
Perşembe günü Türkiye İstatistik Kurumu Kasım ayında enflasyonun yıllık bazda %14,03 seviyesine yükseldiğini açıkladı. Bu oran 2020 yılının en yüksek enflasyon rakamı olurken, aylık bazdaki artış %2,3 oldu. Her ikisinde de piyasa beklentisinin çok üzerinde artış gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bu sabah yayımladığı Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri raporunda enflasyon sonuçlarını ele aldı. TÜİK her ay açıkladığı verilerle sokaktaki vatandaşın tepkisini toplarken, dün açıklanan rakamların da gerçekleri yansıtmadığı yönünde eleştiriler bir kez daha ses getirdi.
Dolar kuru ise yılın zirvesini gören enflasyon rakamlarına rağmen düşüş trendini bugün de devam ettiriyor.
Dolar piyasa beklentisinin üzerinde gelen enflasyon rakamlarının ardından dün 7,91 seviyesinin üzerine çıktı. Ancak hemen ardından düşüşe geçerek kapanışı 7,77’den yaptı. Haftanın son işlem gününe 7,80 civarından başlayan kur, saat 11:00 sularında 7,76’ya kadar geriledi.
Şu dakikalarda ise 7,80 civarından işlem görüyor. Ekonomistler 7,91 üzerinde kalıcılık sağlaması durumunda yeniden 8 lira üstünün görülebileceğinin sinyalini veriyor. Öte yandan 7,80 sınırında çok gezinen kur için bir sonraki seviye olarak 7,77 – 7,74 – 7,70 aralıkları işaret ediliyor.
Analistler dolardaki bu sakin seyrin ekonomi yönetiminden gelen pozitif açıklamalara bağlı olduğunu belirtiyor. Berat Albayrak’ın istifasının ardından yerine geçen Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan rakamların ardından sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda enflasyon rakamlarını değerlendirdi.
Elvan’ın yüksek enflasyonun etkilerini en az da indirmek için çalıştıklarını belirtmesi piyasa tarafından olumlu karşılandı. Analistler bu sözlerin yeni bakanın yüksek enflasyonu kabul ettiğini ve daha doğru yaklaşımlar da bulunacağı yönünde algılandığını belirtiyor.
Merkez Bankası aylık fiyat gelişmeleri raporunda enflasyonu yukarı çeken ana etkenlerin gıda ve temel mal grupları olduğu ifade edildi.
Hizmet ve enerji grubu enflasyonundaki artışın sınırlı kaldığı Kasım ayında gıda enflasyonu yükselirken otomobil ve dayanıklı tüketim malları da dikkat çeken kalemlerden oldu. Söz konusu dönemde Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli yansımalarının gözlendiği ifade edildi.
Kasım ayında hizmet fiyatları %0,62 artarken yıllık enflasyon %11,42 oldu. Enflasyon lokanta, otel, ulaştırma gibi hizmet gruplarında yükseliş gösterirken haberleşmede geriledi. Aylık 3,23 puan artan temel mal enflasyonu yıllık %26,50 seviyesine çıktı. Alt kalemler bazında giyim ve ayakkabı grubunda yıllık enflasyon gerilerken, dayanıklı mal ve diğer temel mallarda arttı.
Kasım ayında %0,84 artan enerji fiyatları grup enflasyonu çok fazla etkilemedi. Gıda ve alkolsüz içecekler enflasyonu 4,57 puan artışla %21,08’e, işlenmiş gıda grubu %15,92’ye, işlenmemiş gıda grubu %27,02’ye yükseldi. Salgına bağlı olarak ülkelerin aldığı tedbirler uluslararası tahıl fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Dün açıklanan FAO gıda fiyat endeksi son altı yılın en yükseğine çıkarken, küresel tahıl endeksi yıllık bazda %19,9 arttı. Yurt içi üretici fiyatları (Yİ-ÜFE) Kasım ayında %4,08 oranında yükselerek yıllık enflasyon 4,91 puan etkiledi. Böylelikle grup enflasyonu %23,11 oldu.