Kötü alışkanlıkların, aileleri hem maddi hem de manevi anlamda olumsuz etkilediğini hemen hepimiz biliyoruz. Bu alışkanlıklara sahip olan kişiler genellikle bunu kabullenmese bile zamanla bir çöküşün geldiği yadsımaz bir gerçek. Alkol alışkanlığı nedeniyle ailesinin geçim parasını kaybeden kişilerin haberlerini de sıklıkla görüyoruz. Ayrıca genç nesli bir kurt gibi yiyip bitiren madde bağımlılıkları ve başlamadan biten hayatlar…
Özellikle sigara içen kişiler için sürekli, “sigarayı bıraksan, ona verdiğini biriktirsen, dünya kadar paran olur” sözü, artık itici gelmeye başlamış olabilir. Sırf bu söz yüzünden inatlaşmaya bile gidebilen sigara, zararlı olduğu bilinmese bile kurtulmanın zor olduğu bir alışkanlıktır. Beyinde bitireceksin, diye ustaca sözler söylense bile alışkanlık haline geldiği ve yüksek bağımlılık yapan maddeler içerdiği için kolay kolay bırakılamaz. Evet, sigara içmeyerek o parayı biriktirebilirsiniz; ama her şeyden önce para biriktirmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz.
Sayfalarca hesap kitap yapmaya aslında hiç gerek yok. Eğer hesap yapmaya ihtiyacınız varsa kısaca anlatayım. İçtiğiniz sigaranın parasını önce aylık, sonra yıllık olarak hesaplayın. Sonra ne kadar süredir sigara kullandığınızı düşünün ve kabaca bir şekilde şimdiye kadar sigaraya verdiğiniz parayı hesaplayın. İşte sonucu bu kadar basit bir şekilde göreceksiniz. Ek olarak o yıllar içinde çok istediğiniz ama maddi imkansızlık nedeniyle yapamadığınız herhangi küçük veya büyük isteğinizi düşünün. Bu daha sarsıcı bir darbe olabilir!
Kötü alışkanlıklar bildiğiniz gibi hem sağlığımız hem de cebimiz için büyük bir sorundur. Bu yüzden önce sağlığımızı düşünmeli ve bu nedenle kötü alışkanlıklardan kurtulmanın yolunu bulmalıyız. Daha sonra sağlıklı bir birey, daha sağlıklı düşünebilir mantığıyla hareket ederek kötü alışkanlıklara ayrılan paranın biriktirilebilir olduğunu görmeliyiz. Örneğin sigarayı, para biriktirmek için bırakmak biraz mantıksız ve zor gelebilir. Ama hemen herkes sağlığının kötüye gitmesi nedeniyle sigarayı bırakır. Bıraktıktan sonra da, “eskiden sigaraya verdiğim parayı, şimdi biriktirebilirim” diye düşünebilir.
Aslında kötü alışkanlıklardan kurtularak para biriktirmek sözünü, biriktirecek kadar kazanmıyorum diyen kişilere söylemek daha mantıklı olacaktır. Para biriktirmenin öneminin farkında olmasına rağmen kendini avutmak ve belki ona öğüt veren kişileri inandırmak için söylediği bir bahanedir! Para biriktirmemek için inandığımız bahaneleri buradan öğrenin. “Sigara için para buluyorsun ama…” diye başlayan cümlelere, hemen her gün maruz kalabilir. Kendinizi veya başkalarını kandırdığınızı düşünmek yerine; 5 dakika bu durumu sakince düşünmek işinizi kolaylaştıracaktır. Para biriktirerek geleceğinize yatırım yapabilir ve sigara için para ayırır gibi birikim yapabilirsiniz.
Sigaraya verdiği paranın çok fazla olduğunu bilen kişiler de fazladır. Çözüm olarak sigarayı bırakmak yerine tütün sarmayı veya yurtdışına giden bir eş-dosta sigara sipariş etmeyi seçmişlerdir. Sigaraya son yıllarda getirilen zamlar sonrasında, sarma sigara içen kişilerin sayısında önemli bir artış olduğunu istatistiklere göre değil, etrafımızdan gördüklerimize göre rahatça söyleyebiliriz.
Alkolün bir alışkanlık dışında, yaşam kültürü olduğunu söyleyenler fazladır. Akşamları dostlarıyla hoş sohbet ederken bir kadeh şarap içen kişiler, bunun bir kültür olduğunu söyler. Bazı uzmanlara göre de günde bir kadeh şarap, sağlık adına faydalıdır. Peki, bu bir kadehin zararı da yok mu? Ayrıca şaraptan alınacak yarar, başka bir şeyden alınamaz mı? Elbette alınabilir olduğu kesindir ve bazı uzmanlara göre alkol almanın yararı olsa bile zararının daha çok olduğu belirtilmektedir. Maddi ve manevi zararı, belki bir alkolikten daha azdır; ama sonuçta zarar kelimesini kullanıyoruz, değil mi?
Kötü alışkanlıklar, öyle ya da böyle hem sağlığımız hem de cebimiz adına zararlıdır. Bunlardan kurtularak para biriktirebiliriz de. Ama kötü alışkanlıklarınızı bırakmada ki amacınız, para biriktirmek olduğunda işler biraz karışabilir. Çünkü para biriktirmek de bir alışkanlıktır ve özel bir emek ister. Belki sigarayı düşünmemek için kendinizi biriktirmeye verebilirsiniz. Ama yine de temelinde yatan ince mantığı bilerek hareket etmeniz gerekiyor. Sağlığınıza hiçbir yararı olmayan bir şeye para ayırmak, geleceğinizi düşünmekten daha önemli olamaz herhalde?
Geçtiğimiz günlerde okuduğum bir yazı ile kötü alışkanlık ve birikim denklemine bir son vermek istiyorum. Bir bakkalın ağzından anlatılan yazıda, 12 gün boyunca 6 lira olan sigaradan alan müşterinin, mutfak tüpü bittiğinde 72 lirayı yazdırmasından bahsediliyor. Trajikomik bir durum olduğunu söylemek lazım. Çünkü sigara, evin ihtiyacından önce gelen bir alışkanlık olmuştur. Sigara içen kişilerin birçoğunun, sigara parası kadar yemek parasını düşünmediği bir gerçektir. Yani finansal öncelik kötü alışkanlıklarımızdadır!