
Vergi kaçırmak adeta bir gelenek halini almaya başladı. Elbette bu durum yalnızca ülkemizde yaşanmıyor. Dünya devi şirketler bile çeşitli oyunlarla vergi kaçıyorlar. Eminim aklınızda birkaç isim şimdiden canlanmıştır. Evet, daha önceleri Apple ve Facebook’un vergi kaçırdığı ile ilgili çeşitli haberler çıkmıştı. Şimdi de benzer şekilde ABD’li teknoloji devleri başta olmak üzere birçok şirket, daha az vergi ödemek için offshore hesaplarını kullandıkları ifşa edildi.
Uluslararası yardım kuruluşu olan Oxfam, ABD’de 50 büyük şirketin daha az vergi ödemek için offshore hesaplarında yüksek miktarda para tuttuğunu ortaya çıkarttı. Offshore hakkında bilginiz yoksa sizi buraya alalım. Kısaca açıklamak gerekirse; kıyı bankacılığı olarak da bilinir ve hem alacaklının hem de borçlunun yabancı olduğu bankacılık türüdür. Vergi avantajı yüksektir ve bu nedenle dünya genelinde yoğun bir şekilde tercih edilir.
Hangi ABD’li Şirketler Vergi Kaçırıyor?
Oxfam tarafından yayınlanan rapora göre; Apple, Microsoft, Wall Mart gibi 50 büyük şirket, daha az vergi ödemek için offshore hesaplarını kullanıyor. Bu hesaplarda yaklaşık olarak 1,6 trilyon dolar tutulduğu biliniyor. Hatırlayacağınız gibi dünyanın en gizli belgeleri olan Panama Kayıtları ile de binlerce şirketin vergi kaçırdığı ortaya çıkarılmıştı.
Apple ifşa edilenler listesinde ilk sırada yer alıyor. Teknoloji devinin, ABD dışında yaklaşık olarak 200 milyar dolarlık offshore fonu bulunuyor. İkinci sırada ise Pfizer‘in bulunduğu ve 193,6 milyar dolarlık offshore fonu olduğu belirtiliyor. Diğer bir teknoloji devi olan Microsoft‘un ise 124 milyar dolarlık offshore fonu ile üçüncü sırada olduğu söyleniyor.
Apple daha önce de vergi yüzünden yüklü miktarlarda ceza ödemişti. İrlanda ile Apple arasında bir anlaşma yapılarak vergi kaçırıldığı 3 yıl boyunca araştırılmıştı. Dava, Avrupa Komisyonu’nda görüldükten sonra Apple İrlanda’ya vergi cezası ödeyecek ve sorun ortadan kalkacaktı. Ama Apple CEO’su Tim Cook vergi cezasıyla ilgili konuşarak kararın doğru olmadığını söylemişti ve konu muallakta kalmıştı.
Toplamda Ne Kadar Vergi Kaçırılıyor?
ABD’li dünya devi şirketlerinin daha az vergi ödemek için offshore hesaplarında fon tuttuğu bir süredir biliniyordu. Ama 2015 yılında toplam fonun 200 milyar dolar arttığı, Oxfam raporuyla ortaya çıktı. Durum böyle olunca da tüm dikkatler yeniden şirketlere çevrildi. Oxfam Kıdemli Danışmanı Robbie Silverman değerlendirmesinde her ne kadar vergi kaçırma durumundan farklı olduğunu söylese de görünen tablolar bunu kanıtlıyor. Üstelik durumu daha sevimli göstermek adına “vergiden sakınma” açıklaması yapılıyor.
Vergiden sakınan dev şirketler offshore hesaplarını standart bir uygulama haline getirdi. Bu şekilde her yıl, yaklaşık olarak 135 milyar dolarlık vergiden “sakınmış” oluyorlar. Daha önce de Panama kayıtlarına göre dünya liderlerinin vergi kaçırıyor denmişti; ama sadece tartışmalarla sonuçlanmıştı.
Vergi kaçırma durumu, öyle görünüyor ki engellenemez bir boyutta ve göz yumulur bir hale geldi. Sonuç olarak; dev şirketler vergi ödememek için her şeyi kılıfına uydururken, küçük şirketler vergilerini ödeyebilmek için kan ağlıyorlar!