Kazandığınız Paranın Nereye Gittiğini Biliyor musunuz?

Siz de ekstra hiçbir harcama yapmamasına rağmen yine de bütçesini adam akıllı yönetmeyenlerden biri olabilir misiniz? Evinize giren para standartlara göre gayet yüksek olmasına rağmen standart kazananlardan daha çok maddi sıkıntı yaşadığınızı mı düşünüyorsunuz? Maaşınızı alıyor ve aldığınız ilk gün hepsinin elinizden uçup gitmesine şaşkınlıkla bakıyor musunuz? Evet, büyük ihtimalle siz de benzer durumlar yaşıyor ve sürekli olarak bunun nedenlerini düşünüyorsunuz. Daha açık olmak gerekirse, kendinize hep “o kadar para nereye gitti” gibi sorular yöneltiyorsunuz. Çünkü diğer pek çok kişi gibi siz de kazandığınız onca paranın nereye gittiğini bir türlü anlayamıyorsunuz.

Yani baktığınızda harcama alışkanlıklarınızda pek bir sıkıntı yok. Etraftan görüp öğrendiğiniz tasarruf yöntemlerini uygulamaya çalışıyor, belli başlı noktalara dikkat ederek elinizden geldiğince müsriflik yapmıyorsunuz. Ne bileyim, faturalarınızdan kısmak için tasarruf yapıyor, markete önceden hazırladığınız listelerle gidiyor, arabanızın kontağını mümkün olduğunca az çeviriyorsunuz. Ama yine de paranızın nereye gittiği sorunsalını çözemiyorsunuz. Son model bir araba kullanmamanıza, süper lüks bir evde oturmamanıza, binlerce liralık gözlükler takmamanıza rağmen paranızın geldiği gibi gitmesine engel olamıyorsunuz.

Ve fakat yine, yeni ve yeniden olmak üzere aynı deli soruyu kendinize sormaktan kurtulamıyorsunuz. Evet, şayet şu anda söylediklerimin düşüncelerinize tercüman olduğunu düşünüyorsanız o zaman size birkaç soru yöneltememe izin verin. Çünkü bu soruları dürüstçe cevapladığınızda, paranızın nereye gittiği sorunsalına da farklı yanıtlar üretebilirsiniz demektir. Sonuç olarak; bundan sonra kazandığınız paranın elinizden uçup gitmesine seyirci kalmak istemiyorsanız, hemen şimdi karşılaşacağınız soruları dikkatle yanıtlamalısınız derim.

İhtiyaçla İstek Arasındaki Ayrımı Yapabiliyor musunuz?

Evet, bunu sahiden yapabiliyor musunuz? Nelere ihtiyaç duyup, neleri sadece dürtülerinize karşı koyamadığınız için satın aldığınızı biliyor musunuz? Büyük ihtimalle hayır. Büyük ihtimalle siz de belli başlı birkaç noktadan tasarruf ediyor, sonra da bu tasarruflarınızı gereksiz ve çok daha büyük harcamalar yaparak yerle bir ediyorsunuz. Mesela; kombinizi düşük derecede çalıştırıyor ama kışın ayazında işe arabanızla gitme keyfinden vazgeçemediğiniz için kendinize fazla fazla yakıt masrafı çıkartıyorsunuz. Aracınızı ısıtmak için kontağı yola çıkmadan dakikalar önce çalıştırıyor, yakıt için normalde 1 harcıyorken bu hareketinizle masrafınızı 2’ye 3’e katlıyorsunuz.

Veya kaliteli mont alarak tasarruflu davrandığınızı düşünüyor ama bunun bir sezon içinde birkaç mont almak anlamına gelmediğini unutuyorsunuz. Sağlıklı yaşamak için civardaki en uygun spor salonunu tercih ediyor, fiyatı ne kadar uygun olsa da bir spor salonuna gitmenin başlı başına gereksiz harcama olduğu gerçeğine karşı gözlerinizi kapatıyorsunuz. Çünkü ne yazık ki siz de diğer pek çok kişi gibi ihtiyaç istek arasındaki ayrımı yapamıyorsunuz. Ve doğru olduğunu düşündüğünüz pek çok harcamanızla paranızın elinizden uçup gitmesine izin veriyor olduğunuzu anlamıyorsunuz.

Dışarıda Yiyip İçtikleriniz için Ortalama Ne Kadar Para Harcıyorsunuz?

Arkadaşlarınızla buluştuğunuzda, eşinizi, sevgilinizi yemeğe çıkardığınızda, bir kahve molası vermek istediğinizde ya da daha da kötüsü her öğle molanızda! Böyle durumlarda ne kadar çok para harcadığınızı biliyor musunuz? Mesela; sırf üşendiğiniz için kahvaltınızı dışarıda yaparak her ay cüzdanınızdan ne kadar paranın eksilmesine neden oluyorsunuz? Her öğle yemeğinizde dışarıya çıkmanın bütçenize ne kadar mal olduğunu biliyor musunuz? Peki, yeme içme ihtiyaçlarınızı evde karşılasanız cüzdanınızda her ay kalacak miktarı aşağı yukarı tahmin edebilir misiniz?

Hayır mı? O zaman şöyle küçük bir hesap yapalım. Diyelim ki, haftada 3 kez dışarıda bir şeyler içiyorsunuz. Bu arada içtiklerinizin alkolsüz içecekler olduğunu varsaydığımı belirtmeliyim. Zira işin içine alkol de girerse masrafınız anında 4-5 katına çıkacaktır. Her neyse, haftada 3 kez çaya, kahveye 10 lira ödediğinizi düşünelim. Bu miktar haftada 30, ayda ise 120 lira yapacaktır. Yani o küçümsediğiniz çay, kahve ücretleri bütçenizi yılda en az 1000 lira eksiye düşürmektedir. Ki bunun bir de yemek için olan hesaplaması var. Her öğlen yemek için ortalama 15-20 lira harcadığınızı düşünürseniz; ayda 350-400 liranızı yok yere harcamış olursunuz. Uzun lafın kısası, ne biliyor musunuz? Dışarıda yiyip içerek beslenme masrafınızı normalden en az 2-3 kat fazlasına yükseltiyorsunuz. Neticede yapmanız gereken şey dışarıda yiyip içme alışkanlığınızdan bir an önce vazgeçmektir.

Cimrilik Yapmamanız Gereken Harcamalar Hakkında Ne Kadar Bilgi Sahibisiniz?

Belki de siz yanlış yerlerden kıstığınız için para yönetimi konusunda başarılı olamıyorsunuz. Diğer bir deyişle, yanlış alanlardan kemer kısıyor, yanlış zamanlarda cimrilik yapıyorsunuz. İşte bu davranışlarınız yüzünden de paranızın elden avuçtan akıp gitmesine seyirci kalıyorsunuz. Efendim? Daha mı açık olmalıyım? O zaman şöyle söyleyeyim. Mesela; tutumluluk yapmanın anlamsız olduğu bazı yerlerde elinizi cebinize atmaya korkuyorsunuz. Tıpkı ödemek zorunda olduğunuz vergi ücretleri gibi. Tıpkı yatırmak zorunda olduğunuz araç muayene ücreti gibi. Ya da sağlık sigortanız gibi!

İşte böyle yerlerden kısarak, bütçenizi riske atıyor, kendinizi normalde ödeyeceğinizden daha yüksek miktarlar ödemek durumunda bırakıyorsunuz. Fiyatına aldanarak kalitesiz ürünler alıyor, cimriliğiniz yüzünden paranızın boşa gitmesine neden oluyorsunuz. Örneğin; merdiven altı ürün olarak da bildiğimiz gıda ürünlerine yöneliyor, bunlarla sağlığınızı tehlike altına sokuyorsunuz. Ne demek istediğimi anladınız, değil mi? Eminim anladınız ama bu konuda daha ayrıntılı bilgi almak isterseniz de cimrilik yapmamanız gereken harcamalar neymiş incelemenizi öneririm. Sonuçta; size yerinde ve zamanında tutumluluk yapmanız gerektiğini söylüyorum. Çünkü ancak bu şekilde paranızın nereye nasıl gittiğini anlayabilirsiniz.

Alışveriş Merkezlerinden Ne Kadar Sıklıkla Eliniz Kolunuz Dolu Olarak Çıkıyorsunuz?

Hani paranızın nereye gittiğini bir türlü anlayamıyorsunuz ya! Hani maaşınızı aldığınız ilk gün borçlardan geriye bir kuruş bile kalmıyor ya! İşte bunun bir diğer nedeninin de alışveriş çılgınlığınız olabileceğini söylüyorum. Hayır mı? Asla olamaz mı? Siz sadece ihtiyaçları için mi alışveriş yapanlardansınız? Peki, o zaman üzerinize başınıza bir şey almadan durduğunuz kaç gün var? Ya da şöyle sorayım. O meşhur ihtiyaçlarınız ne kadar zamanda bir su yüzüne çıkıyor? Alışveriş merkezlerini ya da mağazaları ne kadar sıklıkla ziyaret ediyorsunuz? Aklınızda bir şey alma düşüncesi olmamasına rağmen ne kadar sık alışveriş yapıyorsunuz?

Evet, tüm bu soruları yanıtladığınızda paranızın nereye gittiğini çok daha rahat anlayabilirsiniz. Zira inkar etmesine rağmen pek çok kişinin para yönetimi konusunda yaptığı en büyük hatalardan bir tanesidir bilinçsizce yapılan alışveriş! “Ama çok ucuzdu, o kadar paradan bir şey olmaz, nasıl olsa taksit yaptırıyorum, çalışıyorum üstüme başıma hiç mi bir şey almayayım, insan içine çıkıyoruz sonuçta” gibi cümleleri sık sık kullanan bu kişilerin elinde para kalmaması kaçınılmaz sonuç olmaktadır. Özetlemek gerekirse, alışveriş merkezlerinden ne kadar sıklıkla eliniz kolunuz dolu olarak çıktığınız sorusuna dürüstçe cevap vermeli ve gerekiyorsa bu alışkanlığınızda hemen değişiklik yapmalısınız.

Bütçenizdeki Gider Listesinde Kişisel Bakım Masraflarınız Kaçıncı Sırada?

Kişisel bakım masrafları da, paranızın nereye gittiğini bulma konusunda bakmanız gereken bir alan. Çünkü gerek kozmetik ürünleri olsun gerekse kişisel bakım konusunda yapılan diğer harcamalar olsun, gider listelerinde büyük bir yer kaplıyor. Hem artık yalnızca kadınlar da değil, kişisel bakım alanında erkekler de fazla fazla harcama yapıyorlar. Örneğin; ayda kaç kez kuaföre ya da güzellik salonuna uğradığınızı bir düşünün. Basit bir saç kırığı aldırma işlemi için ne kadar para ödediğinizi, isterseniz pekala yapabileceğiniz farklı farklı hizmetler için cüzdanınızdan ne kadar para çıktığını bir düşünün. Örneğin; günümüzde her gün olmasa bile 2 günde bir fön çektirmek için kuaförlerin yolunu tutan ne kadar çok kişi olduğunu biliyoruz. Ve ortalama 15 liraya fön çekildiğini düşünsek, bunun haftada 45 ayda ise yaklaşık 200 lira yaptığını söyleyebiliriz.

Bir tek güzellik salonları için yapılan harcamalar da değil. Kozmetik mağazalarında yapılan çılgınca harcamalar da paranın elden avuçtan uçup gitmesinin diğer bir nedeni. Küçücük tüplerdeki kremler, minicik ambalajlardaki maskeler, tonikler ve dahası için harcanan paralar da bütçeyi sarsacak nitelik taşıyorlar. Oysaki pahalı kişisel bakım ürünleri için para harcamak yerine kullanabileceğiniz daha farklı yöntemler var. Mesela; ücretsiz promosyon ürünlerinden faydalanmak gibi. 2 alana 1 bedava gibi ürünlerden faydalanmak gibi. Ya da gidip pahalı maskeler almak yerine internetten bulacağınız tariflerle kişisel bakım ürünlerinizin bazıları evinizde hazırlamak gibi. İşte bu noktaları düşünmeli ve kişisel bakımınız için harcadığınız paranın bütçenizdeki gider listesinde kaçıncı sırada olduğunu hesap etmelisiniz.