Kripto para camiasının ilk altcoinlerinden olan Litecoin, Bitcoin’den esinlenerek yaratılsa da birçok özelliğiyle dijital altından ayrışmaktadır. 2011 yılında piyasaya sürülen Litecoin, bu yönüyle “gümüş Bitcoin” olarak da ifade edilmektedir. Dünyanın en büyük kripto para birimine kıyasla daha düşük maliyetli ve daha hızlıdır.
LTC kodlu kripto para birimi, Bitcoin’den kopyalanan açık kaynaklı bir blockchain (blok zinciri) projesidir.
Yaşadığı hızlı yükselişlerle sektörün en popüler ve en yüksek piyasa değerine sahip coin’leri arasına eklenmiştir. Alternatif coin arıyorum diyenler için ilk sıralarda olmalıdır.
Tüm bu nedenlerle Litecoin nedir, nasıl ortaya çıkmıştır, amacı nedir, 1 Litecoin kaç lira gibi soruların yanıtları öğrenilmelidir.
1) Litecoin Nedir?
2008 yılında hayatımıza giren Bitcoin’in açık kaynak kodlu yazılımından esinlenilerek üretilmiştir ve piyasaya sürülen ilk altcoin’lerdendir. Sembolü LTC olan Litecoin, kendi tanımına göre dünyadaki herhangi birine anında, sıfıra yakın maliyetli ödeme sağlayan eşler arası bir internet para birimidir.
Tamamen merkezi olmayan, açık kaynaklı küresel ödeme ağını, matematik ağı korur ve bireylere kendi mali kaynaklarını kontrol etmelerini sağlar.
Litecoin, önde gelen matematik temelli para birimlerine göre daha hızlı işlem onay süreleri ve gelişmiş depolama verimliliği sunar. Litecoin’in yalnızca 2,5 dakikalık blok süresi ve son derece düşük işlem ücretleri vardır; bu da onu mikro işlemler ve satış noktası ödemeleri için uygun kılar.
Önemli endüstri desteği, ticaret hacmi ve likidite ile Litecoin, Bitcoin’i tamamlayan kanıtlanmış bir ticaret ortamıdır.
Litecoin blok zinciri, emsali olan Bitcoin’den çok daha yüksek işlem hacimlerini gerçekleştirebilmektedir. Aynı zamanda tıpkı Bitcoin gibi sınırlı arzla piyasaya sürülmüştür, bu da kıtlığı nedeniyle değerini artırır.
İlk yıllarında sıklıkla ikinci en büyük kripto para birimi olarak öne çıkan Litecoin, Bitcoin’e benzerliğiyle uygun fiyatlı bir alternatiftir.
Zaten büyük bir kesim tarafından Bitcoin yan ürünü olarak görülmektedir. Aslında Litecoin’i piyasaya sürmenin amacı da Bitcoin’i birkaç farklı şekilde geliştirmekti.
Öncelikle Litecoin için Scrypt (S-crypt olarak telaffuz edilir) adı verilen yeni bir karma algoritması geliştirildi.
Daha basit algoritma, Litecoin’in daha yüksek işlem hızlarını destekledi. Bitcoin, saniyede yaklaşık beş işlem kadar yavaş bir işlem işleme hızına sahip ve Bitcoin blok zincirinde yeni blokların oluşturulması yaklaşık 10 dakika sürebilir.
Bu yavaş işlem hızı, Bitcoin’i ödeme olarak kabul etmek isteyen satıcılar için olumsuzdur. Bir Bitcoin işlemi için gereken altı onay için ortalama bir saate kadar bekleme süresi olabilir.
Öte yandan Litecoin’in işlem işleme hızı saniyede 54’tür ve eşler arası (P2P) kripto ödeme ağları genellikle Litecoin işlemlerini neredeyse anında gerçekleştirebilmektedir.
2) Litecoin Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
İlk altcoinlerden olan Litecoin, Bitcoin’den türetilmiştir. Bitcoin’in açık kaynak kodlu yazılımı geliştirilerek ortaya çıkmıştır. Eski Google mühendisi Charlie Lee tarafından 2011’de yaratılan Litecoin, ilk olarak 84 milyon adet üretilmiştir.
Lee, Litecoin için yeni bir karma algoritması geliştirmiş ve bu daha basit algoritma sayesinde daha yüksek işlem hızlarına sahip olmuştur.
Bu nedenle Litecoin, 2011 yılında Bitcoin protokolünden ayrılan en eski ikinci kripto para birimi olarak gösterilmektedir. Yaratıcısı olan Charlie Lee, merkezi bir otorite tarafından kontrol edilmeyen Litecoin için “gümüş Bitcoin” demiştir.
Litecoin başlangıçta isim yapma konusunda bazı sorunlarla karşılaşmıştır. Piyasaya sürüldüğünde kripto coin meraklıları Bitcoin’e sadıktı. Ancak “Bitcoin’in küçük kardeşi” imajından ve Charlie Lee‘nin sosyal medyadaki etkisinden yararlanarak Litecoin, potansiyeline ve uzun vadeli fiyat takdirine inanan bir topluluk geliştirmeyi başardı.
2014’ten önce altcoin’lerin büyük çoğunluğunun tek bir hedefi vardı. Bu da Bitcoin’in başarısını, yeni bir blok keşfetmek için gereken ortalama süreyi değiştirmeye çalışmak veya işlem ücretlerini azaltmak gibi küçük değişikliklerle kopyalamaktı.
Fakat söz konusu projelerin çoğu Bitcoin’den daha iyi performans gösteremeyerek yok oldu. En fazla, bilgisayarlarının bilgi işlem gücüne katkıda bulunan ve blok zincirlerini çalıştırıp güvence altına alan insanlarla madenciler arasında rekabet yarattılar. Ancak Litecoin ilk projelerin arasından sıyrılmayı başardı.
Kısacası Litecoin birçok yönden Bitcoin’e benzese de bazı ilgi çekici yönlerle dijital altından ayrılmaktadır. Bu da Litecoin’in hedef kitlesini bulmasına ve kripto varlık dünyasının önemli bir parçası olmasına yardım etmiştir.
3) Litecoin Nasıl Üretilir?
Litecoinin üretim temeli, Bitcoin protokolü üzerine kurulmuştur. Üretim şekilleri benzer olmasına karşın farklıdır. Bunun nedeni Litecoin’in scrypt tabanlı algoritmaya sahip olmasıdır. Madencilik biçimleri ise aynıdır.
Yani gerekli donanımlara sahip olan bilgisayarlar ve mining programları aracılığıyla belli algoritmaların çözülmesi temeline dayanmaktadır.
Litecoin madenciliği, üretim sayısının daha fazla olması nedeniyle Bitcoin’den daha kolaydır. Bitcoin’de maksimum üretim miktarı 21 milyon iken Litecoin’de 84 milyondur. Mining işlemini, yurt dışında cihaz gücü kiralayarak veya özel mining cihazları alarak yapılabilmektedir.
Litecoin madenciliği, blok zincirindeki işlemleri doğrulama, bloğu kapatma ve yeni bir blok açma işlemidir. Litecoin, bloğu güvence altına alan karmanın bir parçası olan nonce’yi çözmek için hesaplama gücünü kullanan iş ispatı konsensüs mekanizmasını kullanır.
Karma, algoritması tarafından şifrelenen alfanümerik sayı dizisidir.
Tıpkı Bitcoin gibi merkezi işlem birimleri ve grafik işlem birimleri kullanılarak bilgisayarlarda da madencilik yapılabilir. Ancak uygulamaya özel entegre devre (ASIC) satın alıp bir madencilik havuzuna katılmak kadar kârlı veya rekabetçi değildir.
Litecoin madenciliğine başlamak için bir (veya daha fazla) ASIC madencisini satın almanız ve internete bağlamanız gerekir.
Daha sonra mining yapmak için bir madencilik havuzu seçmeniz, madenciyi havuzun talimatlarını (genellikle havuzun web sitesinde yayınlanan) kullanarak ayarlamanız ve makineniz, yazılımınız ve havuzunuz için talimatları izleyerek madenciliğe başlamanız gerekir.
Ayrıca özel anahtarlarınızı saklayacağınız bir cüzdan seçmeniz gerekecektir. Exodus, Electrum veya Mycelium gibi cüzdanları kullanabilirsiniz.
Bu arada yine Bitcoin gibi Litecoin arzı da sınırlıdır. Maksimum miktar 84 milyon iken Ağustos 2023 itibarıyla 73,5 milyonu üretilmiştir. Ödül yarılandırma mekanizmasıyla birlikte, giderek azalan ödüller 2142’ye kadar sıfıra düşecek.
Dolayısıyla Litecoin şimdilik nispeten kârlı kalsa da kârlılığı zamanla azalacak.
4) Litecoin Blok Zinciri Nasıl Çalışır?
Bitcoin gibi Litecoin de iş ispatı konsensüs mekanizması kullanan, kullanıcılarının blokları doğrulamak karşılığında bilgi işlem gücünü ayırmalarına ve Litecoin kazanmalarına olanak tanıyan açık kaynaklı bir blok zinciridir.
Konsensüs mekanizması aynı olsa da blokları doğrulamak için kullanılan algoritmalar tamamen farklıdır.
Bitcoin alternatifi olan LTC, daha yüksek işlem hacimlerini gerçekleştirebilme özelliğine sahiptir. LTC ağı daha sık blok oluşturabildiği için daha çok işlemi destekleyebilmektedir.
Bitcoin’den daha hızlı işlem onay süresi bulunan Litecoin’de, blok zinciri de daha gelişmiş özelliklere sahiptir. Bu nedenle yüksek fiyatlı ürün satışı yapan işletmeler için daha hızlı ve çok sayıda işlem avantajı sunmaktadır.
5) Litecoin Blockchain’inde SegWit Aktivasyonu
İşlem hacmi kapasitesinin arttırılması ve protokolünde bazı değişikliklere gidilmesi işlemi olarak tanımlayabileceğimiz Segregated Witness (SegWit), büyük merak uyandırmıştı.
Aslında Bitcoin için yapılacak olan SegWit işleminin önce Litecoin’de yapılması, geliştiriciler tarafından önerilmiştir. Yapılan değişikliğin nelere mal olacağının öğrenilmesi adına böyle bir öneri gelmiştir.
2017 Nisan ayında başlayan SegWit süreci, Litecoin cephesinde başarıyla sonuçlanmıştır. Bu nedenle de LTC, Mayıs ayına hızlı bir başlangıç gerçekleştirmiştir.
Bu süreçte en çok dikkat çeken ve merak edilen konu ise Lightning Network olmuştur. Litecoin Vakfı Direktörü Franklyn Richards, yükseltmenin, uzun zamandır önerilen
Lightning Network ve yan zincirler gibi diğer teknolojilerin canlı bir platformda test edilmesinin önünü açabileceğini savundu. SegWit işleminin başarılı bir şekilde sonlanmasıyla birlikte başlayan bir teknoloji olarak tanımlanmaktadır.
6) Lightning Network Nedir? Ne İşe Yarıyor?
Lightning Network sistemi, blok zinciri üzerinde yapılan değer transferi işleminin, yoğunluğa bağlı olarak zaman alması ve komisyonlar nedeniyle ortaya çıkan sorunları çözmek için yaratılmıştır.
Lightning Network, Blockchain’in kapasitesini ölçeklendirmek ve işlemleri daha verimli ve daha ucuz bir şekilde gerçekleştirmek için mikro ödeme kanallarını kullanan Bitcoin (BTC) için ikinci bir katmandır.
Zincir dışı işlemleri başlatarak Bitcoin ile ilgili aksaklıkları çözmek için tasarlanmış teknolojik bir çözümdür. Kanalı, iki taraf arasında, her birinin diğerinden ödeme yapabileceği veya alabileceği bir işlem mekanizmasıdır.
Lightning Network, katılımcılar arasındaki kanalları kullanır, böylece daha yavaş olan ana ağın tekli değişimleri onaylamasını beklemeden birden fazla işlem gerçekleştirilebilir.
Bir kanalın açılış ve kapanışı arasında taraflar, kanalı kapatana kadar kendi aralarında gerektiği kadar fon aktarabilirler. Kanal kapatıldığında işlemler onay için ana ağa gider. Lightning Network, Bitcoin’in ölçeklenebilirlik sorununu çözmek için oluşturulmuş olsa da diğer bazı kripto para birimleri ve altcoin’ler tarafından kendi ölçeklenebilirliklerini geliştirmek için değerlendiriliyor.
Litecoin gibi bazı projeler Bitcoin Lightning Network’ün özel bir versiyonuna sahiptir. Ethereum gibi diğerleri, Lightning Network’ten ilham alan, birkaç önemli farkla benzersiz çözümlere sahiptir.
7) Litecoin Madencilik Ödülü Nedir? Nasıl Alınır?
Litecoin’in diğer kripto paralardan farklı olan bir diğer yönü de madencinin ödüllendirilmesidir. Sanal paranın algoritmasında çözülmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Madenciler, bu algoritmaları çözdüğünde Litecoin kazanmaktadır.
Fakat yaklaşık 4 yılda bir gerçekleşen yarılanma ile ödül de yarıya indirilmektedir. Mekanizma, enflasyonu kontrol altında tutarken kıtlığını ve ideal olarak zaman içindeki değerini artırmak için Litecoin’e sabit bir şekilde kodlanmıştır.
Litecoin madencilik süreci, ana ürünü olan Bitcoin’e veya Dogecoin (DOGE) gibi diğer iş ispatı (PoW) blok zincirlerine benzer. Madenciler, bir sonraki işlem bloğunu Litecoin ağına ekleme hakkını kazanmak için hesaplama açısından yoğun bir matematik bulmacasını çözmeye çalışır.
Madencilik sürecinden bir “matematik bulmacasının” çözülmesi olarak bahsetmiş olsak da muhtemelen pek fazla ciddi matematik içermeyen basit bir rakam değiştirme egzersizi olarak tanımlamak daha iyi olabilir.
Temel olarak madenciler, Litecoin ağının yazılımının gerektirdiği eşleşmeyi bulma umuduyla sürekli olarak yeni rakam kombinasyonları oluşturmak için güçlü donanımlarını kullanır.
Gerekli rakam kombinasyonunu bulmayı başaran ilk madenci, halihazırda kazılmış olan bloğu doğrulama hakkını kazanır ve madencilik ödülü olarak LTC’sini alır.
Bitcoin’e benzer şekilde Litecoin’in de madencilik sürecinde yerleşik bir ödül yarıya indirme mekanizması vardır.
Litecoin’in ödülleri tıpkı Bitcoin’de olduğu gibi her dört yılda bir yarıya indirilir. Ödülün başlangıç değeri, 2011-2015 yılları arasında, coinin faaliyete geçtiği ilk dört yıl boyunca 50 LTC idi.
Standart ödülü 25 LTC’ye indiren ilk yarılanma etkinliği Ağustos 2015’te gerçekleşti. Bunu, ödülün mevcut 12,5 LTC’ye indirildiği Ağustos 2019 yarılanması izledi. Ağustos 2023’te dördüncü yarılama oldu ve blok ödülleri 6,25 LTC’ye düşürüldü.
2 Ağustos’ta gerçekleşen halving sonrası, Litecoin fiyatı sert gerileyerek yılın en düşük seviyelerini kaydetti. Düşüş yatırımcıları endişelendirirken LTC 100 dolar olur mu soruları gündemi meşgul etti.
Halving öncesi 100 dolar üzerine çıkan LTC, buradan sonra gerileyerek 17 Ağustos’ta 56 dolara kadar geriledi. Yine de LTC uzun vadeli yatırımcılarının, 2023’te başka bir fiyat toparlanmasını tetikleyebileceğini ve 100 doların yeniden görülebileceğini söyleyen uzmanlar oldu.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
