
ABD’de ticari yatırımlar, 2019 yılının ikinci çeyreğinde tahmin edilenden daha keskin bir daralma gösterdi. Aynı zamanda kurumsal kar büyümesi hareketsiz kaldı ve durgunluk korkusu yaşanan ekonomiye gölge düşürdü.
Trump yönetiminin Çin ile yaklaşık 15 ay süren ticaret savaşından suçlanan zayıf iş harcamaları ve hareketsiz şirket kazançları, tüketicilerin ekonomiyi sürdürebilmeye devam etme konusundaki şüphelerini artırabilir. Tüketici harcamaları ise güçlü bir işgücü piyasası tarafından körükleniyor.
Ticaret savaşı, rekordaki en uzun ekonomik genişlemeyi tehdit ediyor ve 11 yıllık büyüme sürecine gölge düşürüyor. Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell, geçen hafta politika yapıcıların ekonominin ılımlı bir oranda genişlemesini sürdürmesini beklediğini söyledi. Ancak küresel büyüme ve ticaret politikası belirsizliğindeki zayıflığın ekonomiye ağırlık verdiğini ve risklerin devam ettiğini de belirtti.
Amerikan Merkez Bankası, 2008’den bu yana ilk kez Temmuz ayında borçlanma maliyetlerini düşürdükten sonra geçen Çarşamba günü faiz oranlarını düşürdü.
Ticaret yatırımı geçen çeyrekte yıllık bazda yüzde 1 oranında geriledi. Ayrıca 2015 yılının dördüncü çeyreğinden bu yana görülen en hızlı düşüş görüldü.
Ticari yatırımın daha önce yüzde 0,6 oranında gerilediği tahmin ediliyordu. Ticari ve sağlık hizmetleri kategorisindeki düşüşler ve madencilik araştırmalarını, kuyular ve sondaj sayılarını yansıtan yapılara yapılan harcamalarda yüzde 11,1 oranında bir düşüş hızlı aşağı çekildi.
S&P 500 karına karşılık gelen hisse değerlemesi ve sermaye yüketimi düzeltmesi olmadan vergi sonrası karlar, aşağı doğru revize edilmiş 59,7 milyar dolar veya yüzde 3,3 oranında artış gösterdi. Karın daha önce ikinci çeyrekte 86 milyar dolar veya yüzde 4,8 oranında arttığı bildirilmişti.
Gayrisafi yurt içi hasıla, ilk çeyrekte yüzde 2 oranında sabit bir artış göstererek dört buçuk yılın en yüksek tüketici harcaması, zayıf ihracatı ve envanter yatırım hızını yavaşlattı. Ekonomi, Ocak-Mart çeyreğinde yüzde 3,1 oranında büyürken, ilk yarıda yüzde 2,6 oranında büyüdü.
Ancak gelir yönünden ölçüldüğünde, ABD ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 1,8 oranında büyüdü. Gayrisafi yurt içi hasılanın daha önce Nisan-Haziran çeyreğinde yüzde 2,1 oranında arttığı bildirilmişti. İlk çeyrekte ise yüzde 3,2 oranında artış gösterdi.
Gayrisafi yurt içi hasıla olarak da adlandırılan ve daha iyi bir ekonomik faaliyet ölçüsü olarak kabul edilen GSYİH ve reel GSYİH, ortalaması geçen ay tahmin edilen yüzde 2,1’lik hızdan ziyade geçen çeyrekte yüzde 1,9 oranında yükseldi.
Bu yılın ilk üç ayında yüzde 3,2 büyüme hızlında bir yavaşlama görülürken, ABD finansal piyasaları verilerden çok etkilendi.
Zararlı Yükseklik
Beyaz Saray’ın 1,5 trilyon dolarlık vergi indirimi paketini teşvik etmesi ve hükümet harcamalarının azalmasıyla ekonomi büyük ölçüde hız kaybediyor. Ekonomistler, bu yıl Trump yönetiminin yüzde 3 hedefinin altında yüzde 2,5 civarında bir büyüme öngörüyorlar.
ABD’deki ekonomik faaliyetin üçte ikisinden fazlasını oluşturan tüketici harcamalarındaki büyüme, ikinci çeyrekte yüzde 4,6 oranında arttı. Bu, 2014 yılının dördüncü çeyreğinden bu yana en hızlı olan sonuç ve geçen ay tahmin edilen yüzde 4,7’lik hızdan hafif aşağı yönlü bir revizyon oldu.
Tüketici harcaması yaklaşık 50 yıldaki en düşük işsizlik oranından kaynaklanıyor. Perşembe günü Çalışma Bakanlığı’ndan yayımlanan ayrı bir raporda, devlet işsizlik yardımlarına ilişkin ilk taleplerin 21 Eylül’de sona eren hafta için mevsim etkilerinden arındırılmış haliyle 3000 artışla 213.000’e çıktığı görüldü.
Güçlü işgücü piyasası koşullarına rağmen Eylül ayında yürürlüğe giren Çin tüketici mallarına ilişkin verilerle ilgili endişeler nedeniyle tüketici güveninde son zamanlarda yaşanan bir düşüşün harcamaları yavaşlatabileceğine dair endişeler var. Başka tarifeler de bekleniyor
Dış ticaret açığı, ikinci çeyrekte geçen ay bildirildiği gibi 982,5 milyar dolar yerine 980,7 milyar dolara yükseldi. Ticaret, geçen çeyrekte GSYİH büyümesinden 0,68 puan keserek daha önce bildirildiği gibi 0,72 puanlık bir düşüş kaydetti.
Ticaret üçüncü çeyrekte GSYİH büyümesine devam edebilir ve Perşembe günü Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açık raporda, mal ticaret açığının ithlattaki artışa bağlı olarak Ağustos ayında yüzde 0,5 artışla 72,8 milyar dolara yükseldiğini bildirdi.
Stoklardaki büyüme, önceki çeyreğe göre tahmin edilen 69 milyar dolarlık hızın ikinci çeyreğinde 69,4 milyar dolarlık bir orana kadar revize edildi. Stoklar, Ağustos ayında bildirildiği gibi geçen çeyrekte GSYİH büyümesinden 0,91 puan düşmüştür. Stok birikimindeki yavaşlama ise güçlü tüketici harcamalarını yansıtmaktadır.
Devlet yatırımı, devlet ve yerel yönetim harcamaları başlangıçta düşünülenden çok daha güçlü olduğu için artırıldı. Ev inşası için yapılan harcamalar, Büyük Durgunluk’tan bu yana en uzun süre devam eden altıncı bir çeyrek dönem boyunca sözleşme yaptı