Başarılı Çocuk Yetiştiren Ailelerin Ortak Özellikleri

Eğitimin ilk olarak ailede başladığını hepimiz biliyoruz. Anne babanın söylediği her sözcüğün, yaptığı her hareketin çocuk gelişimi üzerinde etkili olduğunu ve bilinçli ailelerin çocukların diğerlerine göre daha çok fazla başarı gösterdiğinin kesinlikle farkındayız. Kısacası bir bireyin başarılı olmasındaki en önemli etkenin aileden gördüğü eğitim olduğu konusunda hepimiz hemfikiriz. Sonuçta başarılı çocuklara baktığımızda hemen hepsinin iyi bir ortamda yetiştiğini ve ailelerinin onları doğru bir biçimde eğitebilmek için ellerinden gelenin fazlasını yaptığını açıkça görebiliyoruz.

Peki, ailede verilen eğitimin nasıl olması gerektiğini gerçekten biliyor muyuz? Başarılı çocuk yetiştirmek isteyen ailelerin ne gibi noktalara dikkat etmeleri gerektiğinin ve çocuklarına karşı nasıl bir yaklaşım benimsemeleri gerektiğinin farkında mıyız? Geleceğin mirasları olan tertemiz zihinleri diyorum, bunların nasıl işleneceğini konusunda ne kadar bilgi sahibiyiz? Tabii, günümüzde başarı algısı her ne kadar not ortalaması olarak düşünülse de benim bahsetmek istediğim şey bu değil! Değinmek istediğim nokta; sadece karnesiyle, sınav notlarıyla değil, hayattaki duruşuyla da başarılı olan çocuklar yetiştirebilmek! Çocukları sorgulamaya, öğrenmeye, bu dünya için iyi şeyler yapmaya yönlendirebilmek! Onların bir tek eğitim ya da iş yaşantılarında değil, genel olarak başarılı olmalarını sağlamak!

Genel anlamda başarı! Nedir bu? Aslında önce ne olmadığını anlamak lazım diye düşünüyorum. Yani başarının sınavlardan yüksek notlar almak, çok para kazandıran mesleklere sahip olmak, isim yapmış üniversitelerde hayranlık uyandıran bölümler okumak olmadığını anlamak lazım! Bunun belirli kalıplar içine sokulabilecek bir şey olmadığının farkına varmak lazım! İşte bunu anladıktan sonra, başarılı çocuk yetiştirmek için neler yapılması gerektiğini düşünmeli ebeveyn. Ona vereceği eğitimin çocuğuna bütün hayatı üzerinde etki yaratacağını bilerek hareket etmeli! Çocuğun ilk rol modelinin kendisi olduğunu aklından hiç çıkarmayarak yaşamalı! Onların tıpkı birer ayna gibi gördüklerini yansıtacaklarını ve doğru yanlış ayrımını yapamayacaklarını bilmeli! İşte başarılı çocuk yetiştiren aileler bu dediklerimi biliyor ve çocuklarını o şekilde eğitiyorlar. Eğer siz de başarılı çocuk yetiştirmek istiyorsanız, bu alkışlanacak ailelerin ortak özellikleri hakkında kesinlikle bilgi sahibi olmalısınız. Eğer varsa eksik olan yönlerinizi tamamlamalı, hatalarınızı düzelterek çocuğunuzun yanlış aile eğitimi yüzünden başarısız olmasına izin vermemelisiniz.

Çocuklarına Sorgulamayı Öğretiyorlar!

Başarılı çocuk yetiştiren başarılı ebeveynlerin dikkat ettiği konulardan bir tanesi de bu! Onlar çocuklarının sorgulamayı bilen ve sorgulayabilen bireyler olmaları için çaba gösteriyorlar. Yani zaten öğrenmek isteyen çocuklarının hevesini kırmayıp, onların sorularına cevap veriyor ve daha çok soru sormalarını destekliyorlar. Gerektiği zaman karşı çıkmayı, inandıkları düşünceleri sonuna kadar savunmaları gerektiği konusunda çocuklarını destekleyen ebeveynler, bu özellikleri ile çocuklarına başarılı olmak için gerekli en önemli niteliklerden birini kazandırıyorlar. Hani ülkemizde sıklıkla karşılaşılan çocuğunun sorusuna cevap vermekten aciz ebeveynlerin düştüğü hataya düşmüyorlar.

Evet, büyüdüğünde sorgulamadan her şeyi kabul eden bireylerin çoğu çocukken böyle bir alışkanlık kazandırılmamış olanlar arasından çıkıyor. Sürüden ayrılmaktan korkan bu insanlar hayatlarını, onlara öğretildiği gibi kuzu kuzu yaşayarak ve kayda değer hiçbir başarıya imza atamayarak geçiriyorlar. Şayet çocuğunuzun hakkını aramaktan çekinen, düşünmek için uğraşmayıp başkalarının fikirlerine bağımlı olarak yaşayan biri olmasını istemiyorsanız; ona sorgulamayı öğretmelisiniz. Bir şeylerin neden, nasıl olduğunu öğrenmeye çalışması emin olun onu mutluluğa ve başarıya yönlendirecektir.

Çocuklarının Keşif Yolculuklarında Yanlarında Oluyorlar!

Başarı çocuk yetiştiren aileler onların kendilerini keşfetmelerine de gereken özeni gösteriyorlar. Çocuklarının hem yeteneklerini hem de zayıf yönlerini tanımalarını sağlayarak, onlara bu yolculuklarında yol göstericilik yapıyorlar. Daha doğrusu ihtiyaçları olduğu anlarda onlara akıl vererek, ama genel olarak çocuklarını uzaktan izleyerek kendilerini keşfetmeleri için uğraşıyorlar. Örneğin, onlara kendilerini tanımaları için sorular yöneltiyorlar. “Seni bilmem ne kursuna yazdırdım” demek yerine “şöyle şöyle kurslar varmış bunlardan birine gitmek ister misin?” diyorlar. Çocuklarını gözlemleyerek ve onlarla konuşarak kendilerini tanımalarını sağlayan başarı aileler, onların ileride neyi neden istediğini bilen bireyler olmalarını sağlıyorlar. Eğer siz de çocuğunuzun başarılı olmasını istiyorsanız, hem onu tanımaya çalışın hem de onun kendisini tanıması için çocuğunuza fırsat verin. Yoksa gelecekte ne istediğini bilemeyen ve büyük ihtimalle yanlış seçimler yapacak olan bir birey yetiştirmiş olursunuz.

Onlar için Mutlu Bir Ortam Yaratıyorlar!

Başarılı çocuk yetiştiren aileler onlar için mutlu bir ortam yaratıyorlar. Ne kadar stresli bir gün geçirseler de çocuklarına karşı anlayışlı olmaya ve evlerinde gerilim olmamasına dikkat ediyorlar. Çocukların önünde tartışmaktan şiddetle uzak duran ve ne olursa olsun onların mutlu bir ortamda büyümeleri için uğraşan ebeveynler, kesinlikle doğru olanı yapıyorlar. Kaldı ki bu ailelerin çoğu zaten mutlu olmayı bilen kişilerden oluşuyor. Eğer siz de çocuğunuzun başarılı olmasını istiyorsanız, yuvanızın gerçek bir yuva olmasına ve çocuğunuzun doğal neşesinin size de bulaşmasına izin vermelisiniz. Akşam eve geldiğinde karşısında yorgun ve sinirli yüzler değil, gülmeye hazır yüzler görmesi için uğraşmalısınız. Zira ona öğretebileceğiniz ilk ve en önemli şeylerden bir tanesi mutlu olabilme yeteneğidir.

Çabalarını Takdir Etmeyi de Hatalarını Göstermeyi de İyi Biliyorlar!

Başarılı çocuk yetiştiren ailelerin özellikleri arasında bu da yer alıyor. Onlar hem çocuklarının başarılarını takdir ediyor hem de hatalarından ders almaları için uğraşıyorlar. “Aman çocuğum şımaracak övmeyeyim ya da üzülmesin hatalarını ben kapatayım” gibi zararlı yaklaşımlarla çocuklarının gelişimlerini kötü etkilemiyorlar. Çocuğunun çabalarını görüp onlara “aferin” demeyi de hatalarını fark edip “bak burada böyle böyle yapmışsın sonuçları bu olmuş” demeyi de bilen bu aileler, çocuklarının başarılı olma ihtimallerini yükseltiyorlar. Kaldı ki bu aileler kendileri için de aynı yaklaşımı benimsemiş kişiler oluyor. Yani başarılarıyla gurur duymayı da hatalarından ders çıkarmayı da kesinlikle iyi biliyorlar.

Çocuklarına Sevgiyi ve Sevmeyi Öğretiyorlar!

Onların sevgi yoksunu bireyler olmamaları için ellerinden gelen her şeyi yapıyorlar. Çocuklarını seviyor ve davranışlarıyla bunu göstermek için uğraşıyorlar. Öyle kendi kendilerine “ben çocuğumu çok seviyorum” demeyle bir şey olmayacağını biliyor ve çocuklarının sevgisini gösterebilen bireyler olmalarını sağlıyorlar. Çocuklarını sevgiyle büyüten bu aileler, onlara sadece aile değil; doğa, insan, hayvan, kısacası yaşam sevgisi kazandırmak için uğraşıyorlar. Eşiyle olan konuşmasından komşusuyla olan ilişkisine, doğaya karşı yaklaşımından hayattaki duruşuna kadar çocuğuna örnek olmaya çalışan bu aileler, onların sevgi yoksunu bireyler olmamaları için ufacık detaylarda bile hassas davranıyorlar. Çünkü bir insanın sevginin ne demek olduğunu bilmesinin aynı zamanda başarıyı yüksek oranda garantilemiş olması anlamına geldiğinin de farkındalar. Sonuç olarak, başarılı insanların sevgi dolu bireyler olduğunu bilen bilinçli ailelerin çocuklarına öğrettiği en önemli şeylerden biri de bu!

Genel Olarak Güçlü Kişilik Özelliklerine Sahipler ve Bunu Çocuklarına Öğretiyorlar!

Başarılı çocuk yetiştiren ailelere baktığımızda hemen hepsinin güçlü kişilik özelliklerine sahip olduğunu görüyoruz. Bahane üretmeyen, yenilgiler karşısında pes etmeyen, mücadele etmekten korkmayan ve genel özellikleri bakımıyla güçlü olan bu aileler; çocukları için iyi örnek oluyorlar. Anne babasına hayranlık duyan bu çocuklar, küçük yaşlarda anlamasalar bile zamanla onlar gibi güçlü olmaya başlıyorlar. Kısacası; mızmız çocuk yetiştirmeyen bu aileler, hayatın güçlü olmayı gerektirdiğini biliyor ve aynı şeyi çocuklarına da öğretiyorlar.

Sağlıklı Yaşamın Önemini Biliyorlar!

Başarılı aileler tüm bu özelliklerinin yanı sıra sağlıklı yaşama da gereken özeni gösteriyorlar. Kötü alışkanlıklardan uzak duran, beslenmesine ve yaşayışına dikkat eden bu aileler; çocuklarına sağlıklı yaşam alışkanlığı kazandırıyorlar. Nitekim kişinin başarılı olmasında yaşayış şeklinin ne kadar önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Evlerinde sağlıklı yiyecekler olan ve “fast food” yaşam tarzından olabildiğince uzak duran bu aileler; çocuklarını hamburgerlerle, pizzalarla beslemiyorlar. Onların sağlıklı bedenlerinin dengesini değiştirecek yiyecek ve içeceklerden uzak tutmaya çalışan bu aileler, başarılı olmak için kişinin bedenine saygı göstermesi gerektiğinin kesinlikle farkındalar.

Onlara Sorumluluk Bilinci Kazandırıyorlar!

Başarılı çocuk yetiştiren aileler çocuklarına sorumluk sahibi olmayı öğretiyorlar. Onlara küçük yaşlardayken sorumluluk alma alışkanlığı kazandırıyorlar. Oda toplama, kıyafetlerini yerleştirme, evcil hayvanların bakımı gibi işlerle çocukların sorumluluk bilinci kazanmasını sağlıyor ve bu şekilde onların başarılı olmalarına büyük katkıda bulunuyorlar. Eğer siz de çocuklarınızın başarılı olmasını istiyorsanız, onlara bir takım görevler vermeniz gerektiğini bilmelisiniz. Çocuklarınızın her işini yapmaktan vazgeçmeli, yaşlarına uygun bir biçimde onlara bir takım yükümlülükler vermelisiniz.

Örneğin; okula başlamış bir çocuk, ders programına bakarak defterini kitabını kendisi hazırlayabilmeli! Odasını toplayıp, suyunu kendi içebilmeli! Biliyorum, çocuklarınızı fazlasıyla seviyorsunuz. Ama bu onların yorulmalarına, iş yapmalarına dayanamayıp her işlerini halletmenizi gerektirmiyor. Örneğin, çocuğunuz bilgisayarda oyun oynasın ya da televizyon izlesin diye oturup onun ödevlerini yaparak emin olun çocuğunuza yardımcı olmuyorsunuz. Her istediğini ayağına getirerek, kıyafetlerinden tutun da saçına, diş fırçalamasından ayakkabısını bağlamasına kadar her türlü işini üstlenerek onun öz güveni eksik bir birey olmasına yol açıyorsunuz. Çocuğunuzun başarılı olmasını istiyorsanız, işte bu dediklerimi yapmamalı ve onun sorumluluk sahibi biri olarak yetişmesini sağlamalısınız.

Ne Fazla Korumacı Ne de Umursamazlar!

Evet, başarılı çocuk yetiştiren aileleri diğerlerinden ayıran farklılıklardan biri de bu! Onla çocuklarını korumakla zincire vurmak arasında ne kadar büyük bir fark olduğunu biliyorlar. Bu noktada pek çok ailenin düştüğü hata olan “aşırı korumacı” yaklaşımdan kaçınarak, bağımsızlıklarını keşfetmelerini sağlıyorlar. Fazla korumacı davranıldığı zaman çocukların öz güveni düşük bireyler olacağını bilen bu aileler, onları fazla serbest bırakmanın da benzer etki yaratacağını biliyorlar. İşte bu nedenlerden dolayı başarılı çocuk yetiştirmek istiyorsanız, ona ne yapacağını söylemek yerine önüne birkaç seçenek sunup kendi kararlarını almasını sağlamalısınız. Fazla korumacı davranarak çocuğunuzu sizin bir uzantınız gibi yetiştirmekten kaçınmalı, ama bunu yaparken serbest bırakmanın sınırını aşarak umursamaz aile olmamaya da dikkat etmelisiniz. Kısacası bu ikisinin arasında bir yerde olmaya ve çocuğunuzu belki birazcık uzaktan izleyerek kendi yönünü belirleyebilmesine izin vermelisiniz.

Başarılı çocuk yetiştiren ailelerin dikkat çeken ortak özelliklerini birlikte incelemiş olduk. Peki, siz bu özelliklere sahip olduğunuzu düşünüyor musunuz? Bu dünyadaki en değerli varlığınız için elinizden geldiği kadar uğraştığınızı gönül rahatlığıyla söyleyebilir misiniz? Her şeyden önemlisi acaba çocuğunuzu yeteri kadar tanıyor musunuz? Çoğu zaman duymadığınız cümleleriyle size ne anlatmak istediğini hakikaten biliyor musunuz? Belki hırçınlığı belki de içe kapanıklığıyla sizden bir şeyler istiyor olabileceğini daha önce hiç düşündünüz mü? Düşünmelisiniz! Sonuçta, bu sorulara vereceğiniz cevapların çocuğunuzun başarısı üzerinde ne kadar etkili olacağını bilmelisiniz.