
Koronavirüs pandemisi düşük ya da orta sınıfları daha çok etkilese de zenginlerin cüzdanlarını da vurdu. Aslında yapılan bir araştırma, düşük gelirli emsalleri haftalarca süren kilitlenmeden çıkarken çok daha özgür bir şekilde harcama yaparken en zengin Amerikalıların kesenin ağzını açmadığını gösterdi.
Ve NPR’nin Harvard araştırmalarının verilerine atıfta bulunarak yaptığı habere göre zenginlerin harcamalarındaki bu düşüş, tüm ülkenin ekonomik toparlanmasını durdurabilecek etkide.
Harvard merkezli araştırmacıların kredi kartı verilerini kullanarak takip ettikleri harcama modellerine göre gelir merdiveninin altındaki insanlar, artık koronavirüs pandemisinden önce yaptıkları kadar harcama yapıyorlar.
ABD’de 3 Haziran 2020 itibariyle, tüm tüketicilerin toplam harcamaları Ocak 2020’ye göre %12,7 azaldı.
Harvard ekonomisti ve Opportunity Insights araştırma ekibinin kurucu ortağı Nathan Hendren, harcamalara ilişkin şöyle görüş bildirdi:
“Teşvik ödemeleri sonlandığında, düşük gelirli hane halklarının harcamalarının çok arttığını görüyorsunuz. Ancak zenginler bunlarla eşleşmiyor. Yüksek gelirli bireyler için bu harcama, COVID’den önceki yerden hala çok uzak ve o kadar fazla toparlanmadı.” Tüketici harcamalarının ekonomik faaliyetteki rolü düşünüldüğünde bunun potansiyel olarak sakatlayıcı olduğu söylendi.
Ekonominin büyük kısmının en yüksek gelir grubunun alışverişine dayandığı; en zengin Amerikalıların %25’inin harcama eksikliğinin, Ocak’tan bu yana toplam harcamalardaki düşüşün 3’te 2’sini oluşturduğu belirtildi.
Fakat zenginlerin harcamalarındaki düşüşün nedeni, paralarının olmamasından kaynaklanmıyordu. Çok fazla keyfi kullanılabilecek gelire sahip olan zenginler, pandemi öncesinde restoranlara, seyahate, tiyatroya, otellere para saçarken koronavirüs sonrası tüm bu harcamalardan vazgeçildi.
Hendren ve meslektaşları da zengin mahallelerde hizmet sunan işletmelerin satışlarda en büyük düşüşü gördüklerini ve toparlanmakta zorlandıklarını; daha fakir bir mahalledeki perakende mağaza ya da restoranda ise bir miktar düşüş görülse de şimdi toplanmaya başladıklarını vurguladı.
Ayrıca neredeyse herkes yiyecek ve hanehalkı alımları gibi temel kalemler için harcama yapmaya devam ederken bunların üst gelir grubunun bütçelerinin daha küçük bir bölümünü oluşturduğu aktarıldı.
Hendren’in ekibi, özellikle çok fazla para kazanmayan ancak yüksek gelirli mahallelerde çalışan işçiler arasında büyük iş kayıpları buldu. Hendren şu ifadeleri kullandı:
“Düşük gelirli olmayan insanların açısından asıl endişe gerçekten virüsle savaşmak. Hasta olma ya da aile üyelerini hasta etme tehdidini ortadan kaldırmadıkça, harcamaların COVID öncesi seviyelere çıkacağını hayal etmek zor.”
Barclays Baş Ekonomisti Michael Gapen de ABD ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 40 daralabileceğini belirterek tüketici harcamalarındaki düşüşü gerekçe göstermişti.