
Washington ile Pekin yetkililerinin arasındaki ticaret müzakerelerinin ardından konuşan dış gözlemciler, bazı ilerlemelerin kaydedildiğini fakat yine de anlamlı bir anlaşmadan önce alınması gerek çok yolun olduğu yönünde görüş bildirdiler.
Çarşamba günü ABD ticaret heyetinin yaptığı açıklamada, zorla teknoloji transferi, fikri mülkiyet koruması, tarife dışı engeller, siber izinsiz girişler, tarım, hizmetler ve ticari sırların siber hırsızlığı dahil olmak üzere dünyanın iki büyük ekonomisi arasındaki ilişkide uzun süredir göze çarpan sorunların listesini belirten bir bildiri yayınlandı. Bununla birlikte resmi açıklamada, Çin’in ABD’den önemli miktarda tarım, enerji, mamul mallar, diğer ürünler ve servisler için satın alma sözü verdiği de belirtildi.
İşte bu noktada bazı analistler, müzakerelerin planlanmayan bir üçüncü güne uzamasının anlaşmazlıkta çözülme potansiyeli olduğuna işaret ettiğini öngördü.Politik risk danışmanlığı firması Eurasia Group uzmanlarının Çarşamba günü yayınladığı raporda; “Bu orta düzey müzakerelerde mütevazı ilerlemeler kaydedildiğine dair pek çok işaret var. Birincisi, müzakerelerin orijinal programın bir gün ötesine uzaması ki bu da en azından yetkilileri masada tutmaya yetecek kadar önemli bir tartışmanın yapıldığını gösteriyor. Üçüncü gün görüşmelerinin de Mayıs 2018’de Pekin’e sunulan ayrıntılı taleplerde gündeme getirilen daha çetrefilli yapısal konulara odaklandığı söyleniyor.” ifadeleri kullanıldı.
Ve notta bu durum; “Bu dil, tahmin ettiğimiz gibi Pekin’in Çin’in zor yapısal önlemler alma konusundaki baskılarını azaltma umuduyla ABD mallarını agresif bir şekilde satın alma stratejisi yürüttüğünü öne sürüyor.” sözleriyle açıklandı. Öte yandan Perşembe sabahı Çin Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD ile sonuçlanan ticaret müzakerelerinin kapsamlı olduğu ve gelecekteki tartışmalar için zemin oluşturduğunun söylendiği bilgilerine de yer verildi.
Diğer taraftan görüşmeler üçüncü bir güne uzatılmadan önce bile analist topluluğu; Çin’in üst düzey ticaret müzakerecisi Liu He’nin görüşmelerde bulunmasının iyiye işaret ettiğini savunmuştu. Pekin’in her iki taraf da anlaşmaya istekli yorumu da iyimserliği desteklemişti.
ABD-Çin İş Konseyi Başkanı Craig Allen de grubunun ili hükümetin 3 gün boyunca önemli tartışmalar yapmasından memnun olduğunu aktardı. Craig Allen ayrıca; “Her iki hükümeti de 90 günlük müzakere döneminde kalan süreyi, mevcut anlaşmazlığın özünde önemli konularda somut bir ilerleme sağlamak için kullanmaya çağırıyoruz” yorumunu da yaptı.
Görüşmelerde yer alan Standard Chartered’ın global makro strateji başkanı Eric Robertsen ise bugün, ticaretin aradaki anlaşmazlığın sadece bir bölümü olduğunu dile getirdi. “Büyük resimdeki meseleler ise fikri mülkiyet, zorunlu teknoloji transferi gibi konular etrafında ve ben bunların kısa vadede ele alınacaklarını sanmıyorum” diyen Robertsen; “unutmayın, çözmemiz gereken tarifelerin yükseltilmemesi için yeterli ilerleme kaydedildiğinden emin olmak ama hala kimsenin hakkında konuşmak istemediği aşikar bir sorumuz var” ifadeleriyle dikkat çekti.