
ABD ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 33,1’le rekor büyümeyle güçlü toparlansa da salgının şiddetlenmesi ve yeni yasaklar ileriye yönelik görünümü karartıyor. Söz konusu zeminle ilgili değerlendirmede bulunan JPMorgan, ekonominin aslında küçülmek üzere olduğu konusunda uyardı.
Cuma günü JPMorgan, Amerikalılar aşıların dağıtılmasını beklerken GSYİH’nin gelecek yılın başlarında negatife döneceği konusunda uyarıda bulunan ilk Wall Street bankası oldu. Bankanın iktisatçıları, bir müşteri notunda; “bu kış korkunç olacak ve ekonominin ilk çeyrekte tekrar daralacağına inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
Ayrıca gayri safi yurt içi hasılanın dördünce çeyrekte yüzde 2,8’e yavaşlayacağı ve 2020’nin ilk üç ayında yüzde 1 küçüleceği tahmin edildi.
JPMorgan’ın son tahminleri Covid-19 vakaları rekor seviyelere yükselirken ve korkunç sağlık kısıtlamalarının geri getirilmesini zorunlu olurken geldi.
Ayrıca New York City devlet okulları bu hafta tekrar kapandı, California ve Ohio eyalet çapında sokağa çıkma yasakları çıkardı ve Ulusal Hayvanat Bahçesi’nin yeniden kapanacağı açıklandı. Tüm bu adımların ABD ekonomisi üzerindeki baskıyı artıracağına kaçınılmaz gözüyle bakıldı. Fakat federal hükümet, yenilenen ekonomik zayıflığın nasıl ele alınacağı konusunda anlaşmaya varamıyor.
Cumhuriyetçiler ve Demokratlar, yeni mali yardım konusunda bir anlaşmaya varmayı defalarca başaramadı. ABD ekonomisinin ayakta durması için çok büyük destek paketine ihtiyacı var diyen ünlü ekonomist Paul Krugman gibi birçok uzman, desteğin şart olduğu konusunda yorumlarda bulundu.
CNN’in haberine göre Cumberland Advisors’ın baş yatırım sorumlusu olan David Kotok Kongre’nin ülkeyi yüzüstü bıraktığını söylerken Pantheon Macroeconomics’in baş ekonomisti olan Ian Shepherdson, Kongre’yi görevi korkunç şekilde ihmal nedeniyle eleştirdi.
Öte yandan JPMorgan notunda; “Bazı büyük aşı denemelerinin erken başarısı, bu tür tıbbi müdahalelerin virüsün ABD ekonomisine verdiği zararı sınırlayabileceğine olan güvenimizi artırıyor” derken ekonominin ikinci ve üçüncü çeyreklerde sırasıyla %4,5 ve %6,5’lik yıllık büyüme kaydedebileceğini yazdı.
Ne var ki ABD ekonomisinin bazı kısımları düpedüz patlama yaşıyor, Ekim ayında 2006’daki balon zirvesinden bu yana en yüksek seviyeye ulaşan ABD konut satışları bunun bir örneği.
Elbette Covid-19’un kötüleşen yayılmasının ABD ekonomisini vurduğuna dair artan işaretler de var. Perakende satışlar Ekim ayında zar zor arttı ve Nisan ayından bu yana ilk kez bar ve restoranlarda yapılan harcamalar azaldı. Pantheon’dan Shepherdson, “Restoranların toparlanması Ekim ayında duracak” dedi.
Atlanta Federal Rezerv Başkanı Raphael Bostic bu hafta CNBC’ye yetkililerin perakende harcamalarındaki zayıflığın daha kötü bir şeye dönüşüp dönüşmediğini görmek için gerçekten çok dikkatli olacaklarını söyledi.
İşgücü piyasasındaki toparlanma da ivme kaybediyor ve yeni seyahat kısıtlamaları nedeniyle baskı altında kalması bekleniyor. İlk işsizlik başvuruları da son haftada bir ay sonra ilk kez arttı.
Kalıcı iş kayıplarının sayısındaki artışın endişe verici bir gelişme olduğunu söyleyen JPMorgan, nedenini yeni işsizlerin iş bulmasının daha uzun sürebilecek olması ve ayrıca işsizlik yardımlarının tükenme riski taşımaları olarak açıkladı. Umut, 2021’de daha hızlı bir toparlanmanın ekonomiye olan yaraları sınırlamasıyken bununla birlikte bazı kalıcı hasarların hala kaçınılmaz göründüğü eklendi.