Tüm dünyada olduğu gibi koronavirüs salgınından Türkiye de olumsuz şekilde etkilenmiş durumda. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre 4 Mayıs itibarıyla ülkemizde COVID-19 kaynaklı can kaybı 3461’e yükseldi. Son bir hafta içerisinde açıklanan rakamlarda düşüş olurken, iyileşen hasta sayısı da her gün yeni vaka sayısının ikiye, hatta üçe katlamaya başladı.
Koronavirüs ilk olarak Türkiye‘de 10 Mart tarihinde açıklanmıştı. Salgının etkilerinin daha çok görüldüğü Nisan ayında enflasyon aylık bazda %0,85 oranında artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 4 Mayıs’ta açıkladığı verilerde Nisan ayında enflasyonun yıllık bazda %10,94, aylık %0,85 oranında arttığını bildirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bugün yayımladığı Nisan ayı fiyat gelişmeleri raporunda enflasyon oranlarını değerlendirirken, JP Morgan ekonomistinden yıl sonu tahmini geldi.
Merkez Bankası Nisan ayı fiyat gelişmeleri raporunda enflasyondaki düşüşe en büyük katkıyı enerji grubunun sağladığını belirtti.
Yapılan açıklamada yıllık enflasyonun 0,92 puan azaldığı ve bunun enerji grubundaki fiyat düşüşünden kaynaklandığı söylendi. Gıda fiyatlarının hem işlenmiş hem de işlenmemiş grupta mevsim etkilerine bağlı olarak yükseldiği belirtilen raporda, bunun dışında hemen hemen her sektörde enflasyonda düşüş olduğu açıklandı.
Bilindiği üzere 2020 yılı petrol piyasası için adeta bir kriz şeklinde geçiyor. Kovid-19 pandemisi nedeniyle küresel boyutta yaşanan talep çöküşü petrol fiyatlarını da sert bir şekilde geriletti. Bu durum Suudi Arabistan ve Amerika gibi üretici ülkeler için olumsuz olurken, Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkeler için bir avantaj niteliğinde.
Nitekim petrol fiyatlarındaki düşüş dönem dönem yurt içinde benzin ve mazotta indirim yapılmasını sağladı. Bu gelişmenin etkisiyle enerji grubu enflasyonunun yıllık 6,51 puan azalarak %3,30’a indiği açıklandı. Nisan ayında Türk lirasındaki değer kaybına rağmen enerji fiyatlarında %4,99 oranında düşüş olmasının yıllık enflasyonla da yansıdığı açıklandı.
Raporda tüketici fiyatlarının B endeksinin yıllık 0,38 puan azalarak %11,27’ye, C endeksinin 0,56 puan azalarak %9,93’e geriledi belirtildi. Söz konusu dönemde yıllık enflasyonda gıda grubunun 0,29 puan artış şeklinde etkilediği belirtildi.
Öte yandan enerji grubunda 0,78, hizmet grubunda 0,21, temel mallarda 0,11 ve alkol, tütün, altın grubunda 0,11 puan düşüş şeklinde etkiledi. Gıda ve alkolsüz içecekler enflasyonu Nisan ayında 1,23 puan artarak %11,28’e yükseldi.
Bu oran işlenmemiş gıdalarda %5,23, işlenmişlerde %17,78 şeklinde gerçekleşti. Hizmet fiyatlarının %0,22 puan arttığı dönemde enflasyon 0,66 puan düşerek %11,76 olarak açıklandı.
Açıklama metninde hizmet enflasyonundaki düşüşün hava yolu taşımacılığı, eğlence, kültür, paket tur, kuaför ve berber gibi sektörlerdeki yavaşlamadan kaynaklandığı söylendi. Bu dönemde temel mal grubu yıllık enflasyonu 0,30 puan azalarak %7,88 oldu.
JP Morgan Türkiye Başekonomisti Yarkın Cebeci, yıl sonunda tek haneli enflasyon bekliyor.
Türk lirasında zayıflığa rağmen Nisan ayında enerji fiyatlarındaki düşüş ve zayıf iç talebin enflasyonu aşağı çektiğini söyleyen Cebeci, önümüzdeki aylarda tek haneye inmesinden umutlu. Temmuz ayında tek haneye inmesini bekleyen ekonomist, 2020 sonunda Türkiye TÜFE’sinin %8,1 oranında gerçekleşeceğini düşünüyor. Aylık %0,85’lik artışın %0,87 olan beklentileri ile uyumlu gerçekleştiğini aktardı.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi enflasyonda baz etkilerinin faydasını yorumladı. Oranların geçen yıla kıyasla gerilemesinde; akaryakıt fiyatlarındaki indirimler ile konut ve ulaştırma harcamalarındaki düşüşün etkisi olduğunu belirtti.
İlerleyen aylarda TÜFE üzerinde gıda fiyatları, ham petrol görünümü, döviz kuru hareketliliği ve fiyat-vergi gibi faktörlerin belirleyici olacağını sözlerine ekledi.
Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve ekonomist Özlem Derici Şengül ise fiyatlar üzerindeki baskının arz yönlü unsurlardan kaynaklandığını dile getirdi. Önümüzdeki aylarda üretimin düşmesi ve artan işçi maliyetleri nedeniyle enflasyonun yön değiştirebileceğini belirtti.
Yargın Cebeci’ye paralel tahminde bulunan Şengül, “Yıllık enflasyonun temmuzda tek haneli oranlara gerilediğine ve yıl sonunda enflasyonun yüzde 8’e düştüğüne şahit olabiliriz. Enflasyondaki bu düşüş eğilimi TCMB’nin faiz indirimlerine devam etmesini sağlayacaktır.” dedi.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
