Çin’in Yurt Dışı Yatırım Büyümesindeki Yavaşlamanın Nedenleri Araştırılıyor

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Investors Service’e göre; Çin’in yurt dışı yatırım büyümesi, önümüdeki birkaç yıl içinde dünyadaki jeopolitik ve ekonomik risklerin artmasıyla birlikte yavaşlayacak veya azalacak.

Raporun yazarları, “Yurt dışı yatırımlar sağlam kalacak, ancak şirketler özellikle gelişmekte olan ve sınır pazarlarında bu yatırımlara daha temkinli yaklaşacaklar,” ifadelerini kullandılar. Bunun risklerin farkındalığının artması nedeniyle olduğunu söylediler.

Rapora göre; “Bu farkındalık, şirketlerin son birkaç yıl içerisinde sektörün hızlı ve gelişmekte olan pazarlara genişlemesinden öğrendikleri derslenden kaynaklanıyor.” Yıllar boyunca Çin dışındaki doğrudan yatırımlar, Kuşak ve Yol Girişimi gibi hükümet politika programları ile güçlendirildi.

Başkan Xi Jinping’in amiral gemisi dış politikası olan projenin, Çin’in başta gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki büyük altyapı projelerine fon sağlayarak ya da bunlara katılarak elde ettiği etkisini genişletme teklifi olarak görülüyor.

Çin’e yapılan doğrudan deniz aşırı yatırımlar, 2016 yılında yüzde 49,3 oranında artarken, art arda iki yıl düşüş yaşandı. 2017’de bir önceki yıla göre yüzde 23 oranında gerileme görülürken, 2018 yılında bir önceki yıla göre yüzde 13,6 oranında düşüş gözlendi.

Moody’s’e göre; 2016 yılındaki zirveden sonra Çin’deki yasal düzenlemeler ve sıkı likidite koşulları nedeniyle büyüme yavaşlamaya başladı. Raporda, “2018’deki azalmanın, altyapı şirketleri tarafından yaşanan sıkıntıları yansıttığına inanıyoruz; zira daha önceki yıllarda özellikle Kuşak ve Yol, gelişmekte olan pazarların yaptıkları yatırımlarla yüzleşmeye başladı,”dendi.

Aynı zamanda yurt dışındaki seçimler, liderlik değişikliği getirdiği için yabancı hükümetlerin Çinli yatırımcılara yönelik tutumlarında tahmin edilemeyen değişiklikler yaşandığının da giderek arttığına dikkat çekildi. Bunun dışında aşırı borçlanma korkusu da projeye bakışı etkilemişti.

Bu ülkeler, yaşanan  siyasi değişiklikler ve yerel toplulukların direnişi de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle Kuşak ve Yol projesine yönelik planlı taahhütlerini iptal ettiler. ABD-Çin ticaret anlaşmazlığı, diğer ülkelerin Çin şirketleri ve bu şirketler tarafından diğer ülkelerdeki yatırımlar hakkındaki görüşleri de etkiliyor.

Moody’s’in kıdemli kredi sorumlusu olan Ada Li, BRI projelerinin önümüzdeki birkaç yıl içinde muhtemelen yavaşlayacağını ve 2019’un ilk yarısına yönelik doğrudan yabancı yatırımların bir önceki yıla göre yalnızda yüzde 0,1 büyüdüğünü belirtti. Ek olarak genellikle bu tür projelere katılan Çin devlet şirketleri, yatırım odağını deniz aşırı pazarlardan uzağa ve anakaraya geri çektiklerini söyledi.

Yine de Çin dışındaki altyapı yatırımları genel olarak sağlam bir seviyede kalacak ve firmaların deniz aşırı pazarlardaki endişeleri gidermek için önemli adımlar attığı biliniyor. Raporda, “Risklere rağmen bu yatırımlar, Çin hükümeti ve ekonomisine de fayda sağlayan Çinli şirketler için finansal ve stratejik faydalar sunuyor,” ifadelerine yer verildi.

Bu yararlar arasında, Çin’in uluslararası profilini yükseltmek, Çinli şirketlerin sanayi bilgisine ve doğal kaynaklara erişimini geliştirmenin ve coğrafi pazarlarını ve gelir akışlarını çeşitlendirmenin yer aldığı bilgisi de rapor ile paylaşılmış oldu.