Marjin Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Birikimlerini finans piyasaları aracılığıyla değerlendirmek isteyenlerin mutlaka bilmesi gereken temel konulardan biri de marjindir. Marjin, bir pozisyon açabilmek için hesapta tutulması gereken teminat miktarıdır. Pozisyon açılacağında veya açıkken yatırımlarınızın kesintiye uğramaması için hesabınızda belirli bir miktar paranın olması gerekir. Bu tutar marjin hesabı ile belirlenir. Bu nedenle forex piyasasıyla ilgileniyorsanız; marjin nedir, nasıl hesaplanır gibi temel konuları bilmelisiniz.

Genellikle forex piyasasında karşımıza çıkan marjin terimi, sık kullanılan foreks terimleri arasında yer alır. Üstelik birkaç farklı isimle daha anıldığını görürüz. Örneğin; bir pozisyon açılırken kullanılan miktar başlangıç marjini olarak adlandırılır. Daha ne kadar pozisyon açabileceğinizi gösteren kısım ise serbest marjin olarak tanımlanır. Teminat tamamlama çağrısına marjin call denirken, VİOP’ta da bu terimle karşılaşılır.

Şimdi marjin nedir, nasıl hesaplanır gibi soruların detaylı cevaplarına göz atalım:

Marjin Nedir?

Marjin, en temel haliyle teminat demektir. Bir başka deyişle pozisyon açabilmek için gerekli olan minimum para miktarıdır. Bu miktar işlem yapılacak enstrümana ve kaldıraç oranına göre değişiklik gösterir.

tHesabınızda bulunan bakiye ile daha ne kadar pozisyon açılabileceği ise serbest marjin bölümüyle gösterilir. Bir pozisyon açılırken kullanılacak minimum tutar başlangıç marjini olarak isimlendirilir. Bunun dışında bilinmesi gereken en önemli terim marjin call (marjin çağrısı) ve stop out olarak karşımıza çıkar.

Her enstrümanın değeri farklıdır. Kiminde 10 dolar ile pozisyon oluştururken, kimini daha yüksek rakamda alıp satabilirsiniz. İşleminiz açık olduğu sürece yaşanan değişmeler teminat olarak yatırdığınız rakamın yükselmesine veya düşmesine neden olacaktır. Bakiyenin düşmesi, işleminizi sonlandırmanız gerektiğine neden olabilir. Bu yüzden kurumunuz tarafından marjin çağrısı yapılır.

İşleminizin sonlandırılmasına yakın yapılan marjin çağrısında hesabınızdaki bakiyenin yetersiz olduğu sinyalleri gönderilir. Bakiyenin artırılması için gönderilen bu sinyaller dikkate alınmadığında teminat bedeliniz sıfırlandığı için işleminiz otomatik olarak kapatılır.

Genellikle bu durumla karşılaşmamak adına hedging yöntemi uygulanır. Hedging nedir, nasıl uygulanır detaylı olarak buradan öğrenebilirsiniz. Bu yöntemde mevcut açık olan pozisyonun tam aksi büyüklüğünde pozisyon açılır. Böylece marjin dengelenmesi sağlanırken, zarardan da kurtulmaya çalışılır. Bu işleminizi ya başabaş noktasında ya da spread farkının düşük olduğu fiyat seviyelerinde sonlandırmalısınız. Çünkü bir pozisyonunuzdan yüksek zarar ederken, diğerinden düşük seviyede kar elde etmeniz aradaki dengeyi bulamamanıza neden olacaktır.

Marjin Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Hiç işlem açmadığınızı ve bakiyenizin 100.000 değerinde olduğunu düşünelim. Yatırım yapmanız için bu bedeli oluşturduğunuz işlem hacmine göre teminat olarak yatırmanız gerektiği için her pozisyon açışınızda bakiyeniz azalacaktır. Bu nedenle de marjin sıkıntısına düşmemek için hesabının nasıl yapıldığını bilmeniz gerekiyor.

Bu hesap daha çok kaldıraçlı işlemlerde işinize yarayacaktır. Kaldıraçlı işlem oluşturduğunuzda marjin hesabını bulmanız için lot büyüklüğü ile parite fiyatını çarpmanız çıkan sonucu kullandığınız kaldıraç kat sayı oranına bölmeniz gerekir. Yani (Lot * Parite Fiyatı) / Kaldıraç Oranı

Daha iyi anlaşılması açısından örnek vererek devam etmek istiyoruz:

Değeri 1,1110 olan EUR/USD paritesine 1 lot büyüklüğünde işlem oluşturduğunuzu 1’e 10 oranında kaldıraç oranı kullandığınızı düşünelim. Hesabınızda bulunması gereken marjin miktarı hesaplamak için yukarıda yazılı olan formülü uygulamanız gerekir.

Yani (1,1110*100.000)/10 = 11,110 Amerikan doları marjine ihtiyacınız vardır. EUR/USD paritesine alım emri verdiğinizde 100.000 dolar karşılığında, borç olarak Euro alımında bulunmuş olursunuz. Aracı kurumlarının alt yapıları gereği kaynaklarını borç olarak kullanmalarına müsaade eder. Bu işleme göre Euro’nun dolar karşısında değerini yitirmesi zarar anlamına gelir. Tam aksi değer kazanması da kar elde etmenizi sağlar. Bu nedenle fiyat değişimlerinde yaşanacak olan düşüş yükselişleri doğru öngörmeniz gerekir.

Başka bir örnek üzerinden mini lot ile devam etmek gerekirse; GBP/JPY değeri 161,10 ile aynı şekilde 1’e 10 oranı kullandığınız düşünülürse; marjin hesabınızı (161,10*10.000)/10 = 161.100 Japon yeninin hesabınızda marjin olarak bulunması gerekir.

Sonucun Amerikan doları üzerinden olmasını istiyorsanız, marjin hesabınızı karşıt döviz şeklinde hesaplarsınız. USD/JPY paritesinin döviz kurunun 150 olduğunu düşünelim. Hesabınızı, yatırım yapacağınız paritenin değerini, karşıt döviz kuruna bölerek yaparsınız. Bu örnekte 161,10/150= 1,074 Amerikan doları gerekli marjin tutarıdır.

Marjin hesaplaması böyle kolay bir şekilde yapılmaktadır. İşlem yaptığınız platform üzerinden de bu tutarı kolaylıkla hesaplayabilirsiniz. Çünkü platformda bu tutar formülüze şekildedir. Gerekli değerleri girerek hesabınızda ne kadar marj olması gerektiğini öğrenebilirsiniz. Böylelikle işlemlerinizi hızlı olarak yürütebilirsiniz. Ya da internetten marjin hesaplama sorgulatması yaparak da bu tutarın ne kadar olması gerektiğini görebilirsiniz. Böylelikle hesap makinesi ile hesap yapmanıza gerek kalmaz.

Dikkat etmeniz gereken marjin çağrısıdır. Çünkü bu çağrı yapıldıktan sonra ilgili tutar hesaba yatırılmadığı taktirde işleminiz aracı kurum tarafından sonlandırılır. Bunun sebebi eksi bakiyeye düşmenizi önlemektir. Forexte paranız tek bir işlemin sonucunda sıfırlanmaz ve eksiye düşmez. En fazla yatırılan teminat bedelinin hepsi kaybedilir.

Sonuç olarak, marjin pozisyonun açık kalabilmesi için hesabınızda bulunması gereken tutarı belirlemelisiniz. Bu nedenle yatırımcıların bu hesabı bilmesi gerekiyor. İşlem platformu üzerinden bu hesabı kolaylıkla yapabilirsiniz. Buna göre işleminizin sonlandırılmaması için ne kadar para yatırmanız gerektiğini belirleyebilirsiniz. Böylelikle kesintiye uğramadan işlemlerinizi sürdürebilirsiniz.

Önemli olan doğru noktalardan yatırımlarınızı yönetebilmenizdir. Bu sayede paranızı kontrollü yürüterek birikimlerinizi değerlendirebilirsiniz. Bu konuda demo hesaplardan ve forex eğitimlerinden faydalanmanızı, kendinizi başarılı yatırımcılar gibi geliştirmenizi öneririz. Artan bilgi birikimleriniz, deneyimleriniz profesyoneller gibi dengeyi sağlamanızı, hedeflerinize ulaşmanızı kolaylaştırır.