Üretilebilen bir kripto paradan farklı olarak ödeme protokolü şeklinde tanımlanan Ripple, bankaların desteğini almış bir sistemdir. İşletmelerin küreselleşme yoluna gitmesiyle birlikte ortaya çıkan para transfer sorunlarına bir çözüm olacağı düşünülmektedir. Hatta Akbank’ın 2017 yılında Ripple ile anlaşma yaptığı bilinmektedir.
İlgili açıklamada “Akbank, uluslararası para transferinde blockchain teknolojisini kullanarak şeffaflık ve hızı artırıp, maliyetleri düşüren çözümler sunan teknoloji firması Ripple ile anlaşan ilk Türk Bankası oldu.” ifadelerine yer verilmektedir.
Ripple ile XRP nedir sorularının yanıtları karıştırılsa da aradaki fark basittir. Ripple, kendi blockchain tabanlı bir dijital ödeme ağı ve protokolüyken XRP, Ripple’ın kripto para birimidir.
Bitcoin, Ethereum, Tether gibi kripto para sektörünün en yüksek piyasa değerine sahip olanlar listesinde yer alan XRP, diğer para birimlerine köprü para birimi görevindedir.
Kısaca Ripple nedir sorusunu yanıtladığımıza göre şimdi XRP nedir, nasıl ve nereden alınır, Ripple coin geleceği gibi soruların detaylı yanıtlarına geçelim.
Ripple Nedir?
Ripple’ın tanımını kısa sürede fon aktarımı sağlayan uluslararası para transfer ağı şeklinde yapabiliriz. İddialı bir şekilde tanıştığımız ve kripto paralardaki birçok konuya çözüm olacağını duyduğumuz Ripple sayesinde düşük masraflı transferler gerçekleştirilmektedir.
Ripple kendi sitesinde şu ifadelere yer vermektedir:
“On yılı aşkın süredir kanıtlanmış kripto ve blockchain teknolojisini kullanan Ripple’ın kurumsal düzeydeki çözümleri, geleneksel finansal hizmetlerden daha hızlı, daha şeffaf ve daha uygun maliyetlidir. Müşterilerimiz bu çözümleri kripto kaynağı sağlamak, anında ödemeleri kolaylaştırmak, hazinelerini güçlendirmek, yeni kitlelerle etkileşime geçmek, sermaye gereksinimlerini azaltmak ve yeni gelir elde etmek için kullanıyor.”
Misyonunu ise ekonomik sınırların olmadığı bir dünya için çığır açan kripto çözümleri oluşturmak olarak açıklamaktadır.
Ripple, blockchain teknolojisi aracılığıyla küresel finans kurumlarının, işletmelerin, hükümetlerin ve geliştiricilerin değeri taşımasına, yönetmesine ve tokenleştirmesine olanak tanıyarak, herkes için her yerde daha büyük ekonomik fırsatların ortaya çıkmasına yardımcı olduğunu belirtiyor.
Eylül 2023 itibarıyla Ripple’ın 800’ün üzerinde çalışanı, 15 ofisi bulunuyor. Aynı zamanda 50’den fazla ülkeye dönüştürücü çözümler sunuyor.
Ripple’ın ana odağı, bankalar ve para birimleri arasında işlem yapan finansal aracılar tarafından kullanılan uluslararası para ve güvenlik transferleri için SWIFT sistemine benzer bir ödeme ve havale sistemidir.
XRP kısaltması ile kullanılsa da Ripple, şirketin ve ağın adıyken XRP, kripto coin belirtecidir. XRP’nin amacı, bir tür geçici yerleşim katmanı olarak iki para birimi veya ağ arasında bir ara değişim mekanizması olarak hizmet etmektir.
Ripple, işlemleri onaylamak için blockchain madenciliğini kullanmak yerine, bankaya ait bir grup sunucu aracılığıyla bir fikir birliği mekanizması kullanmaktadır. Aynı zamanda büyük bir kesim tarafından Bitcoin’e en iyi alternatif olarak görülmektedir.
Ripple işlemleri Bitcoin’den daha az enerji kullanır, saniyeler içinde onaylanır ve maliyeti çok düşüktür. Bitcoin işlemleri ise daha fazla enerji kullanır, onaylanması daha uzun sürer ve daha yüksek işlem maliyetleri vardır. Zaten XRP, piyasa değeri açısından en değerli blockchain tabanlı tokenler arasında yer alıyor.
Peki Ripple nedir ne işe yarar? Ripple, ister dolar, yen, euro veya kripto para birimleri olsun, herhangi bir biçimde kesintisiz para transferine olanak tanıyan açık kaynaklı ve eşler arası merkezi olmayan bir platform üzerinde çalışır. Küresel bir ödeme ağıdır ve müşterileri arasında büyük bankalar ve finansal hizmet kuruluşları bulunmaktadır.
Swift sisteminin yerini alacağı öngörülen Ripple ağı, finansal işlemin düzgün bir şekilde gerçekleştiğini hızlı bir şekilde doğrulayabildiğinden iki taraf arasında güvenilir bir aracı görevindedir.
Kullanıcılar ağı kullanarak bir işlem yaptığında ağ, ücret olarak şirketin kripto para birimi olan XRP‘den küçük bir miktar kesinti yapar. Ücret, bankaların sınır ötesi ödemeleri gerçekleştirmek için talep ettiği büyük ücretlerle karşılaştırıldığında çok düşük bir rakam olarak belirtilmektedir.
XRP, farklı para birimleri arasında hızlı dönüşümü kolaylaştırmak için kullanılır. Aslında Ripple, dijital bir hawala hizmeti olarak işlev gösterir.
Hawala, herhangi bir fiziksel paranın hareket etmeden genellikle sınırların ötesine para aktarmanın resmi olmayan yöntemi demektir.
Bu noktada Ripple neden davalık oldu sorusu da bir bakıma yanıtlanmaktadır.
Çünkü 2020’nin sonlarında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Ripple’ı kripto para borsalarında XRP biçiminde kayıtsız menkul kıymetler satmakla suçladı. Ripple davası ne zaman soruları gündemden düşmezken dava 2,5 yıl sürdü.
13 Temmuz 2023’te federal bir yargıç, halka açık kripto borsalarındaki XRP satışlarının yasa uyarınca menkul kıymet teklifi olmadığına karar vererek şirkete kısmi bir zafer kazandırdı.
Yargıç ayrıca kısmen SEC’in lehine karar verdi ve XRP’nin hedge fonları gibi sofistike yatırımcılara borsa dışı satışlarının kayıt dışı menkul kıymet satışı olduğunu tespit etti.
Mahkemenin Ripple’ı menkul kıymet olmadığına hükmetmesi sonrası daha önce bu davalar nedeniyle delist eden birçok uluslararası kripto para borsası tekrardan Ripple’ı listeleme kararı aldı.
Kraken, Coinbase, Gemini ve Bitstamp gibi borsaların Ripple’ı yeniden listelemesi sonrası XRP’deki yükseliş yüzde 75’e ulaştı.
Ripple Nasıl Ortaya Çıktı?
Ripple’nin ortaya çıkışını incelemek için kripto paraların yükselme devrine kısaca göz atmak gerekiyor. Yani Bitcoin’in, blockchain sisteminin deneylerinden biri olarak ortaya çıktığını düşünürsek, alternatif coinlerin neden ortaya çıktığını anlayabiliriz.
Üstelik Bitcoin çıkışıyla birlikte karşılaşılan sorunlar, diğer alternatiflerin çıkışını tetiklemiştir.
Her yeni kripto para, kodlarına gömülü yeni özellikleriyle Bitcoin’e alternatif olmuştur. Bu durum madenciliği zorlaştırmış ve değersiz hale getirmiştir. İyi bir mining ekran kartı alan herkes, kripto para üretimine girmiş ve alternatifler çoğalmıştır.
Artık madencilik riskli ve eskisi gibi kâr getirmeyen bir iş olarak görülüyor. Yatırım konusunda geç kalanlar ise gelecekte değerlenmesini bekledikleri yeni kripto paraların peşine düşüyor.
Kripto para madenciliğinin zorlaşması ile artan işlem ücretleri ise yepyeni bir sorun. İşte tam da bu noktada Ripple hayatımıza girdi. İlk kez 2012 yılında ortaya çıktı ve popüler bir ödeme sistemi olarak yoluna devam etti.
Farklı para birimlerine hızlı bir şekilde dönüştürülebilir olması ise popülaritesinin kaynağı oldu. Çünkü şu an için bile kripto paraların konvertible sorunları tam olarak çözülmüş değil. Ripple’nin bu imkanı sunması, doğal olarak hemen benimsenmesini sağladı.
Ripple’nin sunduğu çözüm; farklı defter ve ağlar arasındaki ödemeleri, küresel çapta güçlendirmek için açık ve tarafız bir protokol kullanılmasıyla ortaya çıkmıştır. Interledger Protokolü adı verilen bu sistem sayesinde işlemler uçtan uca güvenli bir şekilde akış sağlanarak gerçekleşmektedir.
Ripple Kim Tarafından Yaratıldı?
2011 yılında üç mühendis (David Schwartz, Jed McCaleb ve Arthur Britto) XRP Ledger’ı (XRPL) geliştirmeye başladı.
Ripple’ın kendi tanımına göre Bitcoin’e hayran kalarak, daha sürdürülebilir ve özellikle ödemeler için oluşturulmuş bir dijital varlık yaratma hedefiyle, sınırlamalarını geliştiren daha iyi bir sürüm yaratmaya koyuldular.
XRP Ledger ilk olarak Haziran 2012’de piyasaya sürüldü. Kısa bir süre sonra Chris Larsen de ekibe katıldı ve grup, Eylül 2012’de Company NewCoin’i kurdu (kısa sürede OpenCoin olarak ve ardından Ripple olarak yeniden adlandırıldı).
XRPL kurucuları, platformun yerel para birimi olan 80 milyar XRP’yi şirkete hediye etti. Ripple o zamandan beri çoğunluğu emanete koydu.
Uluslararası ödemeler konusunda getireceği avantajlar ile hemen dikkat çeken Ripple, 2017 yılının Mayıs ayında 8 milyar dolarlık işlem hacmine ulaştı.
24 Eylül 2020’de kurulan XRPL Foundation, merkezi olmayan XRP Ledger’in geliştirilmesini ve benimsenmesini hızlandırma misyonuna sahip bağımsız ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur.
Vakıf, XRP Ledger’i temel alan artan sayıda geliştiriciye ve diğer topluluk üyelerine hizmet etmek amacıyla vakfın çalışmalarını finanse etmek için Coil, Ripple ve Gatehub’dan 6,5 milyon doların üzerinde bir başlangıç bağışı almıştır.
Madenciliği yapılmayan Ripple’ın para birimi olarak XRP görev yapıyor ve zamanla Bitcoin’in tahtını alması bekleniyor.
Ripple Nasıl Çalışıyor?
Bir şirket olarak faaliyet gösteren Ripple ağı, blok zinciri üzerinden ürettiği 100 milyar XRP tokenı ile çalışıyor. Yani geliştiriciler, işin başında 100 milyar XRP üretip, bunun dolaşımda kalmasını istemişler.
Ödemeler ağında gerçekleşen her işlem için belli bir miktar XRP kesintisi yapılıyor ve transfer işlemi gerçekleşiyor. Bu kesintinin oldukça düşük olması ise diğer kripto paralara karşı avantajlı olmasını sağlıyor.
Diğer kripto para birimleri gibi, Ripple’ın blok zinciri de elektronik defteri aracılığıyla işlemlerin değişmez bir kaydını tutar. XRPL ayrıca bakiyeler, hesaplar ve transferler gibi işlem verilerinin kaydedilmesinden de sorumludur. Anahtar çiftleriyle (özel ve genel anahtarlar) kriptografik olarak güvence altına alınır.
İşlemleri yalnızca özel anahtar sahipleri tarafından onaylanır. XRP işlemleri saniyeler içinde tamamlanarak her iki taraf için de yerel para biriminde ödeme yapılmasına ve kurumların para birimleri arasında köprü kurmasına olanak tanır.
İşlemler, Ripple’ın Benzersiz Düğüm Listesi’nde (UNL) bir yerle ödüllendirilebilecek 150’den fazla doğrulayıcıdan (sunucu) oluşan bir ağ tarafından onaylanır. UNL’de 35 doğrulayıcı yer alıyor ve bunlardan altısı Ripple tarafından çalıştırılıyor.
Doğrulayıcıların, Ripple Protokolü Konsensüs Algoritması’na (RPCA) dayalı olarak belirli bir defter girişi için bir dizi işlem üzerinde anlaşması gerekiyor. Ağ, ortalama olarak her üç ila beş saniyede bir, tüm bekleyen XRP işlemlerini doğrulamaktan sorumludur.
Doğrulandıktan sonra işlemler, RPCA’ya uygun olarak XRP defterine kaydedilir ve defter veri girişinin değişmez kalmasını sağlamak için blok zincirine kalıcı olarak zaman damgası vurulur. Doğrulayan düğümlerin en az yüzde 80’i işlemin meşruiyeti konusunda hemfikir olduğunda fikir birliğine varılır ve XRPL blok zincirine yeni bir blok eklenir.
Her zaman bazı kusurlu doğrulayıcılar olabilir, ancak bunlar hiçbir zaman toplamın yüzde 20’sini aşamaz. Sayı yüzde 20’yi aşarsa ağ sorgulanır ve çalışması durur.
Ripple Kullanan Bankalar Hangileri?
Yurt dışı para transferlerinde kullanılan Swift kodu yerine daha avantajlı olabilecek Ripple ağı, 2016 yılından beri birçok banka tarafından kabul görüyor. Halihazırda onlarca bankanın Ripple sistemine sıcak baktığı ve çeşitli anlaşmaların yapıldığı biliniyor. Dünyanın en büyük bazı bankaları da Ripple kullanıyor.
Bu isimler arasında; Bank of America, UniCredit, Standard Chartered Bank, PNC Bank, ve Santander de yer alıyor. Akbank’ın da Ripple ile anlaştığını ve blok zinciri alanında atılım yapan ilk Türk bankası olduğunu zaten biliyoruz.
Japonya’daki Tokyo-Mitsubishi Bankası, Ripple ağına katılanlar arasında yer alıyor. Japonya’nın kripto paraların ödeme yöntemi olarak kullanımını yasal kabul etmesiyle birlikte banka Ripple kullanmaya başladı. Üstelik bu banka, dünyanın en büyük finansal kurumları arasında yer alıyor.
Sonuç olarak, uluslararası bankacılık için blockchain teknolojisini benimsemenin zorluklarına rağmen Ripple sektörde güçlü bir konuma sahip.
Ayrıca birçok banka, operasyonel avantajlarından dolayı onu tercih ediyor ve çok sayıda kullanım örneği sunuyor. Ripple’ın önümüzdeki yıllarda yeni bölgelere genişlemesi ve daha fazla finansal kurum tarafından benimsenmesi bekleniyor.
Ripple (XRP) Nasıl ve Nereden Alınır?
“Ripple coin veya XRP nasıl alınır, Türkiye’den kredi kartı ile almak mümkün mü?’ gibi birçok soru merak ediliyor. Yanıt ise kripto para borsaları.
Ripple coin ya da XRP almak için Binance, Bitlo, Coinbase, BitFinex, Bitget, Houbi, Kraken, KuKoin, PancakeSwap gibi birçok farklı borsayı kullanabilirsiniz.
Bununla birlikte XRP’nizi stake edebilir ve işlem ücretleri alabilir, bunu hizmetler için ödeme olarak alabilir, bir borsadan satın alabilir veya diğer kripto para birimlerini XRP ile takas edebilirsiniz.
Yabancı borsaların yanında Paribu, Bitlo ve Bitexen gibi Türk borsalar üzerinden de XRP alım satımı yapabilirsiniz. Geleceği parlak görünen XRP almak için bir kripto para borsasında hesap açmanız, hesabınıza para yatırmanız ve bakiyeniz hesabınıza aktarıldıktan sonra al-sat sekmesinden Ripple seçmeniz yeterli. Yani diğer kripto paralardan farksız olarak XRP alımı yapabilirsiniz.
Ripple Cüzdan Uygulamaları
Son olarak Ripple coinler için wallet uygulaması olarak neler kullanılabilir konusuna bakalım.
Ripple ağının yerel hizmet tokenı olan XRP, bir kripto cüzdanında saklanmalıdır. Bu, XRP’yi güvende tutar ve kullanıcıların token gönderip almasına olanak tanır.
Peki, neden XRP cüzdanına ihtiyacınız var? En önemli neden, XRP tokenlarının güvenliğini sağlamaktır. Bu nedenle yatırımcıların güvenli bir XRP cüzdanı seçmesi gerekir. XRP’yi güvence altına almanın yanı sıra para göndermek ve almak için de cüzdanlar gereklidir. Tüm XRP işlemleri Ripple ağı üzerinden geçer ve cüzdandan cüzdana yürütülür.
Başka bir deyişle kullanıcılar, alıcının cüzdan adresini sağlayarak XRP aktarabilirler. Para alabilmek için kullanıcıların cüzdan adreslerini gönderene vermeleri gerekir.
Aynı zamanda en iyi XRP cüzdanları daha geniş kripto para birimi piyasalarına erişim sunar. Bu, kullanıcıların XRP’yi alıp satabileceği ve bunu diğer yardımcı tokenlarla takas edebileceği anlamına gelir.
Ripple (XRP) cüzdanı, sahip olduğunuz Ripple (XRP) değerini kullanabilmeniz için gerekli anahtarı barındıran yazılımlardır.
Bu yazılımlar sayesinde Ripple bakiyenizi görebilir ve Blockchain sistemi ile diğer Ripple cüzdanlarına transfer edebilirsiniz. Bunun için masaüstü, paper (kağıt) ve web cüzdanları tercih edebilirsiniz.
Web cüzdanları, wallet hizmeti sağlayanlar tarafından sunulan ve sahip olduğunuz XRP bakiyenizi koruyan cüzdanlardır. Paper cüzdanlar ise XRP cüzdanlarınızın genel anahtar (public key) ve özel anahtar (private key) kodunuzun yazılı olduğu kağıtlardır.
İnternet bağlantısı olmayan bir cüzdan olduğu için online saldırılara karşı oldukça güvenlidir.
Masaüstü cüzdanlar ise bilgisayarınıza indirebileceğiniz cüzdan şeklidir. XRP cüzdanınıza ait genel ve özel anahtarlarınız bilgisayarınızın hafızasına kayıtlıyken internete bağlı olduğu için online saldırılara açıktır. Kısacası yatırım miktarınıza ve yönteminize bağlı olarak en iyi Ripple cüzdanını seçmeniz lehinize olacaktır.