Multitasking Nedir? Zararları Nelerdir?

Mutitasking! Evet, son zamanlarda hemen her yerde karşımıza çıkan bu kelimenin ne anlama geldiğini biliyorsunuz, değil mi? Eminim biliyorsunuzdur; ama ben yine de bu kelimenin aynı anda birden çok iş yapmak, çoklu görev gibi anlamlara geldiğini söyleyeyim. Ve zamanımızın neredeyse hepimizi multitaskinge sürüklediğini de eklemeliyim. Zaten asıl konumuz da bu! Daha açık söylemem gerekirse; bugün aynı anda birden çok işle uğraşarak, kendimize ne yaptığımız hakkında konuşacağız.

İş hayatındaki koşuşturmacalar, kariyer yapma telaşları, eğitim sürecindeki rekabetçi yaklaşım ve benzeri şeylerin bizi hep daha fazlasını yapmaya zorladığını biliyorum. Sonuçta; bir şeylere yetişmek için sınırlarımızı hep biraz daha aşmak durumunda kalıyoruz. Yan masamızdaki iş arkadaşımızı geçmek için ondan daha çok iş yapmaya, patronun gözüne girmek için herkesten daha fazla performans göstermeye, ailemizle daha çok ilgilenebilmek için elimizdeki işi hızlıca bitirmeye, kısacası durmak bilmeyen akreple yelkovanın peşinden hep daha hızlı koşmaya çalışıyoruz. İşte bu nedenle de aynı anda birden çok iş yapmaya yöneliyoruz.

Yöneliyoruz yönelmesine ama bu yaklaşımın, hayatımızda beklediğimiz o büyük farkı yaratamayacağı gerçeğini de göremiyoruz. Odaklanma gücümüzü bin parçaya böldüğümüzde, yaptığımız işten verim alamayacağımızı, multitaskingin beynimizin işleyişine hiç ama hiç uygun olmadığını bilmiyoruz. Aynı anda birden çok iş yapmanın bize zaman kazandıracağını düşünüyor; ama ortaya çıkan sonucun beklentimizin tam tersi yönünde çıktığını nedense anlamak istemiyoruz. Sonra da çoklu görev tuzağına düşmeye devam ediyor, zamanımızın göz göre göre avuçlarımızdan akıp gitmesine izin veriyoruz. Efendim? Yoksa multitasking hususunda söylediklerime hala ikna olamadınız mı? O zaman size aşağıdaki maddeleri bir bir incelemenizi ve aynı anda birden çok iş yapmanın size ne kadar zarar verebileceğini görmenizi öneriyorum.

İşte herkesin dilinde olan multitasking ve zararları:

Multitasking Nedir?

Gerçi yukarıda da bahsettim ama “multitasking nedir” sorusuna bir kez daha kısaca cevap vermek istiyorum. Çünkü multitasking üzerinden birkaç kez geçilecek kadar önem taşıyan bir konu! İngilizce multi ve tasking kelimelerinin birleşiminden oluşan bu kelimenin, çoklu işlem, çoklu görev, aynı anda birden çok iş yapma anlamlarına geldiğini hatırlatarak başlayayım. Diğer bir deyişle; bir yandan asıl işini yaparken, bir diğer yandan da ekstraları yapmak!

Örnek vermek gerekirse; bir yandan araba kullanırken diğer yandan telefonla konuşup bir diğer yandan da kahve içmeye çalışmak! Ya da bir annenin yemek hazırlarken aynı anda telefonla konuşup bir de ek olarak çocuğuna laf yetiştirmeye çalışması gibi! Demek istediğim o ki; multitasking üzerine sayısız benzer örnek verilebilir. Ama artık bu kelimenin ne anlama geldiğini öğrendiğimize göre zararları nelerdir konusuna geçebiliriz diye düşünüyorum. İşte merak ettiğiniz o sorunun ayrıntılı cevapları:

Multitasking Zararları Nelerdir?

Hepimizin daha kısa sürede, daha çok iş yapmak adına yöneldiği multitasking! Zamanın hızına yetişebilmek için başvurduğumuz multitasking! Daha üretken olmak adına tercih ettiğimiz multitasking! Evet, multitasking birçoğumuzun, hayatı olumlu yönde değiştirebilmek adına meyil gösterdiği bir şey! Yani aynı anda birden çok iş yapmadaki tek amacımız daha başarılı olmak! Bu konuda hemfikiriz sanırım, öyle değil mi? Elbette, öyledir.

Sonuçta; canına kastı olmayan ya da kendini deli gibi yormak istemeyen hiç kimse, aynı anda birden çok iş yapmaya kalkışmaz. Ama ne yazık ki bu gerçek, pek çok kişi tarafından göz ardı ediliyor. Çoklu görev olarak da bilinen multitasking ile kendisine ne kadar zarar verdiğinin farkında olmayarak büyük bir hata yapıyor. Uzun lafın kısası; multitaskingin zararları genellikle görmezden geliniyor. İşte tam da bu nedenden dolayı, size aşağıdaki başlıkları dikkate almanızı öneriyorum. Çünkü bugün çoklu işlemin zararları nelermiş, hepsini bir bir inceleyeceğiz.

Yavaşlıyorsunuz!

Aynı anda birden çok işle uğraşmak, asıl amacınızın tam tersi yönünde sonuç veriyor. Yani siz çoklu görevi zaman kazanmak için kullanıyorsunuz belki; ama bu yaklaşım sizin açık ve net biçimde zaman kaybetmenize neden oluyor. Çünkü dikkatinizi birden çok şeye verdiğinizde doğal olarak yavaşlıyorsunuz. Hangi işi yapacağınızı bilemiyor, dikkatinizi dağıttığınız için de tekrar odaklanmaya çalışırken de boş yere zaman kaybediyorsunuz. Uzun lafın kısası, hızlanmaya çalışırken tam tersine yavaşlıyorsunuz.

Beyninize Kötü Alışkanlıklar Kazandırıyorsunuz!

Evet, insan beyni yapı olarak tek bir işe odaklanabilir niteliğe sahip. Ama biz multitaskinge yönelerek beynimize başarıyla sonuçlandırmayacağı bir şeyi yaptırmaya çalışıyoruz. Daha bilimsel anlatmak gerekirse; size MIT’de görev yapan nörobilimadamı Earl Miller’in söylediklerini aktarayım. Miller’e göre; beyin çoklu görev için hiç ama hiç uygun değil. Çünkü beyin ikinci bir göreve başladığında, birinci görevi tamamen unutup ikinciye odaklanıyor. Bu konudan konuya atlama eylemi de beynin dopamin hormonu salgılamasına neden oluyor. Çünkü mesaj göndermek, telefona bakmak, araba kullanırken başka bir işle daha ilgilenmek gibi işlemler, beynin kendini ödüllendirme sisteminin devreye girmesine yol açıyor. Bu da aynı anda birden çok iş yapmayı, beynin sürekli isteyeceği kötü bir alışkanlık haline getiriyor.

Hiç Olmayacak Hatalar Yapıyorsunuz!

Çünkü tam olarak odaklanmıyorsunuz. Bir yandan telefonla konuşurken bir yandan elinizdeki işi bitirmeye çalışıyor, aynı anda bir de mail kutunuzu kontrol etmeye çalışıyorsunuz. Bu durumda da kendinize yeteri kadar düşünme süresi vermemiş oluyorsunuz. Ve ister istemez hata yapıyorsunuz. Uzun lafın kısası; normalde saniyeler içerisinde yapabileceğiniz işlerde bile dakikalarca oyalanıyor, aynı anda halletmeye çalıştığınız diğer işte hiç olmayacak yanlışlara düşüyorsunuz.

Daha Çok Stres Yaşamanıza Neden Oluyor!

Çünkü elinizdeki işi bir türlü bitiremiyorsunuz. Gün içinde sık sık bölünüyor, aynı anda bir dizi işe yetişmeye çalışıyor, yapamadığınızı gördükçe de daha çok geriliyorsunuz. Zaten stresli olan hayatınızı bir kat daha stresli hale getiriyorsunuz. Anlayacağınız, multitasking yüzünden kendinizi hiç yok yere sıkıntıya sokuyorsunuz. Oysaki işlerinizi bir bir yapıp tamamlasanız, hem görevlerinizi başarıyla tamamladığınız için mutlu olacak hem de tam anlamıyla odaklanabildiğiniz için çok daha verimli çalışabileceksiniz.

Veriminiz Düşüyor!

Hani siz daha verimli olmak adına çoklu görev tuzağına düşüyorsunuz ya! Bu yaklaşımınızla değil veriminizi arttırmak; onu hiç olmadığı kadar alt seviyelere düşürüyorsunuz. Hatta bu konu üzerine yapılan pek çok araştırmada, multitaskingin verimliliği (% 40’a kadar) ciddi oranlara düşürdüğü kanıtlanmış diyebilirim. Çünkü birçok iş yapmaya çalıştığınızda, ne tam anlamıyla odaklanabiliyor ne de elinizdeki işleri zamanında bitirebiliyorsunuz.

Mesela; o gün teslim etmeniz gereken bir iş üzerinde çalışırken, bir yandan da ufak tefek işlerle ilgileniyor, arada sosyal medyada takılıyor, gelen maillere cevap veriyor, size soru soran iş arkadaşlarınızı cevaplıyorsunuz. Ve farkına bile varmadan elinizdeki iş dışında her şeyle uğraşmış oluyorsunuz. Akşam olduğunda ise “bütün gün çalıştım yine de işi bitiremedim” diye düşünüyor, veriminizin bu kadar düşük olmasının nedenini merak ediyorsunuz.