ABD’nin umut veren başkan adayları Elizabeth Warren ile Bernie Sanders, öğrenci borçlarını silmek ve milyonlarca genci finansal olarak özgür kılmak istiyor.
Diğer Demokratik adayların daha mütevazı planları varken ekonomistler, Sanders ve Warren’ın milyonlarca Amerikalıyı öğrenci borcu yükünden kurtarmaya yönelik önerilerinin ekonomiyi önemli ölçüde artırabileceğini ve gelir eşitsizliği ile mücadeleye yardımcı olabileceğini söylüyorlar.
Öğrenci Borçlarından Kurtulmak İnsanları Özgür Kılar
Warren’ın çoğu insan için 50.000 dolara kadar olan borcu affedeceğini söylerken Sanders toplam kredi affı ile daha da ileri gideceğini kaydetmişti. Ancak 1 trilyon doların üzerinde bir fiyat etiketi ile bu tür mevzuat, birçok riskle karşılaşacaktı.
Borç affetmenin genel ekonomi üzerinde büyük bir etki yaratabilecek olmasının nedeni, bir nesil Amerikalı’nın öğrenci kredileri nedeniyle farklı yaşam kararları vermesi olarak belirtildi. 30 yıldır devlet eğitim ajansı için çalışan Laura Greenwood da konuyla ilgili; “Çocuklar, onları isteyip istemediğinizle ilgili değil, onları karşılayıp karşılayamayacağınızla ilgili” dedi.
Yılda 63 bin dolar kazanan Greenwood, muhtemelen akranlarının çoğundan daha iyi bir maaş kazandığını ancak üniversite ve yüksek okul için ödeme yaptıktan sonra öğrenci kredilerinde 96.000 dolar borcu olduğunu aktardı. Eşiyle her zaman çocuk sahibi olmakla ilgilendiklerini ancak giderlerinin bunu pek mümkün kılmadığını vurguladı.
Dolayısıyla kendisi gibi hisseden insanların birdenbire borçlarından kurtulmaları durumunda bastırılmış arzularının ve harcamalarının ortaya çıkacağını bunun da ekonomi için iyi olacağını bildirdi. Öğrenci kredilerinin affedilmesi durumunda çok daha fazla insanın çocuk sahibi olacağını, iş kuracağını ya da ev alacağını tahmin etti.
Öğrenci Borçlarının Affedilmesi Konut Sektörü için Olumlu Olur
ABD Ulusal Emlakçılar Birliği Baş Ekonomisti Lawrence Yun da bunun kısa vadede konut piyasası için çok iyi olacağını dile getirdi. Grubunun yaptığı anketlerde, öğrenci borcunun ev sahipliğini 5 ila 7 yıl geciktirdiği kişilerle karşılaştıklarını vurguladı.
Belirli bir planı onaylamasa da geniş kapsamlı borç affetmenin ev satışlarının sayısını biraz arttıracağını öne sürdü. İnsanların büyük bir öğrenci borcu yüklenmediği takdirde konut satışlarının kayda değer derecede artacağını, bunun konut sektörünün yanında ekonomiye de destek olacağını belirtti.
Moody’s başkan yardımcısı olan William Foster da etkilerin konut piyasasının ötesine geçeceğini söyledi. Toplam borcun affedilmesi durumunda ABD’deki gerçek GSYİH’nin yılda ortalama 86 milyar dolardan 108 milyar dolara çıkarılabileceği konusunda bazı tahminler yapıldığını belirten Foster, önemli sonuçları görmenin borçların tamamen affedilmesini gerektirmeyeceğini de ekledi. Ayriyeten öğrenci borcunu affetmenin artan gelir eşitsizliğinin giderilmesine yardım edebileceğini savundu.
“Öğrenci kredileri artık genç Amerikalılar için düşük ekonomik beklenti olarak algılanan şeye katkıda bulunuyor” diyen Foster, bunun milyonlarca insanın ev sahipliğini geciktirdiğini de belirtti. Ve bunun çoğu çalışan ve orta sınıf insanın zenginlik kazanmasının en güçlü yolu olduğunu söyledi. “Tipik bir kiracının sadece 5.000 ABD doları varken, tipik bir ev sahibi yaklaşık 230.000 ABD Doları değerinde net servete sahip” dedi.
Borç Affı Fikri Cazip Görünse de Bedava Değil
Yine de borç affı fikri bedava değildi ve Foster’a göre bu pek çok politikacı ve politika uzmanının gemide bulunmamasının büyük bir nedeniydi. Öğrencileri 1.5 trilyon dolar civarında borcunun olduğunu ve bunun hanehalkı için ikinci büyük borç türü olduğunu belirten Foster, bu kredilerin çoğunun federal hükümetten olduğunu ve onları affedebileceğini söyledi.
Ancak bunun, şu anda bu kredilerden tahsil ettiği yıllık 85 milyar dolarlık gelirden vazgeçmek anlamına geleceğini de ekleyerek; “Bu daha geniş bir mali açıkla sonuçlanacak” dedi. Ayrıca farklılığı telafi etmek için insanları vergilendirmenin ekonomi üzerinde yük olacağını öngördü.
Tüm bunların yanında başka sorunlar olduğunu belirtti. Örneğin gelecekte çok para kazanacak doktor ve avukat adaylarının borçlarını silerken, bunu ödemesi için işçi sınıfını vergilendirmek çatışma yaratabilirdi. Ahlaki tehlike riskini de vurgulayan Foster, olası affın ardından gelecekteki öğrencilerin kredilerinin affedilmesini bekleyebileceğini, bu nedenle diğerlerinden daha fazla para harcayabileceklerini dile getirdi.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
