seyrini sürdüreceği tahmin edildi.
Küresel talebin zayıflamasının fiyatları düşürdüğü fakat dönemsel gelişmelerle fiyat artışlarının kısa sürdüğü belirtildi. Ham petrol ve Brent petrolün varil fiyatının ortalama 59,50 dolar civarında olacağı öngörülürken, çinko, alüminyum, bakır ve kuşunda düşüş beklentisi paylaşıldı.
Riskten kaçınmak isteyen yatırımcıların değerli metallere yöneleceği bu durumun ise altın, paladyum, platin ve gümüş gibi emtia fiyatlarını destekleyeceği belirtildi. Gıda fiyatları hakkında tahminlere de yer verilen raporda, geçen yıl Mayıs ayında Amerika’da görülen şiddetli yağışların tahıl fiyatlarında artışa sebep olduğu ancak genel olarak gıda fiyatlarının 2020’de çok fazla değişmeyeceği öngörüldü.