Buğdayda Savaş Artışı Sürüyor! Gıda Fiyatları Sırada mı?

Rusya’nın Ukrayna işgalinin yedinci gününde savaş endişeleriyle birlikte piyasalarda şok dalgalanmaları görülüyor. Petrol fiyatları 110 dolar eşiğini kırarken buğday 1060 sente kadar yükseldi.

Dün 2008 krizindeki seviyelere dönen buğday, bugün 1000 sent eşiğini kırarak Mart 2008 sonrası yeni yüksek değerini denedi. Yüzde 7’nin üzerinde artan emtia ürünü, bir haftada yüzde 22 oranında değerlendi.

Buğdayın yükselişi, dünya buğday ihracatının yaklaşık yüzde 30’unu oluşturan Rusya ile Ukrayna arasında tırmanan gerilimle yönlendirildi. Piyasalarda, küresel arz kesintisine yönelik endişeler hakim.

Buğday fiyatlarındaki artışın gıda fiyatlarına yansıması muhtemel olarak değerlendiriliyor.

Johns Hopkins Üniversitesi’nde ekonomi profesörü olan Steve Hanke, bugün buğday fiyatlarına ilişkin tahminiyle dikkat çekti. Hanke, Twitter hesabından Ukrayna’daki savaşın Karadeniz limanlarını kapattığını belirterek buğday fiyatlarının bu nedenle yükseldiğini belirtti.

“Ukrayna’daki savaş devam ettiği sürece buğday fiyatları yükselecek, yükselecek ve uçup gidecek” dedi.

Buğdayın Ardından Gıda Fiyatları Sırada Olabilir

CNN’in aktardığına göre Rusya’nın Ukrayna saldırısı, buğday fiyatlarının yükselmesine neden olarak halihazırda yüksek olan gıda fiyatlarını daha da kötüleştirecek güçte.

Çünkü yüksek fiyatlar, buğdayı gıda üreticileri için daha pahalı hale getiriyor ve muhtemelen bu maliyetleri tüketicilere yansıtacak. Tarımsal veri analizi firması Gro Intelligence’a göre, Ukrayna ve Rusya birlikte küresel buğday üretiminin yaklaşık yüzde 14’ünden sorumlu. İki ülke, tüm buğday ihracatının yaklaşık yüzde 29’unu sağlıyor.

ABD Tarım Bakanlığı’na göre, Rusya’nın buğday ihracatı yavaşlarken, Rus işgalinden önce Ukrayna rekor buğday ihracatı yılı için yoldaydı.

Amerikan Fırıncılar Birliği Başkanı ve CEO’su Robb MacKie, “Bu daha kötü bir zamanda gelemezdi” diyerek zaten yükselen buğday fiyatlarıyla birlikte, yurtdışındaki çatışmaların sorunlu tedarik zinciri üzerinde daha fazla baskı oluşturduğunu belirtti.

Öte yandan Rusya ile Ukrayna’nın dev buğday ihracatçıları olduğu hatırlatılarak iki ülkenin Mısır, Türkiye ve Bangladeş gibi ihracat pazarlarında rekabet ettiği söylendi.

MacKie; durumun nasıl ilerleyeceğine ve ne kadar sürdüğüne bağlı olarak, Ukrayna’dak] buğday çiftçilerinin bahar buğdayı, mısır ve diğer şeyleri ekemeyebileceğini, bir yılı mahsulsüz geçirebileceklerini dile getirdi.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre küresel gıda fiyatları 2021’de yüzde 28’e kadar yükseldi. Tedarik zinciri aksaklıkları ve sert hava koşulları, fiyatların yükselmesine katkıda bulundu.

Gro Intelligence Tarım Ticareti Kıdemli Başkan Yardımcısı Jim Heneghan, her türlü lojistik kısıtlamanın olduğunu ve Ukrayna limanlarının ticari trafiğe kapatıldığını vurguladı. Mevcut durumun şu andaki ekstra gıda fiyatları enflasyonunun üzerine eklendiğini ifade etti.