Mark Mobius: Kimse Suudi Arabistan’a Yatırım Yapmamalı

Mobius Capital Partners’ın kurucusu ünlü yatırım gurusu Mark Mobius, Pazartesi günü verdiği demeçte krallığı eleştirerek Suudi Arabistan’la ilgili dikkat çekici açıklamalarda bulundu. “Kaşıkçı cinayeti çok kötü bir durum ve bana kalırsa büyük bir değişiklik olmadıkça bu nedenden dolayı Suudi Arabistan’a yatırım yapmamalıyız.” diyen Mobius, ülke ve komşuları için zor zamanlar gördüğünü söyledi.

Sonuçta Cemal Kaşıkçı’nın ölümü yüzünden suçlanan Suudi Arabistan hükümeti, cinayetten birçok Suudi ismi sorumlu tutsa da veliaht prens Muhammed bin Selman’ın olayda herhangi bir müdahalesinin olduğuna dair uluslararası iddiaları reddediyordu.

Ama Blackrock CEO’su Larry Fink gibi buradaki işlerini sürdürme sözü veren yatırımcılar da vardı. Bu noktada Mobius itibar sorunlarının ötesinde yatırımcıların bir diğer sorununun da petrol fiyatları olduğunu şöyle dile getirdi: “Petrol fiyatlarına bakarsanız, bunun Suudi Arabistan ve petrol fiyatlarına bağlı diğer ülkeler için felaket olduğunu görürsünüz. Yani geçen yıl sonuna kadar petrolün varil başına 100 dolar olacağını tahmin ediyorduk ve şu an 57 dolar seviyelerindeyiz, bu aralık inanılmaz, bu bir felaket.”

Önceki aylarda ise oran günlük 7.3 ila 7.9 milyon varil arasında değişmekteydi. OPEC üyeleri de petrolün varil başına 80 dolar seviyesine getirmeyi umuyorlardı fakat rakam şu anki 57.44 dolar seviyelerinden çok uzaktı. 2018 sonunda petrol fiyatları küresel aşırı arz korkuları ve dünyadaki ekonomik büyümenin yavaşlaması nedenleriyle Ekim ayının en yüksek seviyesinden yüzde 30 gerilemişti.

Kaşıkçı olayında da yalnızca 1 hafta içinde yabancı yatırımcılar Orta Doğu’nun en büyük hisse senedi piyasasından 650 milyon dolar çekmişti. Geçen yılın Eylül ve Kasım ayları arasında Suudi Arabistan borsası Tadawul’deki hisse senetleri yüzde 7 oranında gerilemişti.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’na göre bu rakamlar ülkenin 39.5 milyar dolarlık yüksek seviyeyi gördüğü 2008’den sonra doğrudan yabancı yatırımın hemen hemen her yıl azaldığını gösteriyordu. 2017’deki doğrudan yabancı yatırım da 1.4 milyar dolardı ve önceki yıla göre Suudi Arabistan’ın doğrudan yabancı yatırımında yüzde 80’den fazla düşüş yaşanmıştı.

Yatırımcılar BM tarafından dünyanın en kötü insani krizi olarak tanımlanan Yemen’deki rolü nedeniyle de Suudi Arabistan’a şüpheyle yaklaşsa da verimlilik ve iş gücü becerileri gibi önemli işletme ölçütlerine dair endişeler de vardı. 12.9’luk son 10 yılın en yükseğine ulaşan işsizlik tırmanmaya devam ederken 2018’deki işgücü piyasasında daralma yaşanmıştı. Ayriyeten Suudi Arabistan ekonomisi geçen yıl neredeyse 10 yıl içinde ilk kez küçülmüştü.