
110 ülkeden 3 binden fazla iş insanının, siyasetçinin, akademisyenin ve sivil toplum kuruluşu temsilcisinin katıldığı Davos’taki yıllık toplantılar sona erdi. 2019 Dünya Ekonomik Forumu toplantılarından geriye kalanlar ise dünyanın önde gelen isimlerinin yaptığı dikkat çekici açıklamalar oldu.
Teknoloji dünyasının CEO’larından ünlü ekonomistlere, devlet başkanlarından milyarder yatırımcılara pek çok kişiliğin, gelecek ve mevcut duruma ilişkin yorumları kayıtlara geçti. İşte karlı İsviçre Alpleri’ndeki Davos’ta dikkat çeken yorumlardan bazıları;
Almanya Başbakanı Angela Merkel
ABD Başkanı Donald Trump’a üstü kapalı bir şekilde gönderme yapan Angela Merkel, uzlaşmanın ve çok taraflılığın eksik olduğu küresel ilişkilerdeki değişen yaklaşıma ilişkin ciddi şüpheleri olduğunu açıklamıştı. “Bugün dünyada gördüğümüz yeni bir yaklaşım var ki bu yaklaşım uluslararası sistemin geçerliliğine dair şüpheler içeren bir yaklaşım” diyerek küreselleşme karşıtlarının popülizme kaydığını belirtmişti.
Uluslararası sorunların birlikte hareket edilerek çözülebileceğini anlatan Angela Merkel; “şu anda çok taraflı sistemde aksamalar yaşıyoruz ve bu uluslararası düzen üzerinde önemli bir uyarıdır, herkes üzerine düşeni yapmalıdır” demişti. 2008’deki mali krizin bir daha yaşanmaması için her önlemin alınması gerektiğini dile getiren Merkel, piyasaların istikrarlı bir finansal sektöre olan inancının henüz istendiği seviyede olmadığını kaydetmişti.
Konuşmasında iklim değişikliğine ve çevre sorunlarına da değinen Merkel, gelişmiş ülkeleri çevre kirliliğinin sorumluları olarak göstermiş, Almanya’nın yenilebilir enerji konusunda önemli adımlar attığının üzerini çizmişti. Keza bu hamleler arasında, 2022 yılında atom santrallerinin ve kömür ocaklarının kapatılması vardı. Rusya’dan ve diğer tedarikçi ülkelerden doğalgaz alacaklarını bildiren Merkel, yenilenebilir enerjinin öneminin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurgulamıştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak
Davos’ta düzenlediği basın toplantısında konuşan Berat Albayrak ise etkin bir hazinecilik ortaya koyacaklarını söylemişti. Davos’ta siyasi olarak birçok ülke ve mevkidaşları ile yüz yüze görüşme fırsatı bulduklarını dile getiren Albayrak, Türkiye’nin geçen yıl pek çok sorunu bertaraf ettiğini, bu hususta takdir edildiğimiz başarılı bir Davos ziyareti gerçekleştirdiklerini aktarmıştı. Her kuruşu etkin bir biçimde kullanacaklarını söyleyen Bakan Albayrak, döviz kurları, para birimi ve vadenin çok daha etkin bir şekilde kullanılacağına dikkat çekmişti.
Dünyanın En Büyük Hedge Fonu Kurucusu Ray Dalio
Dünyanın en büyük hedge fonunun kurucusu Ray Dalio, gelir eşitsizliğine karşı zengin Amerikalıların vergilerinin artırılmasının piyasalar üzerinde büyük ve istenmeyen sonuçlar doğurabileceğini söylemişti. “Vergi oranlarının nasıl değiştirildiği, teşviklerde, piyasalarda, ekonomilerde ve sermaye akışları üzerinde çok büyük bir etkiye sahip olacak” ifadelerini kullanan Ray Dalio, ABD siyasetinin yükselen yıldızı Alexandria Ocasio-Cortez’in yüzde 70 vergi önerisiyle ilgili endişelerini dile getirmişti.
Milyarder Ray Dalio ayrıca resesyon ile ilgili olarak da tedirgin edici yorumlarda bulunmuş, yalnızca ABD’de değil dünya çapında bir durgunluk yaşanacağını anlatmıştı. Davos’ta katıldığı panelde, onu en çok endişelendiren şeyin ekonomideki bir sonraki kriz olduğunu da belirten Dalio, küresel politik ve sosyal antagonizm hakkında endişelendiğini bildirmişti.
Eski ABD Senatörü John Kerry
ABD’nin 68. Dışişleri Bakanı ve önceki Massachusetts Senatörü olan ünlü Demokrat politikacı John Kerry de Davos’taki çarpıcı açıklamasıyla gündeme gelen isimlerden. Çünkü Kerry, Trump’a mesajı sorulduğunda tek kelimeyle yanıt vermiş ve ona istifa etmesini söylemişti. 2004’te katıldığı başkanlık yarışını kaybeden John Kerry, ilk etapta yapılan yorumların hiçbirini ciddiye almadığını belirterek soruya cevap vermekte tereddüt etse de sonrasında Trump’a istifa et çağrısında bulunmuştu.
Çin Başkan Yardımcısı Wang Qishan
Çin Başkan Yardımcısı Wang Qishan’ın konuşması da Davos’taki en beklenen konuşmalar arasındaydı. Dünya Ekonomik Forumu’nun çevirine göre Wang Qishan; Çin ve ABD ekonomilerinin, birbirleri için karşılıklı olarak zorunlu olduğunu düşündüğünü ifade etmişti.
“Bu bir gerçek, her iki taraf da bir diğeri olmadan yapamaz. Dolayısıyla sonuç karşılıklı yarar ve kazan-kazan ilişkisi olması gerektiğidir” diyen Çin Başkan Yardımcısı, küreselleşme alakalı sorulara ise şu şekilde cevap vermişti:
“Şu anda çok fazla dengesizlikle karşı karşıyayız ve dengesizliği hisseden insan grupları cevaplarını oluşturuyor. Bunun anlaşılabilir ve kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum.” Ayriyeten dengesizlikler yüzünden küreselleşmeyi sorgulayanlar için çıkarları iyi korunduğunda, bu karşı dalganın aşamalı olarak azalacağını öngördü.
IMF Başkanı Christine Lagarde
Uluslararası Para Fonu Başkanı Christine Lagarde ise Çin ekonomisindeki mevcut yavaşlamanın mantıklı olduğunu fakat düşüş trendinin hızlanması durumunda büyük bir tehlike arz edebileceğini anlatmıştı. Resesyon ihtimali görmeyen Lagarde gelecekteki en büyük riskleri Brexit ve ticaret savaşı olarak sıralamış, bu risklerin çözülememesi durumunda piyasada çok farklı bir hikaye izleneceği uyarısında bulunmuştu.
Microsoft CEO’su Satya Nadella
Microsoft CEO’su Satya Nadella da Davos’taki konuşmasında yüz tanıma teknolojisinin doğurabileceği risklere dikkat çekerek, bunun düzenlenmesi gerektiğini savundu. Yüz tanıma teknolojisinin doğru kullanımı ile kötüye kullanımı arasında bir ayrımın bulunmadığını vurgulayan Nadella, zararlı sonuçları önlemek için hükümet kurallarına ihtiyaç duyulabileceğini belirtti.
Brezilya Başkanı Jair Bolsonaro
Brezilya’nın yeni seçilen Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ise Latin Amerika’nın en büyük ekonomisini daha yatırım dostu bir ülkeye dönüştürmeye ant içerek, dünya liderlerine hitap etmişti.
“Brezilya ekonomisi dış ticarete hala kısmen kapalı ve bu durumu değiştirmek yönetimimin en büyük taahhütlerinden biri” diyen Bolsonaro, iddialı konuşmasında şu ifadelerle hafızalara kazındı: “Görev sürem sona erdiğinde Maliye Bakanı Paulo Guedes başkanlığındaki ekonomik ekibimizin, ülkeyi iş yapmak için dünyanın en iyi 50 ülkesi sıralamasına sokacağından emin olabilirsiniz.”
Milyarder Yatırımcı George Soros
Milyarder yatırımcı ve politik aktivist George Soros da Perşembe günü verdiği kapsamlı demeçte, ABD-Çin Savaşı ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping hakkında çarpıcı açıklamalarda bulunmuştu. Buna göre ABD-Çin çekişmesinin sıcak savaşa dönüşebileceğini söyleyerek Jinping’i açık toplum için en büyük tehdit olarak nitelendirmişti. Trump’ın Çin’e karşı yanlış bir politika izlediğini ve
ABD’nin diğer ülkelerle ticaret savaşı yapmak yerine Çin’e odaklanması gerektiğini savunan Soros, makine öğrenimi ve yapay zekanın baskılayıcı rejimlerin eline verebileceği kontrol araçlarının açık toplumlar için en ölümcül tehlike olduğu yönündeki açıklamalarıyla Pekin’i sert eleştirmişti.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte
Hollanda Başbakanı Mark Rutte de Davos’ta Trump’ın gerekli olan reformlar için katalizör olabileceğini söylemişti. “ABD oyladı ve Trump başkan oldu ve belki de yeniden seçilecek. Bu yüzden onunla çalışmak zorundayız ve bence o bir fırsat” diyen Mark Rutte, Trump’ın Dünya Ticaret Örgütü gibi çok tutulan bazı uluslararası kuruluşlarda değişiklik yapmak için fırsat olduğunu kaydetti.
Salesforce CEO’su Marc Benioff
Salesforce CEO’su Marc Benioff da Davos’ta verdiği demeçte Silikon Vadisi’nin evsizliğin büyük bir sorun olduğu San Francisco’yu eşitsizlik konusunda bir enkaza dönüştürdüğünü söyledi. Benioff Silikon Vadisi’nin dünyadaki her kentin can attığı inanılmaz bir teknoloji endüstrisinin evi olmasına rağmen sektördeki bazı yöneticilerin şehri güzelleştirme ve evsizlik gibi konuları görmezden geldiğini dile getirdi.
San Francisco’nun dünyadaki en iyi teknoloji ama aynı zamanda en kötü evsizlik örneği olduğuna dikkat çeken Benioff, evsiz Kaliforniyalıların sayısının bir önceki yıla göre 2017’de yüzde 13,7 arttığını kaydetmişti.
Ödüllü Oyuncu Matt Damon
Oscar ödüllü Matt Damon da Davos’ta verdiği bir demeçte, politikaya girmeyi kesinlikle reddetse de desteklediği isimleri söylemekten geri durmadı. Ünlü aktör, çok büyük bir Demokratik alan olacağını vurgulayarak ABD’nin eski başkan yardımcısı Joe Biden’ı beğendiğini söylemişti.
“Bence daha önce görevdeyken sorumlu, istikrarlı ve akıllı birini başkanlığa getirmemiz, dünya için harika bir işaret olurdu” diyen Damon, uzun zamandır politikacı olan isimlerin yanında aynı zamanda yeni ve gelmekte olan bir grup politikacı hakkında iyimser olduğunu dile getirdi. Örnek olarak da Kamala Harris’i göstererek bir gün onun ABD Başkanı olduğunu görmeyi çok istediğini açıkladı.