Hedge Nedir, Nasıl Yapılır?

Finans piyasalarında birikimlerini değerlendirmek isteyenlerin bilmesi gereken konulardan biri de riskten korunmak amaçlı yapılan hedge işlemleridir. Bu işlemler, piyasaya ilk defa başlayan yatırımcılara karmaşık ve zor gelmektedir. Forex hakkında bilgi ve deneyimi belli bir seviyenin üzerinde olan yatırımcılar için bu durum oldukça kolaydır. Bu nedenle hedge yapabilmek için öncelikle forex nedir, işleyişi nasıl tam anlamıyla öğrenmelisiniz. Böylece kendi sistemlerinizi geliştirerek riskten korunma işlemlerinde bulunabilirsiniz. Böylelikle başarılı yatırımcılar gibi yatırımlarınızı karlı noktalardan yürüterek, hedeflediğiniz seviyelerde işlemlerinizi sonlandırarak, beklentilerinizi karşılayabilirsiniz.

Hedge işlemleri genellikle finans piyasalarında tercih edilse de bunun dışında ithalat ve ihracat işlemlerinde bulunanlar tarafından da tercih edilmektedir. Özellikle döviz ve emtia yatırım araçları için hedge pozisyonları oluşturulur. Bu işlemlerde bulunabilmek için öncelikle donanımlı bir forex bilgisine ihtiyacınız vardır. Aynı zamanda iyi bir forex deneyimi de kazanmış olmanız gerekiyor. Bu konuda kurumsal veya bireysel olarak işlem yapmanızda sakınca yoktur. Çünkü biliyorsunuz ki forexte bireysel veya kurumsal olarak yer alabiliyorsunuz. Önemli olan; doğru noktaları belirleyerek, işlemleri bilinçli bir şekilde gerçekleştirmektir. Bu sayede risklerden korunarak, piyasadan karlı çıkabilirsiniz.

Şimdi; hedge nedir, nasıl yapılır ve belirleyici unsurları nelerdir gibi önemli konuları detaylı bir şekilde ele alalım:

Hedge Nedir?

Riskten korunma amaçlı yapılan her türlü işleme hedge denir. Bu anlamda özellikle marjin sıkıntısı çeken, stop out olma durumundan korunmak için yapıldığını söyleyebilirim. (Marjin nedir, nasıl hesaplanır, öğrenmek için tıklayın.) Bir bakıma zarar etmemek, riskten kaçınmak için uygulanan stratejilere de hedge adını vermek mümkündür. Yukarıda belirttiğim üzere hedge işlemleri ithalat ve ihracat alanında oldukça yoğun bir şekilde kullanılır. Biliyorsunuz ki bu işlemler dövizler üzerinden yapıldığı için zarar etme riski vardır. Ödeme vade süreçlerine kadar kişiler finansal anlamda zora düşme ihtimalleri karşısında hedge yaparlar. Bu daha çok vadeli işlemlerde kullanılır. Örneğin, uzun vadeli olarak ev almak istiyorsunuz, döviz fiyatlarında karşılaşabileceğiniz risklere karşı sabit kurdan ödemelerinizi gerçekleştirerek risklerden korunabilirsiniz.

Forex Piyasasında Hedge Nasıl Yapılır?

Forexte riskten korunmak amaçlı yapılan işlemlerde stop out olmamak için tersi yönde pozisyon oluşturulur. Bu işlemler, zararla karşılaşmamak için yapılır. Aynı büyüklükte lot ile yatırımlar gerçekleştirilir. (Lot nedir, nasıl hesaplanır detayları bu yazıdan öğrenebilirsiniz. Fakat bunun için iyi bir forex bilgisine ve özellikle deneyimine sahip olmanız gerekir. Çünkü bazı durumlarda ters yönlü işlemler zarar etmenize sebep olabilir. Bu yüzden, forex hakkında öğrenilmesi gereken konuları öğrendikten sonra uygulamalı olarak hedge işlemi nasıl yapılır anlamalısınız. Bunun için deneme hesaplarını tercih edebilirsiniz. Çünkü bu hesaplarda para kaybetme gibi bir risk yoktur. İşlemler sanal para ile yapıldığı için yatırımlarınızı nasıl yönetmeniz gerektiğini bu sayede anlayabilirsiniz.

Hedge işleminin anlaşılması açısından basit bir örnek vermek gerekirse;

1 lot büyüklüğünde EUR/USD paritesine alım yönlü pozisyon açtığınızı düşünelim. Yani, Euro yatırımı yaparak karşılığında dolar sattığınızı varsayalım. Biliyorsunuz ki alım yönlü pozisyonlar yükselişte kar, düşüşte ise zarar yönlü paranızın durumunu etkiler. Bu nedenle, yatırım yapmadan önce forex yatırım mantığını kavramış olmanız şarttır. Bunu da en iyi aracı kurumların ücretsiz eğitim faaliyetleri sayesinde anlayabilirsiniz. Böylelikle, nasıl davranmanız gerektiğini anlayabilirsiniz. Konumuza dönmek gerekirse yine varsayımlar üzerinden gidelim. Stop out seviyesinin % 25 olduğunu düşünelim ve teminatınızın % 75’ini kaybetmiş olduğunuzu varsayalım. Bu işlemi açarken ters yönlü olarak 1 lot ile satış yönlü hedge yaptığınız için sistemde bulunan emriniz devreye girer. Tanımladığınız seviyeden zarar eden pozisyonlarınız kapatılmaya başlar. Böylece emin olmadığınız pozisyonunuzu hedge işlemi ile garantiye almış olursunuz. Karmaşık gibi gözükse de deneme hesaplarının yardımı, uzmanların anlatımı ile hedge nasıl yapılır kolaylıkla anlayabilirsiniz.

Hedge işlemleri bir nevi zarar etmemek, riskleri dengelemek amacıyla yapılır. Daha çok yatırımcılar, kesin gözüyle bakmadıkları pozisyonlara hedge yapar. Mantık basittir. Oluşturulan pozisyonunun büyüklüğü, miktarı, kalitesi kadar aynı kalitede ters yönlü işlem açılır. Böylece pozisyonun stop out olması önlenir ve olası olumsuz durumlarda yüksek miktarda zarar edilmesinin önüne geçilir. Daha iyi anlaşılması açısından forex piyasası dışında bir örnek daha vermek gerekirse;

USD/TRY paritesinin değeri 2.94 TL seviyesindeyken 30 TL birim maliyetle, fiyatı 10 dolardan bir ay vadeli olarak 100.000 birim ürün aldığınızı varsayalım. Ödeme günü geldiğinde dolar kurunun 31 TL’ye karşılık geldiğini düşünelim. Bu durumda birim başına kar 1 TL’ye düşmüş olur. Dolayısıyla döviz kurunda yaşanan değişmeler sonucunda toplamda 100 TL daha az kar elde edilir. Bu nedenle, önceden kararlaştırılmış kurdan işlem yaparak piyasa riskleri önlenir. Bu yüzden, riskten korunmak amaçlı hedge yapılır. Çünkü biliyorsunuz ki döviz kurları sürekli dalgalanmaktadır. Elbette kur, pozisyonun bitiminde yükselebileceği gibi düşüş de yaşayabilmektedir. Bu ihtimaller nedeniyle genellikle alıcı ve satıcı ortak bir paydada buluşarak, işlemlerini yönlendirir.

Forex Piyasasında Belirleyici Hedge Unsurları Nelerdir?

Forex piyasasında hedge işlemlerinde önemli olan unsurlar vardır. Bu unsurların bilinmesi ile yatırımlarınızda başarıya ulaşabilirsiniz. Karlı stratejiler ile ilerleyerek hedeflerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için yatırım aracı, lot büyüklüğü, teminat miktarı ve swap maliyetleri hakkında bilgiler edinmelisiniz. Çünkü bu 4 unsur hedge işlemi yapmak için önemlidir. Bu nedenle, gelin hep birlikte alt başlıklar halinde dört faktörü ele alalım.

Yatırım Aracı Seçimi

Forex piyasasında biliyorsunuz ki 100’den fazla işlem gören yatırım aracı vardır. Bu araçlar hakkında ayrıntılı bilgi almak için burayı tıklayın. Bu nedenle hangi enstrümanı tercih edecekseniz, bu araçlar hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. Trend eğilim yönünün ne şekilde değişeceğine karar verilmesi bu anlamda önemlidir. Örneğin; x aracına yatırım yapacaksınız, ters bir hususta zarar etmemek için alımın aksi yönünde aynı büyüklükte pozisyon oluşturmalısınız. Tam tersi satış yapacağınızda ise alım yönünde pozisyon açmalısınız. Böylece riskleri dengeleyebilirsiniz.

Lot Büyüklüğü Miktarı

Piyasada işlem hacminizi yüksek miktarlarda oluşturabileceğiniz gibi düşük seviyelerde de tutabilirsiniz. Özellikle forex hakkında bilgi ve deneyim sahibi değilseniz, daha düşük işlem hacmi oluşturmanızı tavsiye ederim. Çünkü işlem hacmi artıkça getiri yükselebileceği gibi risk unsurları da fazlalaşır. Bu nedenle, tam anlamıyla forexe hakim olana kadar mini lot ile pozisyon oluşturabilirsiniz. Böylelikle sistemin işleyişini anladıktan ve mantığını kavradıktan sonra lot miktarını artırabilirsiniz. Hedge yaparken lot büyüklüğü önemlidir. Bu yüzden yatırım yapacağınız vade aralığında alım – satım yapacağınız enstrüman fiyat değişimlerini incelemelisiniz. Buna göre hangi lot büyüklüğünde işlem açmanız gerektiğine karar vermelisiniz.

Teminat Miktarı

Forex piyasasında oluşturulan işlem hacminin miktarına göre teminat yatırılır. Bu miktar, yatırım araçları arasında farklılık gösterir. Bunların hepsini aracı kurumun sağlamış olduğu müşteri temsilcinizden öğrenebilirsiniz. Veya internet üzerinden marjin tutarı sorgulaması yaparak ne kadar teminat yatırmanız gerektiğini anlayabilirsiniz. Özellikle kaldıraçlı işlemleri kullanan yatırımcılar, ne kadar teminat yatırmaları gerektiğini merak ederler. Lot büyüklüğü ile kurun çarpılması sonucunda elde edilen rakamın kaldıraç oranına bölünmesi ile teminat miktarını belirleyebilirsiniz. Bu formül, kaldıraçlı işlemler için geçerlidir. Diğer formül ise standarttır. İster temsilcinize sorarak isterseniz işlem platformunda ilgili bölümde hesaplamasını yaparak teminat miktarını belirleyebilirsiniz.

Forex’te Yatırım Yapmak için Minimum Teminat Miktarı Ne Kadardır Buradan Öğrenebilirsiniz.

Swap (Faiz) Maliyeti

Forex işlemlerinde swap kullanıldığında gecelik faiz işlemesi yapılır. Swap nedir, swapsız forex işlemi nasıl yapılır, bu konu hakkındaki bilgilere buradan ulaşabilirsiniz. Genellikle, bu işlemleri ülkemiz yatırımcıları tercih etmez. Bu nedenle, swapsız hesap türünü kullanırlar. Böylelikle, faiz kazancı sağlamadan birikimlerini değerlendirirler. İslama uygun olarak geliştirilen forex hesapları sayesinde yatırımlarınızı yöneterek kazanç sağlarlar. Bunun için unutulmaması gereken, forex hakkındaki bilinmesi ve öğrenilmesi gereken hususların iyice anlaşılması gerektiğidir. Çünkü forex oyun değildir. Bu nedenle, işlemlerinizi bilinçli olarak yürütebilmeniz gerekiyor. Bu anlamda aracı kurumların ücretsiz eğitimlerinden faydalanmanızı tavsiye ederim. Bilhassa, deneme hesaplarında kendinizi geliştirmenizi öneririm. Böylece, etkili bir başlangıç yaparak forex aracılığıyla ciddi anlamda getiriler elde edebilirsiniz.

Sonuç olarak, hedge işlemleri gerek finans piyasalarında gerekse de ticari işlemlerde yoğun olarak kullanılır. Çünkü hiç kimse, birikimlerini kaybetmek istemez. Bu nedenle, riskleri tolere etmek için hedge yönlü pozisyon açılır. Bu işlemlerde açılan pozisyonun aksi yönünde işlem başlatılır. Böylece, olası zarar durumunda hedge devreye girer ve kayıpla karşılaşan pozisyonları otomatik olarak kapatır. Bu sayede daha yüksek zararla karşılaşılmadan, mağdur duruma düşülmeden riskler önlenir. Bunun için elbette ki fiyat seviyelerinin doğru bir şekilde yorumlanması şarttır. Böylelikle, minimum riskle maksimum getirilere ulaşılabilir. Bu konuda muhakkak deneme hesaplarında alıştırma yaparak, forex mantığını çözmelisiniz. Böylece başarılı yatırımcılar gibi işlemlerinizi yürütebilirsiniz.