ABD-İran Askeri Anlaşmazlığı Tam Bir Kaybet-Kaybet Durumu

ABD ile İran arasındaki gerginlik, Perşembe günü insansız bir Amerikan hava aracının Orta Doğu’daki İran kuvvetleri tarafından düşürülmesinin ardından yeni yüksek seviyelere ulaşsa da uzmanlar bunun tam bir askeri çatışmaya yol açmasını beklemiyorlar.

Georgetown Üniversitesi’nden Trita Parsi; “Ne İranlılar ne de Amerikalılar gerçekten bir şey kazanamıyor. Bu tam bir kaybet-kaybet durumudur” dedi.

Sonuçta iki ülke arasındaki ilişkiler, Trump yönetiminin 2015 yılındaki İran nükleer anlaşmasından tek taraflı olarak geri çekilmesiyle bozulmuş, ardından gelen yaptırımlarla durum daha da kötüleşmişti. O zamandan bu yana ABD, İran’ın hayati petrol sektörünü hedef alan yaptırımlarıyla ülkeye zarar vermiş, daha geçen hafta Washington’un Tahran’ı Körfez’deki iki petrol tankerini saldırmakla suçladığı görülmüştü.

İnsansız hava aracının düşürülmesine karşılık Trump’un İran’a askeri saldırıları onaylaması ardından planlarından vazgeçmesi hakkında da görüş bildiren Parsi, “kelimenin tam anlamıyla daha fazla yükselişin eşiğindeyiz” diyerek şöyle devam etti:

“Beyaz Saray’da, ABD’nin bazı Tomahawk füzeleriyle saldırdığı takdirde İranlıların misillemede bulunmayacağına inanan bazıları var. Şimdiye kadar gördüğümüz her şeyi dikkate aldığımda, bu bana çok aptalca bir önerme olarak görünüyor. İranlılar saldırı yapılırsa misilleme yapacaklarını açıkça belirtti.”

Yine de Eurasia Group, ABD ile İran arasındaki savaş olasılığının yüzde 40’a çıkardı. Analistler Mayıs ayında yayınlanan bir raporda ise ABD İle İran arasındaki savaş olasılığının yüzde 30 olduğunu öngörmüşlerdi. Goldman Sachs’ın küresel emtia araştırması başkanı Jeff Currie de Cuma günü verdiği demeçte, iki tarafın şu anda bu noktada bir patlak verme istemediğini düşündüğünü dile getirdi. İlaveten Trump’ın son yorumlarının ortamı yumuşattığını ancak jeopolitik gerilimlerin tırmandığını açıklamıştı.

Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed de ABD-İran anlaşmazlığıyla ilgili dikkat çekici açıklamalarda bulunanlar arasına eklendi. Tüm provokasyonu yapanın Amerika olduğunu savunan Malezya Başbakanı, savaşa girdikleri takdirde bunun Amerika’ya karşı İran savaşı olmayacağını, bir dünya savaşı olacağını söyledi. Ayriyeten Trump’ı tamamen öngörülemez olarak da nitelendirmiş, onun bir dönem daha görevde kalarak tek başına tüm dünyaya çok fazla zarar verebileceğini kaydetmişti.