
Koronavirüs kaynaklı can kayıplarının 82 bini aştığı Amerika Birleşik Devletleri salgınla mücadelede elinden gelen tüm çabayı sarf ediyor. Halen 1 milyon 370 bin aktif vakanın olduğu ülkede şu ana kadar 4 ayrı teşvik paketi uygulamaya konuldu.
İlk olarak 6 Mart’ta 8.3 milyar dolar teşvik paketi onaylayan ABD hükümeti ardından sırasıyla 105 milyar dolar, 2,2 trilyon dolar ve 484 milyar dolarlık teşvik paketlerini hayata geçirmişti. Bunlarla birlikte salgınla mücadelede devreye soktuğu ekonomik teşvikler 3 trilyon doların üzerine çıktı.
Federal Reserve Bank’ın (FED) mevcut bilançosu 6,7 trilyon dolar seviyesinde. Ekonomistler bunun önümüzdeki süreçte 8 trilyon doların üzerine çıkmasını bekliyor.

Sadece yedi hafta içerisinde işsizlik maaşı başvurularının 33 milyona ulaşması, son açıklanan Nisan ayı tarım dışı istihdam rakamlarının 20.5 milyon ile tarihi düzeyde gerilemesi ABD ekonomisinin salgından ne kadar büyük etkilendiğini gösteriyor.
ABD Hazine Bakanlığı, Nisan ayına ait bütçe gerçekleşmelerini yayımladı.
Amerikan hükümeti Covid-19 salgınıyla mücadele ederken 1 Ekim 2019’da başlayıp 30 Eylül 2020’de bitecek mali yılın ilk 7 ayında toplamda 1,48 trilyon dolar bütçe açığı verdi. Nisan ayında ise 738 milyar dolar açık veren ABD hükümeti tarihi rekorunu kırdı. Piyasanın beklentisi 747.5 milyar dolar bütçe açığı gelmesiydi.
Bu rakam bir önceki ay olan Mart’ta 119 milyar dolar, 2019 yılının aynı döneminde ise 160,3 milyar dolar olarak açıklanmıştı.
Hükümetin salgınla mücadelede aldığı önlemler ve halkın ekonomik yükünü hafifletmek için devreye soktuğu teşviklerle birlikte Nisan ayında harcamalar yıllık bazda %161,1 artışla 979.7 milyar dolara ulaştı. Söz konusu dönemde hükümetin gelirleri yıllık bazda %54,8 azaldı ve 241,8 milyar dolara indi.
FED yetkilileri ABD hükümetinin salgınla baş etmek için çok daha fazla mali yardımı devreye sokması gerektiğini düşünüyor.#LorettaMester: Further direct fiscal support needed to avoid longer-lasting damage to economy resulting if job losses are persistent and large share of otherwise viable businesses fail. https://t.co/G1abBnT1xY
— ClevelandFed (@ClevelandFed) May 12, 2020
FED Dallas Başkanı Robert Steven Kaplan, Nisan ayında %14,7’ye çıkan işsizlik rakamlarını hatırlatarak, bunun %20 ile zirveyi görmesini bekliyor. “Ekonomik büyümeyi arttırmak için bu işsizliği öğütüp tam istihdama yaklaşabilmemiz için daha fazla mali teşvik olması gerekebilir” diyen Kaplan, ekonomiyi kalkındırmak için daha fazla desteğe gerek olduğunu düşünüyor.
Minneapolis FED Başkanı Neel Kashkari, Amerikan hükümetinin salgın süresince halkın yanında olmasını sağlayacak bütçeye sahip olduğunu söyledi. Devreye sokulacak mali yardımların halkın kendini güvende hissetmesi ve ekonomik toparlanmaya bağlı olarak şekilleneceği aktarıldı.
Her ne kadar son günlerde ölümlerde ve yeni vaka sayısında düşüş olsa da ikinci dalga olasılığı bulunuyor. Moody’s ekonomisti Mark Zandi, ikinci dalganın ABD ekonomisinde depresyona yol açacağını düşünüyor.
Minneapolis FED Başkanı Kashkari, kısıtlamaların kaldırıldığını fakat bundan sonrasında halkın tedbirlerinin çok önemli olduğunu söyledi. Kendisinin virüs tamamen ortadan kalkmadıkça bir akşam yemeğine veya sinemaya gitme gibi aktivitelerde bulunmayacağını dile getirdi.
Philadelphia FED Başkanı Patrick Harker ise ekonomide toparlanma sağlanırken, eşitsizlik vurgusu yaptı.
Philadelphia Fed President Patrick Harker told the Delaware State Chamber of Commerce that he foresees an uneven economic recovery for the state. Read the speech: https://t.co/BaaBJ1r9oe @DEStateChamber #COVID19 pic.twitter.com/G5h9w9Wy8h
— Philadelphia Fed (@philadelphiafed) May 12, 2020
FED yetkilileri birçok işyerinde sosyal mesafe kurallarının eski verimi yakalamak için engel olacağını fakat aşı bulunana kadar bu tür kısıtlamalara devam edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Louis FED Başkanı James Bullard, eğer milyonlarca iş kaybı kalıcı hale gelirse, tablonun Büyük Buhran’dakinden daha ağır olacağını dile getirdi.