
Rus yapımı S-400 savunma sistemlerinin Türkiye’ye teslimatının başlamasıyla ABD’den tepkiler yükselmeye başlamıştı. Daha önce birçok kez böyle bir adım atılması halinde Türklere yaptırım uygulanacağı konusunda Trump hükümeti uyarıda bulunmuştu.
ABD tehditleri uygulamaya koymakta gecikmedi. Pentagon, Türkiye’yi F-35 alımı programından çıkaracaklarını bildirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise son verdiği demeçte yeni yaptırımların yolda olduğunu açıkladı.
Pompeo, S-400’lerin operasyonel hale getirilmesini istemediklerini ve Türkiye’ye yeni yaptırımlar getirileceğini aktardı.S-400 alımına ilişkin değerlendirme yapan Pompeo, Türkiye’nin aldığı S-400’lerin aktif hale getirilmesinin kabul edilemez bir adım olduğunu ifade etti. Teslimatın başlamasının ardından Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasını sağladıklarını hatırlattı.
Uzun zamandır S-400 ve F-35 sistemlerinin birbiriyle uyumlu olmadıklarını anlattıklarını dile getiren Pompeo, Ankara’nın bu kararını bir kez daha gözden geçirmesi gerektiğini ifade etti.
Cumhuriyetçi Parti senatörlerinden Lindsey Graham ise iki ülke arasındaki ilişkilerin kuvvetlendirilmesi gerektiğini söyledi.S-400’lerin aktif hale getirilmesiyle ABD-Türkiye ilişkilerinin zarar göreceğini ve bunu engellemek istediklerini belirten Graham, konuya ekonomik açıdan da dikkat çekti. Türkiye’nin müttefikleri olduğunu, Serbest Ticaret Anlaşması’nı görüşerek, güçlü bir ilişki kurulması gerektiğini söyledi.
Ekonomik ilişkilerin iyi hale getirilmesinin her iki ülkenin de yararına olacağını ve kazan-kazan mantığıyla hareket etmenin gerekliliğine dikkat çekti. Bu arada ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus ise yaptırımlar konusunda henüz net bir tarih olmadığını ancak görüşmelerin devam ettiğini aktardı.
12 Temmuz’da başlayan S-400 teslimatının ilk bölümü, 30 uçağın iniş yapmasıyla tamamlandı.Milli Savunma Bakanlığı’ndan alınan bilgiye göre teslimatların ilk bölümü dün akşam (25 Temmuz) itibarıyla tamamlandı. Patriotlar ile ilgili görüşmelerin devan ettiği söylenirken, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasının tek taraflı alınmış bir karar olduğu söylendi.
Pentagon’dan yapılan açıklamada F-35 eğitimi alan Türk pilotların da eğitimlerine son verilerek, ülke dışına çıkarılacağı bildirilmişti. ABD’li senatörler F-35 programından çıkarılmasının yeterli olmadığını belirtirken, daha fazla yaptırım uygulanması konusunda Beyaz Saray’a baskı uyguluyor.