
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Mayıs ayının başlarında Birleşik Arap Emirleri’nin Fujeirah sahilindeki dört tankerin saldırılarının büyük olasılıkla İran’ın işi olduğunu söyledi. Bolton, Abu Dabi’de gazetecilere verdiği demeçte, iddiaları için bir kanıt sunmazken, deniz mayınlarına dikkat çekti.
Bolton, “Bunların neredeyse kesinlikle İran’dan gelen deniz mayınları olduğu açık,” derken ayrıntı ve kanıt eklemeyi reddetti.İranlı yetkililer hemen bir yorum yapmazken, daha önce katılmayı reddetmiş ve bağımsız bir soruşturma için çağrıda bulunmuştu. ABD makamlarını içeren soruşturma halen devam ediyor.
Bolton, Trump yönetiminin Tahran’ın artan ve ciddi tehditleri olarak gösterdiği şeye cevap olarak bir eylem rotası belirlemek için Körfez müttefikleriyle bir araya geldi. Beyaz Saray defalarca savaş ya da rejim değişikliği istemediğini söylese de uzmanlar yanlış hesaplamanın daha ciddi yüzleşmelere yol açabileceğinden korkuyorlar.
İran tarafından desteklenen Yemenli Husi isyancılarının iddia ettiği Suudi petrol istasyonlarına yapılan bir saldırı sonrası gerginlik arttı.BAE yetkilileri, tanker saldırılarını sabotaj olarak nitelendirirken, İran’ın desteklediği isyancıların eylemi sonrası Mayıs ayı petrol piyasası için gergin geçti. Ağır ABD yaptırımlarının baskısı altında olan Tahran, ülkenin nükleer programını mali yardım karşılığında kısıtlamak amacıyla 2015 İran nükleer anlaşmasına yönelik taahhütlerinin bir kısmına son verdiğini açıkladı.
ABD ise Hong Kong’u İran’ın petrolünü taşıyan ve Asya’daki finans merkezinde durmaya çalışacak bir geminin alarma geçeceği konusunda uyardı. Gemiye hizmet veren herhangi bir işletmenin ABD’nin yaptırımlarını ihlal edeceğini söyledi. Haber, Trump’ın yönetiminin Çin’in de dahil olduğu büyük İran ham petrol alıcılarına verdiği muafiyetleri ortadan kaldırarak İran’ın petrol ihracatını engellemek için harekete geçmesinden bir ay sonra geldi.
Tamamen yüklü Pacific Bravo, Refinitiv Eikon’un gönderi verilerine göre Pazartesi aniden Sri Lanka’ya yönelmek üzere rotasını değiştirdi.Gemi, daha önce gemi takip verilerine göre; Endonezya’yı amaçlanan hedef olarak tanımlamıştı. Ancak sanayi kaynakları büyük olasılıkla Çin’e gideceğini söylüyor. Gemi takibi verilerine göre; Pazartesi günü Pacific Bravo otomatik tanıma sistemi (AIS) varış yerini bir günden fazla bir süre daha güney sahilinde dolaştığı Sri Lanka olarak değiştirdi.
Salı akşamı geç saatlerde tanker, AIS hedefi hala Sri Lanka olarak belirlenmiş olmasına rağmen Sri Lanka’dan Doğu Asya’ya giden önemli bir nakliye şeridi olan Malacca Boğazı’nın yoğun su yollarına doğru gitti. Bir gemi mürettebatı AIS varış yeri ayarlarına manuel olarak girip, gemi denizdeyken güncellemelerde bir gecikme yaşanabilir.
Kıdemli bir ABD yetkilisi “Bu gemi ile iş yapan herkes, ABD yaptırımlarına maruz kalacaktır,” ifadelerini kullandı.Yetkili Pacific Bravo’nun Çin Bankası Kunlun’a ait olduğunu söylerken, banka 2012 yılında faaliyet başlamasından önceki son yaptırımlardan bu yana Çin ile İran arasındaki para akışları için ana resmi kanal olmuştur. Çin Ulusal Petrol Corp’un borsada işlem gören mali olu CNPC Capital’in çoğunluğuna aittir.

Çin, İran petrolünün en üst alıcısı ve neredeyse tüm petrol ödemeleri 2006 yılında Çin’in uzak batı Xinjiang bölgesinde petrol üreten bir merkez olan Karamay’da şehir ticaret bankası olarak kurulan Kunlun’dan geçiyor. Kunlun sorulara henüz cevap vermedi.
Reuters, İran’a ait akaryakıt taşıyan bir tankerin Çin’in Zhoushan kenti yakınlarındaki depoları doldurduğunu belirtmişti.ABD hükümeti Kasım ayında İran’ın petrol endüstrisine yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya koydu, ancak bazı alıcılara 1 Mayıs’a kadar bir muafiyet programı kapsamında sınırlı miktarda İran ham petrolü alımına izin verdi. Mayıs başında ise muafiyetleri kaldırdı.
ABD yetkilileri, “Hong Kong Deniz Otoritesi için karasularına, Hong Kong limanına kimin izin verdiğini bildiğinden ve Hong Kong varlıklarının kime hizmet verdiğini bildiğinden emin olmasının kritik olduğunu düşünüyorum. İran yaptırımlarımızı oldukça agresif ve tutarlı bir şekilde uygulayacağız,” dedi. Hong Kong Deniz Otoritesi ise yorum yapmadı.