Petrol Fiyatları Arz Kısıntısının Temmuz Sonuna Uzatılmasıyla Yükseldi

Petrol İhraç Eden Ülkeler Topluluğu’nun (OPEC) ve üye olmayan ülkelerin 11. Bakanlar Toplantısı 6 Haziran Cumartesi günü yapıldı. Videokonferans şeklinde yapılan toplantı Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdülaziz Bin Salman ve Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak eşbaşkanlığında gerçekleşti.

Toplantıda ülkelerin karşılıklı çıkarları, tüketicilere verimli ve ekonomik enerji sağlanabilmesi için tüm büyük üreticilerin piyasayı dengeye kavuşturma çabalarının hayati önem taşıdığı vurgulandı. OPEC + bakanlarının katıldığı 179. konferans toplantısında geçen hafta gündemde olan ve beklentilerin iyice arttığı üretim kesintisine 1 ay daha devam etmeye karar verildi.

Hatırlanacağı üzere OPEC ve ortakları koornavirüsün talebi düşürmesi ve fiyatlardaki sert gerilemenin ardından, Mayıs başından itibaren günlük 9,7 milyon varil arz kısıntısına gitmişti. Bu hamle faydalı olsa da piyasanın eski istikrarını yakalaması için tek başına yeterli gelmedi.

Son haftalarda gerek üretimin azalması gerekse karantina kurallarının gevşetilmesiyle talep artışı fiyatların yükselmesine yardımcı olmuştu. Ancak hafta sonu alınan karar uzun zaman sonra Brent petrolün 43 dolara kadar çıkmasını sağladı.

The 11th #OPEC and non-OPEC Ministerial Meeting concludes…

Press release?https://t.co/wFlY0qgef9

Statement?https://t.co/sWbkKoz0A8 pic.twitter.com/tclq2CWC07

— OPEC (@OPECSecretariat) June 6, 2020

179. konferans toplantısında piyasadaki son gelişmeler gözden geçirilirken, 2020’nin geri kalanı ve 2021’de neler yapılabileceği değerlendirildi. Nisan ayında alınan kısıntı kararının piyasaya olumlu katkısı olduğu ancak piyasanın daha fazla istikrara ihtiyaç duyduğu söylendi. Küresel petrol talebinin bu yılın tamamında günlük 9 milyon varil azalması beklendiği bir kez daha hatırlatıldı.

Bakanlar Kurulu toplantısında kararlaştırıldığı üzere, arz kısıntısına 31 Temmuz 2020’ye kadar devam edileceği bildirildi. Bir sonraki bakanlar toplantısının 1 Aralık 2020’de Avusturya’nın Viyana kentinde de yapılacağı bildirildi.

Rystad Energy Petrol Piyasası Araştırma Müdürü Bjornar Tonhaugen, üretim kısıntısını kararının olumlu etkisinin görülmeye devam edileceğini ve toparlanmanın beklenenden daha hızlı gerçekleştiğini söyledi.

Covid-19’da ikinci dalga gelmediği sürece bu kararın piyasanın dengeye kavuşmasında çok önemli olacağını vurgulayan Tonhaugen, Irak ve Nijerya’nın Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında üretimlerini düşürmesinin zor olacağını dikkat çekti.

İskoçya’daki araştırma ve danışmanlık şirketi Wood Mackenzie Petrol Araştırmaları Bölümü Başkan Yardımcısı Ann-Louise Hittle ise küresel petrol talebinin kısıtlamaların kalkmasıyla birlikte Mayıs ve Haziran aylarında artmaya başladığını aktardı. Bu bağlamda yılın üçüncü çeyreğinde talebin artacağını söyledi.

Brent türü ham petrol geçen hafta üretim kesintisinin devam edeceği haberleriyle pandeminin başından bu yana ilk kez 40 doları aşarak, 3 ayın en yükseğine ulaşmıştı. Ancak Perşembe günü üreticilerin anlaşmazlığa düştüğüne dair söylentilerle hafif çekilmişti.

Geride bıraktığımız Cumartesi günü alınan kararın ardından yönünü yukarı çeviren Brent petrol kazancını %2’nin üstüne taşıyarak 43,84 dolara kadar çıktı. TSİ 09:24’te %1,39 artıda 42,89 dolardan işlem görüyor.

Alınan karar kapsamında 31 Temmuz’a kadar günlük 9,7 milyon varil, Aralık’a kadar ise 7,7 milyon varil şeklinde üretim kesintisi yapılacak. RBC Capital Markets küresel emtia strateji müdürü Helima Croft, Irak ve Nijerya gibi üreticilerin %100 riayet ve düşük performansını telafi sözü verse de yaz boyunca bazı bağlılık meseleleri yaşamaya devam edeceklerini düşündüklerini aktardı.

Suudi Enerji Bakanı Prens Abdülaziz bin Salman, “Petrolü kullanan büyük ekonomiler pandemi nedeniyle uygulanan kısıtlamalara son verdikçe, talepte yeniden artış oluyor. Ancak, sorunları geride bırakmış değiliz ve önümüzde hala zorluklar var.” şeklinde değerlendirmede bulundu.

Temmuz vadeli Batı Teksas petrolü (WTI), Nymex piyasasında varil başına 40,40 dolara kadar yükseldi. Şu dakikalarda %0,91 artıda 39,91 dolardan işlem gören ham petrol son bir ay içerisinde yaklaşık %67 oranında yükseldi. Ama yine de yıllık bazda bakıldığında %27,73 ekside seyrediyor.

Bu oran üretim kesintisine başlamadan önce %75’ler seviyesindeydi. Talep artışı ve stokların azalmasıyla fiyatlar da kayıplarını telafi etmeye başladı.

Ham Petrol Fiyatlarını Görmek için Tıklayın

Analistler 37,15 – 38,20 bölgesi üzerinde kaldığı sürece yükselişin devam edeceğini düşünüyor. Bunun ardından 41,50 ve 42,50 seviyeleri gündeme gelebilir. Olası düşüşlerde 37,15 altında 36,10 seviyesine inmesi muhtemel görülüyor.

İntegral Yatırım emtia analistlerinin bu sabah yaptığı değerlendirmede, OPEC toplantısının piyasaya etkileri ele alındı. Alınan kararın sadece mevcut yükselişi hızlandırdığı ancak yeni bir yükseliş getirmediği ifade edildi. Yukarı yönde 40,90 seviyesinin kritik olduğunu ifade eden analistleri, talepteki toparlanmanın ve arz kesintisinin yükselişi tetiklemeye devam edeceğini kaydetti.