Borsa denediği zaman hepimizin aklına dev şirketler, binlerce hisse senedi ve birbirini linç etmeye hazır brokerler gelir. Ama öyle bir borsa var ki sadece 4 şirketin hisse senetleri işlem görüyor ve bunların hiçbirinde de değer artışı gözlenmiyor. İdrak etmek zor değil mi?
New York, Tokyo, Londra gibi ülkelerin devasa büyüklükteki borsalarını hepimiz biliyoruz zaten. Buralarda oluşan büyük işlem hacimlerini ve dev şirketlerin bir düşüp bir yükselmesini normal karşılar hale geldik. 576 şirketin işlem gördüğü Borsa İstanbul bile bu dev isimler arasında iyi bir yer edinmiş durumda. Ama Myanmar’daki Yangon Stock Exchange, kendi yağında kavrulmaya çalışan, 4 şirketlik bir borsa.
Peki, Myanmar Borsası’nda 4 Şirketle Nasıl İşlem Yapılıyor?
4 şirketin hisse senetlerinin işlem gördüğü Myanmar Borsası’nda gösterişli gong törenleri yapılmıyor. Açılışı bekleyen meraklı yatırımcılar bulunmuyor. Oldukça sakin bir şekilde borsa açılıyor ve ekranda yalnızca 4 şirketin hisse değişimini görünmeye başlıyor. Elbette bir de Myanpix isimli endeksleri bulunuyor ve endekste bu 4 şirketin hisseleri yer alıyor.
İşte Myanmar Borsası’nın yeni işlem gününe başlama şekli:
Paratic Myanmar Borsası’ndan hisse alımı yapan yatırımcılar ise 15 dolar veya daha az bir alım yapabiliyor. Günümüzde bir işlem gününde en fazla 17 bin hisse senedinin el değiştirdiği biliniyor. Bu miktarın ne kadar küçük olduğunu anlamak için New York Borsası’ndan bir örnek verelim ve daha sonra da NYSE yeni işlem gününe nasıl başlıyor izleyelim.
Myanmar’da 1 günde yapılan işlem, New York Borsası’nda yalnızca 8 saniyede gerçekleşiyor. İşte Alibaba’nın halka arz edildiği gün NYSE gong töreninde yaşananlar:
Paratic Myanmar Borsası’nda İşlem Gören Şirketler
Myanmar Borsası’nda ilk işlemler 25 Mart 2016 tarihinde yapılmaya başlamıştır. Yani daha çok yeni bir borsa, kendileri. Ülkenin en büyük şirketi olan First Myanmar Investment (FMI) halka açılmaya karar veriyor ve Yangon şehrinde borsa kuruluyor. Halkın büyük bir kısmı ise borsayı, devletin gösteriş yeri olarak görüyor. FMI sonrasında da Myanmar Thilawa SEZ Holding (MTSH) ve Myanmar Citizens Bank (MCB) borsaya giriyor. Borsanın yeni yüzü ise First Private Bank (FPB).
Burada bir ara not vermek istiyorum;
Myanmar; 2015 yılının Aralık ayında, yarım asırlık askeri yönetimden çıktı ve demokratik yönetime geçmişti. Böylece ülkenin refah düzeyi, bir miktar da olsa yükselmiştir. 51 milyonluk nüfusa sahip olan ülke, bundan sonra arabalara, akıllı telefonlara ve sosyal medyaya ilgi göstermeye başlamıştır. Üstelik ülkenin yalnızca 3’te 1’lik kısmının akıllı telefon kullandığını söyleyebiliriz.
Ülkenin kişi başına GSYİH oranı ise 2016 verilerine göre yalnızca 1364 dolar! Türkiye’de bu oran 2016 verilerine göre 9179 dolardır.
Myanmar’a demokrasi yönetiminin gelişi:
Bildiğiniz gibi borsada işlem yapabilmek için bir aracı kurum ile anlaşmanız gerekiyor. Myanmar Borsası açıldığında 200 kadar kişi, kırsal kesimlerden büyük bir merakla gelmiş ve borsaya girmek istemiş. Bunun için de ellerindeki değerli metalleri ve taşları getirmişler. Myanmar Investment’tan Mike Dean‘ın anlattıklarına göre bu kişilere, bir aracı ile anlaşmaları gerektiği söylendiğinde de kaçıp gitmişler.
Mike Dean artık borsanın yalnızca bir gösteriş projesi olarak faaliyet gösterdiğini söylüyor. Finansal okuryazarlık ülkemizde düşük diyoruz ve bu yüzden forex işlemlerini kısıtlıyoruz. Ya Myanmar ne yapsın?
Myanmar Borsası’nın minicik bir borsa olmasının nedenlerinden birisi, yabancı yatırımın yasak olmasıdır. Aynı zamanda yabancı firmalar, Myanmarlı şirketlerin % 35’ten fazlasını satın alamıyorlar. Ülkemiz borsasında yabancı yatırımcının ne kadar büyük öneme sahip olduğu düşünüldüğü zaman, mantıklı da geliyor insana. Çünkü yabancı yatırımcı, “yok kardeşim ben almıyor, satışa geçiyorum” dediğinde Borsa İstanbul güm diye yerle bir oluveriyor. Üstelik spekülasyon ve manipülasyon kelimeleriyle henüz tanışmamış olmaları da büyük bir avantaj.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
