En kötü zamanlarınızda ilk onu aramak, ilk onunla derdinizi paylaşmak istersiniz. Bilirsiniz çünkü çare olsa da olmasa da sizi yargılamadan dinleyecek yegane insan odur. Sizin probleminizi, kendisininmiş gibi benimser. Varlığı içinizi ısıtır, yıllarca görüşmeseniz bile sevginizde en ufak bir azalma olmaz. İyi de söylese, kötü de söylese incitmez, tatlı gelir.
Sadece iyi günde değil, kötü günde de hatırlarsınız birbirinizi. Saatlerce yan yana susarak oturur ama yine de anlarsınız sıkıntılarınızı. Aynı hayalleri kurmasanız bile, hayallerinizde mutlaka birbirinize yer verirsiniz. Onun canı yansa, ağlasa, üzülse; en mutlu gününüzde bile olsanız keyfini çıkaramazsınız. Aşk şiirleri gibi dostluk şiirleri de bu duyguları en iyi anlatan dizeleri içerir.
Derler ki; “yüzlerce arkadaşın olacağına bir tane dostun olsun yeter”. İşte saydığım bunca şeyi tek bir insana sığdırabiliyorsanız, o sizin dostunuz demektir. Dostluk çıkar ve menfaat ilişkisi üzerine kurulmaz, sadece sevgi vardır temelinde. İnsanın hayatında sayısız arkadaşı olabilir; ama gerçek dostu bir ya da birkaç kişidir. Manevi değeri ölçülemeyen bir kavramdır dostluk. Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) dostlukla ilgili; “Mü’min, kendisiyle dostluk kurulabilen insandır. Kimseyle dostluk kurmayan ve kendisiyle de dostluk kurulamayan insanda hayır yoktur.” demiştir.
Dostluğun tanımını kısaca yapmaya çalıştıktan sonra, bu duyguyu daha iyi algılamamızı sağlayacak şiirleri sizlerle paylaşmak istiyorum. Nazım Hikmet, Cahit Külebi, Pir Sultan Abdal gibi isimlerden derlediğim, dostluk üzerine yazılmış en güzel ve en etkileyici şiirler sizlerle..
Dost – Behçet Necatigil
Behçet Necatigil bu şiirinde biten bir dostluğun ardından yaşadığı üzüntüyü dile getiriyor. Ancak dostluğunun neden bittiğini kendi de bilmiyor. Bir zamanlar içli dışlı olduğu, her zaman birlikte vakit geçirdikleri dostuyla yaşadığı günlerin, sanki hiç yaşanmamış gibi mazide kaldığını ifade ediyor.
Dost Bildiklerim- Ümit Yaşar Oğuzcan
Şair bu şiirinde dost sandığı kişilerden duyduğu hayal kırıklığını anlatmaktadır. Hatırlarsanız az önce dostluğu tanımlarken; iyi günde de kötü günde de yanınızda olan kişi demiştik. Ümit Yaşar Oğuzcan, “ne zaman yıkılıp yere düştüysem, bırakıp da gitti dost bildiklerim” derken, kötü günlerinde yanında kimsenin olmadığını anlatır. Dost sandığı kişilerin aslında hiç de öyle olmadığını ifade ediyor. Şairin bu şiiri, 1977 yılında bestelenerek Zeki Müren tarafından okundu.
Bir Dostu Olmalı İnsanın – Can Dündar
Sevgili Can Dündar’ın bu şiiri üzerine yapılacak pek de yorum yok aslında. Yazımızın başında dostluk nedir, dostluğun gereklilikleri nelerdir anlatmıştık ya hani, işte bu şiir hepsini hatta daha fazlasını bir arada toplamış. Bence, dostluğun tanımı daha güzel yapılamazdı.
Dostluk – Nazım Hikmet
Nazım Hikmet de bu şiiriyle kısa da olsa dostluğun tanımını yapan şairlerimizden biri. Gözümüzün dilinden anlar derken, iki dostun hiç konuşmayıp, yan yana susarak otursa bile, birbirini anlayacağını söylüyor. Herkes gider ama dostluk hep yanı başımızdadır diyor. Bu sözleriyle de dostluğun sadakat gerektirdiğini anlatıyor.
Dost – Cahit Külebi
Şair bu şiirinde dosta duyduğu özlemi ve ona olan ihtiyacını anlatıyor. İçinde bulunduğu durumu ve yorgun ruhunu bir tek onun anlayacağını biliyor. Etrafında dostundan başka güvenecek hiç kimsenin olmadığını söylüyor. Sanki dostunun olmadığı bir dünyada, yapayalnızmış gibi hissettiğini ifade ediyor.
Üzülürsün – Şeyh Edebali
Sıradaki şiirimizi İslam dünyasının en önemli ilahiyatçı ve din bilginlerinden biri olan Şeyh Edebali’den seçtik. Şiirinde bir dostun bize neler katıp neler eksilteceğinden bahsetmiş. Cahil biriyle dost olma, ilim, irfan bilmez derken aslında, alim biriyle dostluğumuzda kazanacağımız şeyleri vurguluyor. Yine aynı şekilde görgüsüz bir dostun sizi her ortamda utandıracağı, kibirli ve ukala birinin kötü sözlerle sizin kalbinizi kıracağını anlatıyor.
Dostluk Üzerine – Haydar Ergülen
Haydar Ergülen bu şiiriyle dostluk konusuna farklı bir açıdan bakmamızı sağlıyor. Düşünsenize hayatınızda birkaç tane dostunuz var ve hepsi sizin için çok özel, vazgeçilmeyecek insanlar. Öyle ya, zaten dostluk içinde bulunduğunuz şartlara göre değişmez ki… Biri istedi diye vazgeçemezsiniz dostunuzdan. İşte bu noktada sevgili Haydar Ergülen bir durumu hatırlatıyor bize. İnsanın birçok dostu olmamalı, bir tane dost her şeye değmeli. Eğer iki ayrı dostunuz birbirini sevmez ve sorun yaşarsa, yani dostlarınız birbirinin düşmanı olursa, arada üzülen siz olursunuz diyor.
İlginizi Çekebilir: Kulağa Hoş Gelen Eski Türkçe Kelimeler
Ötme Bülbül Ötme – Pir Sultan Abdal
16. yüzyılda yaşamış olan büyük ozan Pir Sultan Abdal’ın şiirlerinin tadına doyum olmaz. Halk edebiyatında sunduğu bu şiirde dostun derdini kendine ortak edindiğini, onun üzüntüsüyle üzüldüğünü anlatır. Bir hüzün vardır şiirde, sanki yılların birikmişliği ve yorgunluğu… Tükendi fitilim, eridi yağım derken kendini bir gaz lambasının özelliğiyle anlatıyor. Artık dostunun derdinden yana yana tükendiğini söylüyor.
Dost Yüzü – Ahmet Kutsi Tecer
Samimi ve içli bir dili olan Ahmet Kutsi Tecer, bu şiirinde de okuyucuya bunu net bir şekilde aktarıyor. Dosta olan sevgisini, övgüsünü anlattığı şiiri Türk Edebiyatı’ın en değerli eserlerinden biridir. Dostunun bir bakışının kalbine dolacak kadar sıcak olduğunu, onunla bir ömür geçirse dahi eskimeyecek, bitmeyecek bir değer olduğunu vurguluyor. Bunu ise, ‘yemekle bitmeyen üzüm salkımı’ sözlerinden anlıyoruz.
Dost Dediğin – Mustafa Deniz
Nasıl da güzel anlatılmış dostluk kavramı… Mustafa Deniz bu şiirinde bir dostta olması gereken vasıfları sıralıyor. Aslında dostluk adına yazılmış tüm şiirlerde ya yitip giden bir dostluğun ardında kalan özlem anlatılmış, ya da dostlukta olması gerekenler. Günümüz koşullarına baktığımızda dostluk şurada dursun, arkadaşlık kavramının bile anlamını bilmeyen, değerini hiçe sayan insanlar görüyoruz. Mustafa Deniz’in bu şiiri de dostlukta olması gerekenleri bize hatırlatıyor.
İmkansız Dostluk – Cahit Sıtkı Tarancı
Cahit Sıtkı Tarancı ise bu şiirinde söz konusu kişiyle asla dost olamayacaklarını anlatıyor. Hep diyoruz ya dostlar birbirine kol kanat gerer, sırlarını saklar, dertlerini kendi derdiymiş gibi benimser. İşte şair; ben ne alemdeyim sen ne alemdesin derken bunu kast ediyor. O kişiyle üzüntülerini veya sevinçlerini paylaşamayacak kadar uzak olduklarını vurguluyor.
Unutma Dostumsun – Ahmet Telli
Dünyadayken yaptığımız birçok şey geçicidir. Kazandığımız para, mal, mülk bunların hiçbirisi sizi ruhen mutlu etmez. Mutlu ettiğini sanırsınız ama ne zaman dara düşseniz, sağlığınızdan olsanız aslında hiçbirinin sizi mutlu etmediğini anlarsınız. Böyle zamanlarda derdinize ortak olacak bir dostun yerini hiçbirisi tutamaz. O yüzden derler ki; güzel dostluklar biriktirin. Şair de bu şiirinde dostuyla yaşadığı günleri yad ediyor. Ve sen neredeysen orda ölmek istiyorum sözleriyle, ona olan sevgisini anlatıyor.
Dost – Ömer Sevim
Bu şiir tam da günümüz dostluklarına gönderme yapıyor. Daha doğrusu kendini dost sanan ve dostluk ilişkisi içinde olan sahte yüzleri anlatıyor. Bir gerçek dostluktan örnek veriyor, bir de dost görünümlü sahte yüzlerden. Bazı dostlarımızı en kötü zamanlarda ararız, çünkü biliriz bize koşulsuz yardım eder. Bazı dostlarımızdan da her daim kaçmak isteriz, çünkü biliriz niyetleri sadece bize zarar vermek ve bizi kullanmaktır.
Dostluğumuz – Bedri Rahmi Eyüboğlu
Şair, yazar ve ressam kimlikleriyle tanıdığımız Bedri Rahmi Eyüboğlu şirinde dostluğa duyduğu hayranlığı ve övgüyü dile getiriyor. Dostluğun hava kadar, su kadar gerekli olduğunu; vazgeçilemeyecek kadar da tadına doyulmadığını belirtiyor. Öte yandan herkesin bir kusuru vardır, hiç kimse dört dörtlük değildir, ya da sizin sevmediğiniz özellikleri olabilir. İşte böyle durumlarda dostluklar bitmez, o kusurlar göz ardı edilip yola devam edilir diyor. Bunu da; ‘sevmediğin sayfaları varsa atla, sayfayı kökünden yırtmak şart mı’ dizelerinden anlıyoruz.
Özlerken Sıcaklığını Dostum – Mehmet Avcı
Listemizin son sırasında yine dostlukta olması gereken özelliklerden ve dosta olan özlemden bahsedilen bir şiir var. Adı çok fazla duyulmayan bir şair olan Mehmet Avcı, şiirinde dostuyla yaşanan güzel günleri anarak, ona olan hasretini dile getiriyor. Artık hayatında olmadığı için, onun sıcaklığını ve yerini hiç kimsenin dolduramayacağını düşünüyor.
Sizlerle ünlü şair ve halk ozanlarının, dostluk üzerine yazdığı en ünlü şiirlerinin yer aldığı küçük bir liste paylaştım. Bu dizeler günümüz dostluklarına baktığımızda size de çok uzak gelmiyor mu? Artık dostu uğruna canını verecek, en kötü gününde bile yanında olacak insanlar yok. Eğer gerçekten böyle bir dostunuz varsa çok şanslısınız demektir. Dostluklar sadece iyi günler ve menfaat üzerine kurulmuş. Paylaştığımız bu şiirlerin içinizi ısıtmasını diliyorum. Ve durup bir düşünmenizi… Sizin de bu duyguları hissettiğiniz gerçek bir dostunuz var mı bu hayatta, yoksa sadece çıkar ilişkileri üzerine kurulu, sahte yüzler mi var etrafınızda?
bu bir harika derleme ve yazım sanatı olmuş, kaligrafik bi görsel aynı zamanda , bir kaligrafi sergisi için bazılarını da ben yazmak dileğindeyim, başka stillerde ve fontlarda … kim derledi ve uyguladıysa selam olsun, elbette bilgisayar yazımıdır, olsun ben de elle yazmak için yola çıkıyorum…. selamalr
Gerçekten çok güzel. Emeğinize sağlık
çok çok iyi bir derleme olmuş teşekkürler paratic.com