
Kayıt dışı çalıştırmayla mücadele etmek adına Temmuz ayının başından itibaren yeni bir düzenleme devreye sokuluyor. Belli meslek gruplarında asgari ücret üzerinden prim yatırılmasını engellemek amacıyla, çalışanlarının meslek kodlarını Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yanlış bildirenlere cezai yaptırımlar uygulanacak.
2016 yılında yasalaşan düzenlemede, işverenlerin alacağı cezalar 2019 yılına ertelenmişti.Söz konusu düzenleme 2016 yılında, 6728 sayılı kanun ile yasalaştırılmıştı. Yasaya eklenen madde kapsamında; “sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için, aylık asgari ücreti geçmemek üzere, meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına, asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacak.” açıklamasına yer verilmişti.
Ancak yasanın uygulamaya geçmesinin hemen ardından yanlış mesleğe ceza uygulamasının, muhtasar ve prim hizmet beyannameleriyle birlikte 2018 yılında uygulanmaya başlanacağı bildirildi. Fakat bu tarih de son anda yapılan bir değişiklik ile 2019 yılının Temmuz ayına ertelenmişti.
Önümüzdeki 20 gün içerisinde yeni bir değişiklik yapılmasa, Temmuz başı itibarıyla yanlış meslek bildirenlere ceza uygulaması resmen başlatılacak.Söz konusu tarihten sonra meslek kodunun doğru söylenmediği her bir çalışan için asgari ücretin onda biri kadar idari para cezası uygulanacak. Ancak işverenlerin bu cezalardan kurtulmaları için hala zamanları var.
Temmuz başına kadar SGK’ya dilekçe ile başvuru yaparak, daha önceden yanlış bilgi verdikleri meslek kodlarını değiştirebilir, bu sayede ceza almaktan kurtulabilirler. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2017 yılında açıkladığı verilere göre ülkemizdeki çalışanların büyük bir bölümü asgari ücret üzerinden sigortalı görünüyor.
Türkiye’de çalışanların %40,3’ünün asgari ücretle çalıştığı tespit edildi.Öte yandan çalışanların %42,7’sinin asgari ücretin iki katına yakın bir maaş aldığı biliniyor. Dolayısıyla ortada ciddi bir tutarsızlık var. 2019 yılı Cumhurbaşkanlığı programına göre en öncelikli konulardan birisi ücreti eksik bildirilen çalışan sayısının tespit edilmesi ve bu konularda gerekli düzenlemelerin yapılması.
Buna göre; ilgili kurumlarla veri paylaşımı protokolleri imzalanarak elektronik ortamda alınan verilerin kapsamı genişletilecek. Yapılan analizler sonucunda, riskli olduğu belirlenen sektör ve işyerlerine yönelik planlı ve risk odaklı denetimler daha sık yapılacak. Kayıtlı istihdam konusunda rehberlik ve bilgilendirme eğitimi yapılarak, da elektronik denetim takip sisteminin kurulması sağlanacak.