Hisse senetleri her yatırımcının dikkatini çeken ve hatta yatırıma başlatan enstrümanlardır. Çabuk nakde çevrilebilir olmaları ve kolayca alınıp satılmaları bunda en büyük etkendir. Yatırıma yeni başlayan kişiler bile kolayca hesaplarının bulunduğu bankadan alım satım yapabilirler.
Hisse yatırımı yapmak kolay olsa da dikkat edilmesi gereken konular vardır. Bunlar kârlılık durumunu doğrudan etkileyen unsurlardır. Bu nedenle bir yatırımcının bunları öğrenmeden yola çıkmaması gerekir. Birikimlerini koruyup artırmak için bilgi ve deneyim kazanmanın önemi hiçbir zaman unutulmamalıdır.
Şimdi hisse senedi yatırımında dikkat edilmesi gereken konulara göz atalım:
- Hisse Senedi Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- Sektörleri ve Şirketleri Tanımak
- Yatırım Yapılacak Piyasanın Mantığını Çözmek
- Hisselerin Değeri Nelerden Etkilenir Bilmek
- Doğru Zamanı Belirlemek
- Hedeflerinize Ulaşmanızı Sağlayacak Stratejiler Geliştirmek
- Rüzgarın Eseceği Yönü Belirlemek!
- Borsa Kar/Zarar Noktalarını Belirlemek!
- Hisse Senedi Yatırımında Bilinmesi Gerekenler
- Hisse Senedi Tercihlerinde Etkili Olan Hususlar Nelerdir?
- Hisse Senetlerinden Para Nasıl Kazanılır?
- Hisse Senedi Alırken Süre Seçimi Nasıl Olmalıdır?
- Hisse Senedi Alırken Bakılan Değerler Nelerdir?
- Hisse Değeri
- Cari Oran
- Likidite Oranı
- Nakit Oran
- Alacak Devir Hızı
- Toplam Alacaklar/Toplam Aktif Oranı
- Stok Devir Hızı
- Faiz Karşılama Oranı
- Net Kar
- Hisse Senedi Alırken Yapmamanız Gerekenler
- Haberleri Satın Almayın!
- Kumar Mantığına Dikkat
- Sadece Grafiklere Bakmayın
- Kaybetmeyi Göze Alamayacağınız Miktarı Yatırmayın
- Portföy Çeşitliliğini Alışkanlık Edinin
- Nereye Yatırım Yaptığınızı Bilin
- Al ve Unut Fikrini Benimseyin
Hisse Senedi Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Hisse senedi alım – satımı bankalar veya aracı kurumları aracılığıyla finans piyasaları üzerinden gerçekleştirilir. Bu nedenle banka veya aracı kurum vasıtasıyla aldığınız senetlerden getiri sağlayabilmeniz için yatırım yapacağınız piyasa hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Fiyatların değişme nedenlerini bilmelisiniz. Buna göre doğru noktalardan işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Konumuza dönmek gerekirse, hisse senedi alırken dikkat edilmesi gereken önemli unsurlar arasında piyasa takibi ve analizleri yer almaktadır. Bu iki unsur iyi bir strateji ile yönetildiğinde başarıyı sağlayabilirsiniz. Bu noktada yatırımcıların bilmesi gereken hususlar üzerinde durmak istiyorum:
Sektörleri ve Şirketleri Tanımak
Hisse senedi yatırımı yaparak para kazanmak istiyorsanız, kesinlikle sektörler hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Hangi sektörün hangi zamanlarda kar getireceğini anlayabilirsiniz. Buna göre de aynı sektörde yer alan şirketler arasında kazandıracak olanı belirleyebilirsiniz. Böylelikle para kazanabilirsiniz.
Piyasalarda bulunan analiz tekniklerini kullanmalısınız. Temel ve teknik analizlerin dışında sektörün de analizini yapmalısınız. Bildiğiniz üzere piyasalarda zaman zaman farklı sektörlerin hisse senetleri para kazandırmaktadır. Bu nedenle bugün popüler olan senetlerin yarın kazanç getirmesi mümkün olmayabilir. Bunu unutmamalısınız ve herkesin yöneldiği senetlerden uzak durmalısınız.
Şirketlerin mali analizlerini Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) sitesi üzerinden yapabilirsiniz. Borsada işlem gören senetlerin bilgileri KAP’ta yer almaktadır. Bu sayede şirketlerin bilançolarını inceleyerek fiyat – kazanç oranları hakkında öngörüye sahip olabilirsiniz.
Sürekli karlılık oranlarını arttıran şirketlere yatırım yaparak güvenilir bir şekilde kazanç sağlayabilirsiniz. Böylece doğru zamanı yakalayarak, birikimlerinizi değerlendirebilirsiniz.
Yatırım Yapılacak Piyasanın Mantığını Çözmek
Başarılı olmak için işlem yapacağınız piyasanın özünü kavramalısınız. Örneğin, risk faktörleri borsada uzun vadede kolaylıkla kontrol altına alınabildiğinden ve senetlerinde performansı zaman içinde arttığından yatırımların süresinin uzun olması daha kazançlıdır.
Forexte ise tam aksidir. Çünkü piyasa akıcıdır. Bu durum fiyatların anlık olarak değişmesine ve aralarındaki farkın yüksek olmasını sağlamaktadır. Böylelikle kısa vadede beklenen miktarda getirilere ulaşılmaktadır. Elbette ki bu konuda püf noktaların öğrenilmesi şarttır.
Aracı kurumlarının eğitimleri sayesinde detaylı olarak hisse senedi nedir gibi her türlü bilgiyi edinebilirsiniz. Bilhassa sektörler arası değişen özelliklerin neler olduğunu öğrenebilirsiniz. Buna göre de alım – satımda bulunacağınız sektörleri nasıl takip etmeniz gerektiğini anlayabilirsiniz. Buna bağlı olarak piyasanın mantığına göre hareket ederek ulaşmak istediğiniz getirileri elde edebilirsiniz.
Aslına bakarsanız, her iki piyasanın da mantığı aynıdır. Fakat forexin işlem özellikleri daha avantajlı olduğu için yeni nesil olan piyasaya, borsaya nazaran ilgi büyüktür. Borsada alım – satım arası kazanç sağlanırken, forexte hisse senetlerinin değerleri düşerken de çift yönlü işlemleri kullanarak getiri sağlayabilirsiniz. Ya da kaldıraç oranlarıyla kazandığınız miktarları 10 katına kadar katlayabilirsiniz.
Bunun için kesinlikle forex bilgi ve deneyimlerinizin belli bir noktaya gelmiş olması gerektiğini unutmamalısınız. Ücretsiz eğitimler sayesinde hem kendi performansını artırabilirsiniz hem de şirketlerin verimi hakkında doğru yorumlarda bulunabilirsiniz. Böylelikle karlı sonuçların altına imzanızı atabilirsiniz.
Hisselerin Değeri Nelerden Etkilenir Bilmek
Hisse senetlerinin değerlerini etkileyen faktörlere bakıldığında genellikle arz ve talep kaynaklı olduğu görülmektedir. Fakat bazı durumlarda bu ikilinin dışında kalan etkilerde senetlerin değerlerini değiştirmektedir.
Şöyle ki bir şirketin senedine talep yüksek olmasına rağmen fiyat seviyeleri düşük seyredebilmektedir. Buna neden olarak ekonomik etmenleri gösterebiliriz. Belirli periyotlarda açıklanan verilerin beklenenden düşük veya yüksek çıkması, doğrudan fiyatların üzerinde söz sahibidir.
Hisse senedi yatırımı yaparken geliştirilen takip sistemi ve ekonomik takvim uygulamasından faydalanmalısınız. Böylece piyasaları seri bir şekilde takip edebilirsiniz. Hangi senetlerin değerinde yükselme yaşanacak görebilirsiniz.
Ekonomik oluşumlara etki eden unsurların içerisinde meydana gelen olayların da etkisi yüksektir. Örneğin; önemli bir kişinin x şirketinin değerinin artacağını veya azalacağını düşünüyorum demesi bile, hisselerinde değerlerinin dalgalanmasına neden olur. Bu yüzden hem senetler hem de piyasaların neden dalgalandığını öğrenmelisiniz.
Borsada bu durum birden fazla faktöre bağlıdır. Forexte ise belirli başlı unsurlar vardır. Bunları ve daha detaylı bilgileri kurumların eğitimlerinden faydalanarak kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Böylelikle faktörlerin takibini yaparak yatırımlarınızı daha bilinçli olarak gerçekleştirebilirsiniz.
Doğru Zamanı Belirlemek
Yatırımlarınızın sonucundan mutlu bir şekilde ayrılmak istiyorsanız, doğru zamanları belirleyebilir hale gelmelisiniz. Bunun için gerçekten de belli bir tecrübeye sahip olmalısınız. Hangi durumlarda hangi senetlere yönelmeniz gerektiğine doğru bir şekilde karar vermelisiniz.
Örneğin; yaz sezonu geldiğinde genellikle yoğun talebe maruz kalan senetlerin sektörü ulaşım, havacılık, turizmdir. Bunların dışında da patlama yaşayan sektörler vardır. Önemli olan patlama yaşayacak olanlara yatırım yapmaktır. Çünkü herkesin yatırım yaptığı sektörlerden elde edilecek gelirler diğerlerine göre daha düşük olacaktır. Bu yüzden fiyatlara olan bakış açınızı genişletmelisiniz. Değişimleri tahmin edebilmelisiniz. Böylece doğru zamanları yakalayabilirsiniz.
Doğru zamanları belirlemek açısından özellikle destek ve direnç seviyeleri dikkate alınır. Çünkü fiyat bu noktalarda düzeltme hareketi içindedir. Düşüş eğilimine geçen trend, destek noktaları sayesinde yükselir. Ya da yükselişe geçen fiyatlar direnç noktalarına takılı kalarak geri çekilmek durumunda kalabilir. Bu hususları bilmenizde fayda vardır.
Yatırımcıların çoğu bu noktaları belirleyerek; beklentilerini karşılamak amacıyla hangi zaman aralıklarında, hangi fiyat seviyelerinden işlem yapacaklarına karar verirler. Önemli olan analizlerin sonucuna göre gerçekçi olarak hareket edebilmektedir.
Örneğin; x şirketinin değerinin en fazla 2.2343 seviyesine yükseleceğini belirlemişseniz, kar noktanızı 2.2365 seviyesine koymamanızdır. Çünkü beklenti karşılandığı anda satışlar başlar. Talebin azalması ise ters etki yaparak fiyatları düşürür. Bu sebeple mağdur durumda kalabilirsiniz. Bu nedenle doğru zamanı belirlemek önemlidir.
Hedeflerinize Ulaşmanızı Sağlayacak Stratejiler Geliştirmek
Hisse senedi yatırımlarında hedeflerinizi belirlemeniz gerekir. Çünkü rastgele sırf para kazanmak için başkasından duyulan tüyolarla işlem yapmak sakıncalıdır. Yapılan araştırmalarda çoğu zaman zararla karşılaşılmasına neden olduğu anlaşılmıştır. Çünkü profesyonel yatırımcılar, acemi yatırımcıları tabiri caizse yem olarak görür.
Kendi istedikleri doğrultuda işlem yapmalarını sağlayacak nitelikte strateji paylaşırlar. Dolayısıyla para kazanmak için kendi stratejileri ile hedefleri doğrultusunda işlem yapmayanlar bu durumda hüsranla karşılaşmaktan öteye gidemezler. Bu yüzden kesinlikle hisse senetlerinin işleyişi hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Buna göre zaman içindeki performansına bakarak, verim ölçümünde bulunarak kazançlı çıkabilirsiniz.
Strateji geliştirmek için borsada sanal, forexte ise demo hesapları kullanabilirsiniz. Bu sayede yaptığınız alım – satımlar sonucunda nelere dikkat etmeniz gerektiği hususunu uygulamalı bir şekilde öğrenebilirsiniz. Bu hesaplar deneme hesabıdır ve herhangi bir yanlış yaptığınızda para kaybetmezsiniz.
Aynı şekilde başarılı olduğunuzda da para kazanmış sayılmazsınız. Çünkü işlemler sanal para ile yapılır. Böylelikle birikimlerinizi riske atmadan uygulamanız gereken stratejileri üretebilirsiniz. Profesyonel yatırımcılar dahi bu hesaplardan faydalanmaktadır.
Senetlerin fiyat hareketlerini takip ederek, hangi zamanların uygun olduğunu bu sayede belirleyebilmektedirler. Bu nedenle özellikle piyasalara ilk defa adım atacaksanız, yardımcı hesaplarda bol bol alıştırma yapmalısınız. Kendi bakış açınıza uygun kar getirecek stratejiler üretmelisiniz.
Rüzgarın Eseceği Yönü Belirlemek!
Borsayı temel olarak çok iyi düzeyde biliyor veya aracı kurumları sayesinde detaylı olarak öğrenmiş olabilirsiniz. Yine de paranızı anlık düşen veya yükselen fiyatlara karşı doğru yönlendirebilmeniz için bilginin yanında deneyim sahibi de olmanız gerekir.
Özellikle borsa neden düşüyor, neden yükseliyor gibi soruların yanıtlarını bilmelisiniz. Buna göre fırsat zamanlarını öngörebilirsiniz. Borsa deneyimini sanal hesaplar aracılığıyla kazanabilirsiniz. Bunun için uygulama geliştiricilerin hazırlamış oldukları borsa oyunlarını veya demo hesaplarını tercih edebilirsiniz. Bu sayede hiçbir risk almadan, paranızı riske atmadan borsa tecrübesine sahip olabilirsiniz.
Borsa tecrübesine sahip olmanız hem gerçek hesabı tanımanız hem de belli bir olgunluk evresini tamamlamanız açısından son derece önemlidir. Çok acemilik döneminde yatırımların nasıl yönetileceğine bilinçli olarak karar verilemediği için zarar edilir.
Eğer bunların nedeni araştırılır, öğrenilirse ilerleyen zamanlarda kayıpla karşılaşmanın ihtimali en az seviyeye düşer. Bu yüzden borsada yatırım yaparak para kazanmak için işlemlerinizi prensipli olarak yürütmelisiniz. Bu konuda kendinizi sorgulamalısınız.
Alım yapacağım bu pozisyon ileride beklentimi karşılayacak mı, ne kadar para yatırmam gerekli, nelere dikkat etmem gerekir gibi soruların yanıtlarını cevaplamalısınız. Bu sayede doğru adımları atabilir hale gelirsiniz.
Borsa Kar/Zarar Noktalarını Belirlemek!
Borsada risk alınan miktardan daha fazla kayıpla karşılaşılmaması için her işleminizde kar ve zarar noktanızı belirlemeniz gerekiyor. Özellikle pozisyonu zarar yönünde olan yatırımcıların belirlemiş olduğu karara sadık kalmalıdır.
Bunun nedeni yatırımcının umudunu kaybetmemesi ve fiyatların biraz daha beklenildiğinde kara geçeceği düşüncesinden kaynaklanmasıdır. Ama bu çoğu zaman zarar edilmesine neden olur. Bu yüzden kesinlikle yatırım yapmadan önce belli seviyeleri belirlemelisiniz. Aynı şey kar için de geçerlidir.
İnsan kazandıkça elbette ki daha fazlasını ister. Fakat unutulmaması gereken bir durum fiyatların anlık olarak düşüşe ve yükselişe uğramasıdır. Öyle ki ani bir dalgalanma olumlu yönde giden pozisyonunuzun tersine gitmesine sebep olabilir.
Bu yüzden kesinlikle piyasa takibi ve analizlerinizi yaparak kendinize kar/zarar noktası belirlemelisiniz. Böylelikle hem mağdur duruma düşmemiş hem de beklentilerinizi elde etmiş olursunuz.
Hisse Senedi Yatırımında Bilinmesi Gerekenler
Hisse senedi yatırımlarında bilinmesi gerekenler en önemli detay işlem yapılan piyasanın özellikleridir. İster borsa ister forex olsun birikimlerinizi hangisinde değerlendirmek istiyorsanız o piyasa hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Çünkü forexte, borsa da birbirinden farklı işleyişe sahiptir.
Hisse senedi hakkında yapılan araştırmaların ardından muhakkak ki piyasanın nabzını elinizde tutabilecek düzeyde bilgi ve deneyim sahibi olmalısınız. Böylece dikkat etmeniz gereken unsurları dahi öğrenebilirsiniz. Piyasa hakkındaki bilgilere aracı kurumlarının eğitimlerinden ulaşabileceğiniz gibi internet aracılığıyla yapmış olduğunuz sorgulamalarla da ulaşabilirsiniz.
Forex şirketlerinin sunmuş olduğu eğitimler ücretsiz iken borsanınki genellikle ücretlidir. Önemli olan ücretli olup olmamaları değil hangi piyasada daha çok verim alacağınızdır. Bunu anlamak için deneme hesaplarını kullanmanızı tavsiye ederiz.
Deneme hesapları sayesinde hem hisse senetlerinin değerlerini inceleyebilirsiniz hem de piyasanın nasıl işlediğini öğrenebilirsiniz. Bunun için işlemlerinizi ciddi bir şekilde yönlendirmelisiniz. Deneme hesabı olduğu için önemsemezlik yapmamalısınız.
Kesinlikle her işleminizi önemsemeli, nerelerde hata yaptığınızı bulmalısınız. Böylelikle piyasanın yapısını kısa sürede çözebilirsiniz. Yatırımcılar için deneme hesapları son derece önemli yere sahiptir. Bunun sebebi işlemlerin güncel değişen fiyatların üzerinden sanal parayla yürütülmesidir. Bu sayede para ödemeden işlemlerinizi yürütürsünüz.
Böylelikle kazandığınız parayı çekemeyeceğiniz gibi kaybettiğiniz para için de ücret ödemek durumunda kalmazsınız. Gerçek hesapta işlemlerinizi kendi paranızla yürüttüğünüz için pozisyonunuzu sonlandırdığınızda direkt olarak hesabınızda hareketlilik görülür. Bu nedenle gerçek hesaba geçmeden önce demo hesaplarda tecrübe kazanmak gerekir.
Kazanılan tecrübeler, öğrenilen bilgiler sayesinde işlemlerinizi daha bilinçli noktalardan yürütebilir, riskleri yönetebilir hale gelirsiniz. Böylelikle küçük miktardaki birikimlerinizi bile ciddi anlamda değerlendirebilirsiniz.
Hisse senedi işlemlerinde bilinmesi gereken önemli konulardan biri piyasa takibi ve fiyat analizi yapmaktır. Bu nedenle piyasa takibi nasıl yapılır öğrenmelisiniz. Bu konuda hisse senetlerinin değerini etkileyen faktörleri bilmeniz gerekir.
Örneğin, Asya borsalarında işlem gören senetlerin düşmesi, Borsa İstanbul’un senetlerinin değerini yükseltiyorsa; ülkemiz borsasında işlem yapanlar bu noktayı takip etmelidir. Sadece takipler değil, analizlerde önemlidir. Bu konuda bilhassa sektör ve şirket analizlerinin yapılması son derece önemlidir.
Bunların dışında temel ve teknik olmak üzere uygulayabileceğini farklı iki başlık altında incelenen yöntem vardır. Bu yöntemlerin hepsi de senetlerin ilerideki değerlerinin değişmelerini doğru tahmin etmenize yarar. Analizler ve piyasa takipleri ilk başta karışıkmış gibi gelebilir. İşin içine girdiğinizde bu konuları daha net bir şekilde anlayacağınızı bilmelisiniz.
Özellikle eğitimlerden sonra gerek takip gerekse de analizleri yorumlama işlemlerini kolaylıkla yapabilirsiniz. Bunun için belli bir tecrübeye sahip olmalısınız. Senetlerin değerlerinde yaşanan düşüşleri yükselişleri tahmin edebilir hale gelecek bakış açısına sahip olduğunuzda gerçek hesaba geçiş yapabilirsiniz. Çoğu acemi yatırımcıya zor gelen hisse senedi yatırım işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirebilir, sonucundan istediğiniz getirileri elde edebilirsiniz.
Hisse Senedi Tercihlerinde Etkili Olan Hususlar Nelerdir?
Hisse senedi tercihlerini kesinlikle hakkında bilgi sahibi olduğunuz sektörlerden yana kullanmalısınız. Örneğin, gıda sektörünün içinde yer alıyor olabilirsiniz ya da sektörel anlamda yakinen takip bulunuyor olabilirsiniz. Bu takip işlemleri için her zaman artıdır.
Sektör bazında bilgi sahibi olmadığınızda bu işlemleri yaparken dikkat edilmesi gereken unsurları gözden kaçırabilirsiniz. Bu nedenle her zaman için bildiğiniz, kendinizi yakın hissettiğiniz sektörlerin hisselerini seçmelisiniz. Anlamadığınız, bilmediğiniz senetlerden uzak durmalısınız. Bilhassa başkaları kazanıyor diye o senetlere yönelmemelisiniz.
Borsada hisse senedi alırken, tercih edeceğiniz senetlerin performansını en az 5 yıllık süreçte incelemelisiniz. Çünkü uzun vadeli yatırımlar kazandırmaktadır. Bu nedenle 5 yıl sonra hangi sektörün yıldızının parlayacağını bugünden anlamalısınız.
Deneyimleriniz arttığında bu konuda hakkında kolaylıkla yorum yapabilir hale gelebilirsiniz. Piyasa takipleriniz sonucunda kazandıracak sektörü belirleyebilirsiniz. Forexte ise senetlerin değerleri düşerken de kazanç sağlanabildiği için daha çok şirket seçimine dikkat etmelisiniz. Hakkında bilgi sahibi olduğunuz şirketi seçerek gerek yükselişlerden gerekse düşüşlerden beklentilerinizi karşılayabilirsiniz.
Hisse Senetlerinden Para Nasıl Kazanılır?
Hisse senetlerinden para kazanmak için portföyünüzü beklentilerinize göre bilinçli bir şekilde oluşturmalısınız. Portföy oluşturma konusu oldukça önemlidir. Çünkü portföy gelişi güzel oluşturulduğunda riskleri kontrolünüzde tutamazsınız. Bu nedenle risk oluşumlarını bilerek dengede tutmalısınız.
Bu konuda piyasalar hakkında yeterli bilgiye ve deneyime sahip olmadan fiyat farkları yüksek olan senetlere yönelmemeniz uzmanlar tarafından önerilir. Çünkü bir husus bile dikkate alınmadığında zararla karşılaşılabilir. Bu nedenle piyasa takibi ve analizlerinin sonucundan aldığınız sinyallere göre yatırımlarınızı yönetmelisiniz. Böylece zaman içinde kendi stratejileriniz ve doğru öngörüleriniz sayesinde başarılı olabilir, para kazanabilirsiniz.
Sonuç olarak; hisse senedi alırken dikkat edilmesi gereken öncelikli husus, diğer yatırımcıların etkisinde kalmamaktır. Çünkü herkes kazanmanın peşindedir. Bu nedenle kimsenin kimseye doğru taktik verdiği söylenemez. Bu yüzden kaybetseniz dahi kendi yöntemlerinizle kaybetmelisiniz.
Böylece hatalarınızın nerede olduğunu anlayabilir ve düzeltebilirsiniz. Buna göre de başarılı yatırımcıların seviyesine gelebilirsiniz. Bu konuda eğitimlerin yanı sıra, uzmanların da bilgilerinden faydalanmalısınız. Analizlerini incelemelisiniz. Böylece başarılı olacağınız sektörleri belirleyebilirsiniz. Doğru zamanlarda doğru noktalardan alım satım yaparak para kazanabilirsiniz.
Hisse Senedi Alırken Süre Seçimi Nasıl Olmalıdır?
Hisse senedi yatırımcıları, kar elde etmek için kısa vadeli fiyat hareketlerine güvenirler. İşlem günü boyunca hisse senedi satın almak için en iyi zamanı bilmek, aktif yatırımcıların daha başarılı bir ticaret stratejisi oluşturmasına ve yürütmesine yardımcı olabilir.
Borsa İstanbul pay piyasasında hisse işlem saatleri bulunur ve bu aralıklarda hisse alımı yapılabilir. Hisse senetlerinde açılış, kapanış ve sürekli seans olarak üçe ayrılır.
Borsada hisse alabilmek için hafta içi her gün 09.40-09.55 aralığında emir toplanır. Saat 09.55 itibarıyla fiyat belirleme ve işlemler gerçekleştirilir. Bu durumda 10.00 ile 18.00 arasında herhangi bir seansta hisse alımı yapılabilir.
18.00 itibarıyla sürekli seans bittiğinde 18.05’e kadar kapanış marj yayını, emir toplama ve fiyat belirleme işlemleri gerçekleştirilmektedir. 18.07-18.10 saatleri arasında ise marj yayını ve işlemler gerçekleştirilmektedir.
Hisse senedi alımlarında süre seçimi önemlidir. Pek çok kişi hisse senedi alırken süre ne seçilmeli diye merak etmektedir. Emir geçerlilik süresi emir türlerine göre farklılık gösterebilir.
Borsa işlemleri için geçerli olan emirler, dört farklı geçerlilik süresiyle tanımlanır. Bunlar; günlük, kalanını iptal et, iptale kadar geçerli ve tarihli şeklinde sıralanır. Günlük emirde, pay piyasasındaki bütün pazarlarda aksi bir durum olmadıkça girilen her emir, girildiği gün için geçerlidir.
Gün sonuna kadar işlem görmediği takdirde iptal edilir. Fiyat ve miktar belirtilerek girilen emrin, girildiği anda karşılanmayan bölümü otomatik olarak iptal edilen emir türü ise kalanını iptal et olarak gösterilir.
Borsa birincil piyasada değişken ve sabit fiyatla talep toplama yöntemlerinde, halka arz süresinin sonuna kadar geçerli olan emir girişi yapılabilir. Emirler, iptale kadar geçerlidir. Bunların yanında bir de tarihli emir türü vardır. Fiyat adımı ve değiştirme sınırları içerisinde geçerli olacakları son tarih belirtilir ve sisteme girilir.
İşlem görene ya da iptal edilene kadar sistem geçerliliğini korur.
Hisse senedi almak ve satmak için günün en iyi zamanlarını bilmek, piyasada yönünüzü bulmanıza yardımcı olsa da başarıya ulaşmak için yeterli değildir.
Çünkü başarılı yatırımcıların genel portföylerini ve yaptıkları her işlemi yönlendiren bir stratejileri vardır. Hisse senedinden para kazanmak için doğru stratejiyi izlemek gereklidir. Aşağıdaki önerilerin yanında stratejinizi doğru belirlediğinizden emin olmalısınız.
- Hedefler belirlemek.
- Sınırlarınızı bilmek.
- Çeşitlendirme yapmak.
- Uzmanlardan yardım almak.
Hisse Senedi Alırken Bakılan Değerler Nelerdir?
Hisse senedi alımlarında doğru zamanın yanında dikkat edilmesi gereken bazı değerler bulunmaktadır. Yani hisse senedi nasıl alınır satılır sorusunun yanıtlarında bazı kritik değerleri bilmek gerektiği de vardır.
Söz konusu değerler yatırımcıların doğru hisseye doğru zamanda yatırım yapması için olmazsa olmazdır. Öne çıkan bu değerleri şöyle sıralayabiliriz:
Hisse Değeri
Hisse değeri konusunda iki farklı ölçüt karşımıza çıkar. Gerçek değer ve piyasa değeri olan bu ölçütleri bilmek gerekir.
Çünkü yatırımcının hisse işleminden ne kadar kazançlı çıkacağı buna bağlıdır. Gerçek değer, hissenin gerçek değeriyken mevcut fiyat ya da piyasa değeri çok daha düşük olabilir.
Böyle bir durum, alım fırsatıdır. Çünkü piyasa değeri düşük olan bir şirket, gelecekte gerçek değerine ulaşacak ve yatırımcısına para kazandıracaktır.
Cari Oran
Ezbere alım yapmak yerine üzerine bahse girilecek şirketten kaznaçlı çıkam için bakılması gereken bir diğer değer, cari orandır.
Bir işletmenin kısa vadeli likidite durumunu ölçen bu finansal oran, söz konusu işletmenin nakit, alacaklar gibi 1 yıl içinde paraya dönüştürülebilecek varlıklarının, kısa vadeli borçlarına oranını gösterir.
Cari oranı yüksek olan bir işletme, kısa vadeli borçlarına karşı daha fazla likiditeye sahiptir. Bu da kısa vadeli ödemelerini yerine getirme konusunda yatırımcıya güven verir.
Likidite Oranı
Likidite oranı ise işletmenin vadesi gelen borçlarının, ödenme olanaklarını saptamaya yardım eder.
Cari oran gibi işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme yeteneğinin ölçülmesinde kullanılır.
Asit test oranı olarak da anılan likidite oranı, cari oranın sağlıklı yorumlanabilmesi açısından önem taşır ve cari orana kıyasla daha hassas bir ölçüm sağlar.
Nakit Oran
Alacakların ve stokların dönen varlıklar toplamından çıkartılması ile sadece nakit ve benzeri unsurların kullanılması ile bulunur.
Bu oran stok satışının ve alacaklarının tahsilinin durması durumunda işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücünü ortaya serer.
En duyarlı likidite oranıyken ideal oran 0.20 olarak belirtilir.
Alacak Devir Hızı
Alacak devir hızı, işletmelerin kredili satışlarından doğan ticari alacaklarının ne kadar süre içerisinde tahsil edildiğini göstermektedir.
İşletmelerin bu etkinlik sürelerinin optimal seviyede ayarlanması işletmelerin kârlılığına katkıda bulunacağını bildirir.
Hisse alımında bakılması gereken bir değerdir çünkü alacak devir hızının uygun olması, işletmelerin daha uzun süre ayakta kalması sonuçlarını beraberinde getirecektir.
Alacakların ortalama tahsil süreleri de önemlidir. İşletmenin ticari alacaklarını ortalama kaç günde tahsil ettiğini gösterir. Düşük olması olumlu, yüksek olması olumsuz yorumlanır.
Toplam Alacaklar/Toplam Aktif Oranı
İşletmelerin toplam aktiflerinin içerisinde alacakların oranının tespit edilmesinde kullanılan orandır.
Tahmin edileceği gibi oranın yüksek olması çok tercih edilen bir durum değildir ve işletmenin hisseleri için iştahı azaltır.
Stok Devir Hızı
Stok devir hızı, stokta bulunan ürünlerin kaç kez satılarak yenilendiğini gösterir.
Şirketin genel verimliliği hakkında fikir verir ve sektör ortalamasından yüksek olması beklenir.
Ürün maliyetlerinin ortalama stoğa bölünmesiyle ulaşılan parametre, işletmenin dönem içerisinde elindeki stokları kaç kez yenilediğini bildirir.
Faiz Karşılama Oranı
Faiz karşılama oranı da hisse alımında bakılması gereken değerler arasında. Bu oran, işletmelerin faiz ödemelerini kaldırabilme gücünü gösterir.
Dönem karı-finansman giderleri/finansman giderleri formülü ile hesaplanır.
İşletmenin finansman giderleri öncesi oluşan faaliyet karı ile finansman giderlerini karşılayabilme gücünü yansıttığı için önemlidir.
Net Kar
Finansal bilançoların en önemli parametrelerinden olan net kar, elde edilen gelirden, ilgili tüm masraflar ve vergiler düşüldükten sonra geriye kalan karı gösterir.
İşletmenin sahipleri tarafından elde edilen etkin ekonomik faydayı yansıtan ölçüt, hisselerin performansını da doğrudan etkiler.
Hisse senedi alırken hangi değerlere bakılır sorusunun yanıtlarını ele aldık. Faiz karşılama oranı, net kar, toplam alacaklar gibi parametreler bir işletmenin yatırımcısına olası getirisi hakkında fikir verir.
Dolayısıyla hisse senedi alırken dikkat edilmesi gerekenler arasında yer alan ölçütler, mutlaka bilinmelidir.
Hisse Senedi Alırken Yapmamanız Gerekenler
Doğru yatırım için yapmanız gerekenlerin yanında yapmamanız gereken şeyler de vardır. Özellikle de piyasaya yeni girenler için öğrenilmesi ve kaçınılması gereken borsa riskleri mevcuttur.
Mesela bir hisse senedinin fiyatı çok düştüğü için onu almak, yanlıştır. Nitekim borsadan para kazanmak için tek kıstas, fiyat olmamalıdır.
Aşağıdaki başlıklarda sıklıkla yapılan hatalar yer almaktadır.
Haberleri Satın Almayın!
Bu, neredeyse tüm yatırım meraklılarının aşina olduğu gerçekten yaygın bir durumdur.
Evet, haber satın almak, bir şirket hakkında bazı yeni bilgilerin ortaya çıkmasına dayanarak hisse senedi satın almaktır.
Bu bir hatadır çünkü çoğu zaman yatırımcılar bir şirketin nasıl performans göstereceğine dair fikre sahiptir ve o şirketle ilgili herhangi bir haber zaten hisselere fiyatlanmış durumdadır.
Kumar Mantığına Dikkat
Bir yatırımdan para kazanmak, son derece tatmin edicidir. Çünkü muhtemelen gerçek risk almayı ve para kazanarak ‘kazanmayı’ içerir. Ve risk almayı ve ödül almayı içeren diğer her şey gibi, başarılı bir yatırım da kendinizden oldukça memnun hissetmenizi sağlayabilir.
Bu bakış açısının tehlikesi, bir dahaki sefere sizi kumarbazların yanılgısına sürükleyebilmesidir. Hisse senedi size aksini söylese bile haklı olduğunuza inanıp paranızı kaybedeceğiniz bir varlığa yatırabilirsiniz.
Yani bir yatırımdan para kazandığınız için mutlu olmalısınız ancak bu coşku hissinin açgözlülüğe, aşırı güvene ve yanlış kararlara dönüşmesine izin vermemelisiniz.
Sadece Grafiklere Bakmayın
Yatırım dünyasını araştıran herkes, muhtemelen teknik analiz üzerine bir tür video veya kursla karşılaşır. Teknik analiz yapanların yorumları, çoğu zaman kulağa çok inandırıcı ya da kesin gelebilir.
Fakat grafiklerin her zaman doğruyu söylemediğinden emin olabilirsiniz. Evet, teknik analizler önemlidir ve gerçeği olmadığını söylemek haksızlık olur.
Örneğin, bir hisse senedinin geçmişe göre ne kadar yüksek fiyatlı olduğu gibi şeylere bakmak kötü bir fikir değildir.
Ancak sadece grafiklere ve kalıplara bakmak, para kazanmanızı sağlamayacaktır. Çünkü söz konusu çizelgeleri etkileyen çok sayıda faktör vardır.
Kaybetmeyi Göze Alamayacağınız Miktarı Yatırmayın
Çalışmalar, piyasaya kademeli olarak değil toplu olarak sürülen nakit paranın daha iyi bir genel getiriye sahip olduğunu göstermiştir. Ancak bu, tüm varlığınızı bir kerede yatırmanız gerektiği anlamına gelmez.
Yatırımın uzun vadeli bir iş olduğunu bilin ve hem acil durumlar hem de fırsatlar için kenarda nakit bulundurmayı unutmayın.
Portföy Çeşitliliğini Alışkanlık Edinin
Sermayenizin yüzde 100’ünü belirli bir varlığa yatırmak genellikle iyi bir hareket değildir. Çünkü en iyi şirketler bile sorun yaşayabilir ve stoklarının önemli ölçüde düştüğünü görebilir. Dolayısıyla portföy çeşitliliği yapmak mantıklıdır.
Bazı yatırımcılar, çeşitlendirmeyi bir kenara atarak çok daha fazla avantaj elde etse de bu aynı zamanda çok daha fazla risk taşır. Özellikle piyasaya ilk kez girenler için, en azından bir avuç hisse satın almak iyidir.
Nereye Yatırım Yaptığınızı Bilin
Bir yerlerde getirisine rastladığınız ya da çok konuşulduğu için bir şirkete yatırım yapmaktan kaçının. Gerçek bir yatırımcı olmak için hangi işletmeye bahis oynadığınızı bilin.
Dünyanın en başarılı yatırımcılarından biri olan Warren Buffett, iş modellerini anlamadığınız şirketlere yatırım yapılmaması konusunda uyarır. Yani yatırım yapmadan önce bu hisse senetlerinin temsil ettiği her şeyi iyice anladığınızdan emin olun.
Al ve Unut Fikrini Benimseyin
Çok fazla işlem yapma tuzağına düşmemek, yararınıza olacaktır. Çünkü sürekli al-sat yapmak genellikle anlamsızdır ve muhtemelen para kaybetmenize neden olur.
Hisse senedinden kar etmek nedir bilenler, çok fazla işlemin riskinin de farkındadırlar. Hesaplarınızı sürekli kontrol etmek ve kazancınızı düşünmek, bir nevi bağımlılık yaratır.
Sonunda yeteri kadar kazandığınızı düşünür, vaktinden önce satış yapma hatasına düşebilirsiniz. Ya da hisseleriniz kısa süreli düşüş yaşadığında panik satışı yapabilir, uzun vadede paranızı katlama ihtimalinden vazgeçersiniz.
Eğer güvendiğiniz bir şirkete yatırım yaptıysanız, onun size sonunda güzel kazanç sağlayacağını bilerek beklemeyi öğrenmelisiniz.