
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Birleşmiş Milletler (BM) 74. Genel Kurulu’na katılım gösterdiği New York’ta basın toplantısı düzenledi. Burada ABD-İran ilişkisine yönelik bazı değerlendirmelerde bulunan Macron, ABD Başkanı Donald Trump ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin görüşmelerini hızlı bir şekilde tekrar başlatmak için uygun ortamın sağlandığını bildirdi.
Konuşması sırasında İran’daki önemli olaylara dikkat çeken Macron; ülkenin nükleer silaha sahip olmaması, Yemen’deki krize son verilmesi, güvenli bölge meselesi ve uygulanan ekonomik yaptırımların geri çekilmesi gerektiği gibi konulara değindi.
Macron, BM Genel Kurulu’nda Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Mısır Cumhurbaşkanı Abduldettah es-Sisi ile buluştu.Burada aynı zamanda Trump ve Ruhani ile de ayrı ayrı ikili görüşmeler gerçekleştirdiğini söyleyen Macron Trump ile yaptığı görüşmede İran’a odaklandığını ve iklim konusuna değinmediklerini belitti. İki ülke yetkilisinin görüşme gerçekleştirmesi için uygun zamanın geldiğini düşünüyor. Macron’a göre artık İran ve ABD’nin harekete geçmesi gerekiyor.
Konuşmasında “ABD’nin bazı konularda fikri olmadan İran’a yönelik yaptırımları kaldırmaz.” ifadesine yer veren Fransa Cumhurbaşkanı her iki ülkenin de bölgedeki gerginliği azaltmak ve bir uzlaşmaya varmak için ortak amaç taşıdığını belirtti. Durumdan Trump’ın endişelendiğini belirten Macron, onun aynı zamanda İran’ın nükleer silaha sahip olmasını istemediğini sözlerine ekledi.
Macron, İran’ın da ABD’nin uyguladığı yaptırımlara son vermesini istediğini açıkladı. Ardından Fransa’nın ne ABD ne de İran olmadığını belirtti. İki ülke arasında görüşmelerin yeniden başlaması için gereken tüm koşulların oluşmasına ülke olarak katkıda bulunduklarını açıklayan Macron, ABD ve İran’ın üzerine düşen görevleri yerine getirmesi gerektiğinin altını çizdi.
Macron, İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin ABD’de bulunuyor olmasının görüşmelerin gerçekleşmesi için iyi bir fırsat olabileceğini açıkladı.Basın toplantısı esnasında Macron’a Fransa’nın ABD ve İran arasındaki ilişkileri düzeltmek amaçlı ara buluculuk yapıp yapmadığı soruldu. Bunun üzerine Fransa’nın böyle bir görev üstlenmediğini ve kendisine de herhangi bir rol vermediğini belirtti.
Geçtiğimiz haftalarda Saudi Aramco’ya düzenlenen petrol saldırısını Husilerin üstlenmesine rağmen Trump ve Riyad saldırıların arkasında İran’ın olduğunu düşünmüştü. ABD birkaç sefer gerektiği durumda İran’ın vurulabileceğine yönelik mesaj verdi. Böylelikle ABD-İran gerilimi biraz daha arttı.
İran Dışişleri Bakanı Cavid Zarif iki gün önce kaydettiği açıklamalarında ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını ortadan kaldırması halinde ülkeye nükleer tesislerini sürekli olarak gözleme hakkı tanıyacaklarını bildirdi. Trump’tan gerekeni yapmasını isteyen Zarif, İran tarafından ABD’ye zeytin dalı uzatıldığını duyurdu.