TCMB’nin hamlesi beklenenin ötesinde bir adımdı. Faizde artışın piyasalarda kalıcı çözümler olmayacağını söyleyen yatırımcılar, paraya verilen gereken primin yabancı yatırımcılar nezdinde olumlu bir etkisi olsa da hamlede kullanılacak daha fazla argümanın gerekliliklerini yorumlandı.
Mark Mobius CNN’de yaptığı konuşmada, hamlenin güven inşa etmesinden şüpheliyim dedi.
Mobius Capital Partners’ın kurucu ortağı Mark Mobius bugün yaptığı açıklamada; Türkiye’nin faiz kararının ekonomiye olan güveni artırmasından şüpheliyim. CNN’e yaptığı açıklamada bazı konularda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a katılıyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında faize olan tavrının yapılan gösterge faizindeki 625 bp için sınır noktasına geldiğini ve çift haneli enflasyon oranları ve zayıflayan paraya karşı yeni yatırımların doğru bir hamle olacağını söylemişti.
Mobius, çözümün sadece yabancı yatırımcılara yönelik olmaması gerektiğini aynı zamanda yerli yatırımcıların lehine olacak hamlelerin de yabancı yatırımcıları cezbedeceğini; bunun bütçeleri dengelemek ve yatırımcılara gücen veren politikalar başlatmaktan gerektiğini söyledi. Türkiye’nin faiz oranlarını yükseltmesi yatırımcı güvenini tam olarak kazanamayacağını, Türkiye’ye Arjantin işareti ederek, geçen ay enflasyon rakamlarını hatırlattı, yatırımcı Çin ABD gerginlik hattının Çin para birimi üzerinde ciddi değer kaybına yol açabileceği konusunda da uyardı.
Bakan Albayrak önümüzdeki hafta orta vadeli bir ekonomik plan sunacağını duyurmuştu. Yapılan iki açıklamanın örtüşmesinden yola çıkarak; bakan ve Mobius’un yaklaşık olan açıklamalarının önümüzdeki hafta planlarında yerel yatırımcılara rahatlatıcı hamleler, bütçe dengelemeleri gibi politikaların gelebileceği piyasa analistlerine ön gördürdü.
Mobius konuşmasında, Merkez Bankasının açıklaması piyasa beklentilerini aştı ve bankanın bağımsızlığı ile ilgili endişelerin ordasında geldi, Türk lider açıklama öncesinde yaptığı konuşmada faiz karşısında tutumunu değiştirmeyeceğini ve bankanın bağımsızlığının görüleceğini söyledi dedi. Türkiye’nin, EM piyasalarda bir diğer ülke olan Arjantin’den örnek çıkarmasını dile getirdi.
Gruru faiz artış oranını ilginç bulduğunu ve bunun bir aldatmaca olmadığını ve dünyaca görüldüğünü söyledi.
Oranların yükseltilebileceğinin ancak insanların bu duruma güvensizliği varsa hamlenin etkili olamayacağını Arjantin’de güzel bir örnek olarak izlendiğini dile getirdi. Arjantin pezodaki kıskacın üzerindeki kısa vadeli endişeleri gidermek için, ülkenin merkez bankası faiz oranlarını yüzde 15 ile yüzde 60 arasında artırmıştı. Merkez Bankası Aralık ayında bu faiz oranlarını indirme sözü vermişti. Arjantin ve Türkiye, ekonomik durumun sadece yerel olarak tetiklemenin ötesinde bir endişenin varlığından ve gelişmekte olan piyasa varlıklarında derin bir satış dalgasının merkezinde yer alabileceğinden söz edildi.
Yatırım gurusu ayrıca; Türkiye gibi ülkelerin ekonomik durumları uluslararası makamların dikkatini çekene kadar değişiklik yapmaya dirençli olduğunu, IMF’nin olası bir krize karşı Türkiye’ye yardım etme olasılığını da ortaya çıkardı. Sözlerine bu süreçte gelişmelerin takip edilmesi gerektiğini açıklanacak mali reformların ve derecelendirmelerin verilerine göre ülkenin yatırım için bir fırsat kapısı aralayacağını da ekledi.
BBVA Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Francisco Gonzales Cuma günü yaptığı açıklamada Türkiye Merkez Bankası’nın faiz kararının olumlu olduğunu söyledi. Başkan Yıllık Singapur Zirvesinde CNBC’den Nancy Hungerford ve Mandy Drury’e verdiği demeşte gelecek hakkında daha fazla güvence duyduğunu çünkü TCMB’nin büyük bir karar aldığını ve piyasayı şaşırttığını dile getirdi.
Gonzalez; merkez bankası hamlelerinin benzer niteliklerinin IMF’den herhangi bir yardıma ortam hazırlamayacağını düşündüğünü dile getirirken, ülkenin mevcut ekonomik durumdan kurtulmak için herhangi bir IMF yardımına ihtiyaç duyacağı endişelerini ortadan kaldırdı. İspanya’nın faiz getirilerinde yüzde 11,5 ile Türkiyenin beşinci büyük pazar olduğunu dile getiren başkan, faiz kararları ile Türkiye piyasalarında yüksek artışların olduğunu söyledi. BNP Paribas ve ING dahil olmak üzere Türkiye’de öncemli miktarlarda borç veren bankalar üzerinde Avrupa Merkez Bankasının kaygılanmasını önerdi.
Mobius, Çin’in ticaretle ilgili devam eden anlaşmazlığının önemli ölçüde değer kaybına yol açabileceği konusunda uyardı. Çin’i karşı hamlelerin tesiri konusunda uyaran guru, Çin’in parasının ABD Doları karşısında geçerli kurunun 6,85 seviyelerinde olduğunu ve 8 seviyelerine kadar değer kaybedebileceğini hatırlattı. Yuan da yüzde 20’lik ve 30’luk bir devalüasyonun, ABD’nin uyguladığı tarifeler karşısında ihracatın sürdürülmesine yardımcı olabileceğini belirtti.
