
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ağustos 2020 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıklandı. Yayımlanan verilere göre cari açık piyasa beklentisinin üzerinde gelerek 4 milyar 631 milyon dolar oldu.
Ağustos ayında ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 2019’un aynı dönemine kıyasla 3 milyar 948 milyon dolar artış gösterdi. Bu artışla birlikte 5 milyar 347 milyon dolara çıktı. Ağustos itibarıyla resmi rezervlerde 7 milyar 602 milyon dolarlık düşüş gerçekleşti.
Ocak ve Ağustos ayları arasındaki cari işlemler dengesindeki açık 26 milyar 465 milyon dolar oldu.
Ekonomistlerin beklentisi Ağustos’ta cari açığın 4,40 milyar dolar gelmesiydi. 4,63 milyar dolar gelen cari açıkta hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin yıllık bazda 4,60 milyar dolar azalara 1,17 milyar dolara gerilemesinin payı gözlendi.
Söz konusu dönemde altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 973 milyon dolar fazla verdi. Geçen yılın aynı döneminde 6 milyar 249 milyon dolar fazla vermişti. Birincil gelir dengesi kaynaklı net çıkışlar 589 milyon dolar azalarak 570 milyon dolara gerilerken, ikincil gelir dengesi kaynaklı net girişler 16 milyon dolar artarak 107 milyon dolara yükseldi.
Ağustos ayında doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 374 milyon dolar oldu. 1 milyar 973 milyon dolarlık net portföy çıkışının gerçekleştiği dönemde, yurt dışı yerleşikler 1.007 milyon dolar hisse senedi ve 502 milyon dolar devlet içi borçlanma senedi sattı.
Bankalar yurt dışı tahvil ihraçlarıyla 286 milyon dolar net borçlanma, diğer sektörler ise 17 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi. Bankalar yurt dışından aldıkları krediler için 100 milyon dolar, genel hükümet 62, diğer sektörler ise 774 milyon dolar net geri ödeme yaptı.
Dolar kuru piyasa beklentisinden fazla gelen cari açık sonrasında yön arayışına girdi.
Geçen hafta 7,96’ya kadar çıkarak tarihi rekorunu kıran dolar, kapanışı 7,85’ten yaptı. Yeni haftaya yükselişle başlayan kur, cari işlemler verisi sonrasında 7,9138 liraya çıktı. Ancak sonrasında hafif ivme kaybederek 7,88’e geriledi. Saat 11:12’de ABD doları Türk lirası karşısında %0,47 artıda işlem görüyor.
Son haftada gerçekleşen ani artışlarla birlikte doların bir yıllık işlem aralığı 5,6855 – 7,9576 bandında bulunuyor. 50 günlük hareketli ortalama 7,49, 100 günlük ortalama 7,16 ve aylık ortalama ise 7,6282 seviyesinde. Merkez Bankası yıl sonu kur beklentisini 7,60 olarak açıklamıştı.
Ekim ayının başından bu yana gerçekleşen tabloya baktığımızda Türk lirasının diğer gelişen ülke para birimleri arasında en zayıf performans gösteren olduğunu görmekteyiz. Bu arada Merkez Bankası Pazartesi günü aldığı son karar ile Türk Lirası zorunlu karşılıklara uygulanan faiz oranını yüzde 5’ten yüzde 7’ye yükseltti.
Söz konusu karar son dönemde kurlarda meydana gelen aşırı oynaklığın önüne geçme amacı içeriyor. Banka son haftalarda art arda sıkılaştırma adımları atmaya devam etse de Türk lirasındaki değer kaybının önüne geçilemiyor.