
Yeni Zelanda, bu hafta açıkladığı GSYİH verilerinde üçüncü çeyrekte resesyonda kurtulduğunu gösterdi. Hem aylık hem de yıllık bazda büyüyen Yeni Zelanda, böylelikle ikinci çeyrekte girdiği resesyondan çıktı. Yüzde 14’lük rekor büyüme iyimserlik yaratsa da Otago Üniversitesi’nden Murat Üngör, GSYİH’deki çift basamaklı sıçramayla ilgili dikkat çekici açıklamalarda bulundu.
Üretimdeki büyük artışın bir sürpriz olmadığını ve büyük ölçüde mali teşvik ve virüsle ilgili kısıtlamaların kaldırılmasından kaynaklandığını söyleyen Üngör, büyümenin dünyadaki çoğu büyük ekonomide tekrarlandığını söyledi.
“Dramatik bir örnek Hindistan” diyerek GSYİH’nin ikinci çeyrekte şimdiye kadar kaydedilen en keskin düşüşle yüzde 25,2’lik düşüşün ardından yüzde 21,9 oranında toparlandığını vurguladı.
Toparlanmanın ardından birçok kuruluş Hindistan için beklentilerini yukarı yönlü revize etmişti. Diğer taraftan Üngör, Çin’e atıfla dünyanın ikinci en büyük ekonomisinin 2020’nin ikinci çeyreğinde pozitif büyüme kaydeden tek büyük ülke olduğunu söyledi. Bu, pandeminin Çin’deki erken başlangıcını ve ardından toparlanmayı yansıttı.
Çin’de çeyreklik GSYİH büyümesi, yılın ilk çeyreğinde negatif %10 oldu ancak Haziran çeyreğinde %11,7 arttı ve büyüme% 2,7 artışla en son döneme kadar devam etti. Üngör bu noktada; “Çin, 2020’nin ikinci çeyreğinde güçlü bir toparlanma gösterirken, diğer tüm büyük ülkeler 2020’nin üçüncü çeyreğinde toparlandı” dedi. İkinci çeyrekte keskin bir düşüş ardından üçüncü çeyrekte sıçramanın birçok ülkede meydana geldiğini ancak tam bir iyileşme göstermediğini belirtti.
ABD gayri safi yurt içi hasılasının üçüncü çeyrekte %7,4 artarak, ikinci çeyrekteki %9’luk düşüşten tersine dönmesine de atıfta bulundu.
Beyaz Saray’ın ABD’deki GSYİH’sinin geçen yıl aynı zamana göre düşük kaldığını kaydettiğini söyledi. Küresel ekonominin durumunu analiz eden Üngör; “Küresel ekonomideki toparlanma tamamlanmış olmaktan uzak ve üçüncü çeyrekte hanehalkı tüketimi kaynaklı büyümede yaşanan sıçramaya rağmen ülkeler hala kırılgan durumda” dedi.
Üçüncü çeyrek büyüme oranlarını yorumlarken dikkatli olmak gerektiğini savunarak yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi 3Ç20 sıçramalarının düşük tabandan geldiğini belirtti. Yukarıdaki şekli analiz etmeye devam eden Üngör, söz konusu 42 ülkeden Hindistan, İngiltere ve İspanya’nın ikinci çeyrekte en büyük GSYİH düşüşünü yaşadığını hatırlattı.
Hindistan’da GSYİH, şimdiye kadar kaydedilen en keskin düşüş olan ikinci çeyrekte yüzde 25,2’lik bir düşüşün ardından yüzde 21 ile güçlü toparlandı. Benzer şekilde İspanya ve Birleşik Krallık üçüncü çeyrekte çift haneli büyüme oranları ile toparlandı. Pek çok büyük ülkede gözlenen çarpıcı üçüncü çeyrek GSYİH büyümesine rağmen, ekonomileri hala kırılgan durumda ve toparlanma tamamlanmadı. Üngör yazısını şöyle tamamladı:
“Uluslararası Para Fonu’nun Ekim ayı Dünya Ekonomik Görünüm güncellemesine göre, küresel ekonominin bu yıl Covid-19 nedeniyle yüzde 4,4 küçülmesi ve küresel büyümenin 2021’de yüzde 5,2 olacağı tahmin ediliyor. Uluslararası Para Fonu Başkanı Kristalina Georgieva, “insanlar için politikalara yatırım yapmanın, kriz sonrası dünya için daha iyi bir ekonominin şekillenmesine yardımcı olacağını” yazıyor. Bu yolculukta birlikteyiz. Hepimize iyi şanslar.”