
Finans piyasalarında birikimlerini değerlendirmek isteyenlerin bilmesi gereken konulardan biri de fiyat boşluklarıdır. Bu konu teknik analiz yöntemleri içindedir. Biliyorsunuz ki para kazanmak için piyasalarda işlem gören enstrümanların değerlerinde yaşanacak değişimleri doğru yorumlamak gerekir. Bu yüzden de belli başlı konulara hakim olmak önemlidir. Bunların başında piyasa takibi, fiyat – zaman grafikleri ve analizleri gelir. Bu üç unsuru etkili kullanan herkes piyasalarda başarılı olabilmektedir.
Piyasalarda biliyorsunuz ki belirsizlik olduğu kriz dönemlerinde duygunluk görülür. Bu durumlarda yatırımcılar risk almamak, paralarını kaybetmemek için işlem yapmaktan kaçınırlar. Bu hususların olduğu zamanlarda fiyat grafiklerini incelediğinizde iki nokta arasında kopukluklar olduğunu görürsünüz. Bu kopukluklara fiyat boşluğu adı verilir. Yatırımcılar arasında gap olarak anılır. 4 tane çeşide sahip olan fiyat boşlukları hakkında detaylı bilgiler vererek, nasıl yorumlandıkları hususuna değinmek istiyorum.
Fiyat Boşluğu Nedir?
Para piyasalarında belirli bir süre işlem yapılmaması sonucunda, grafikler üzerinde görülen kopukluklara fiyat boşluğu adı verilir. Bu boşluklar düşüş veya yükseliş yönünde olabilir. Bu daha çok borsa piyasasında görülür. Çünkü forex piyasasının işlem hacmi yüksektir. Likit akışının hızlı olması sebebi ile bu tür boşluklara forexte hafta sonu meydana gelen olaylar sonucunda rastlarsınız. Biliyorsunuz ki piyasanın işlem saatleri hafta içi sınırsızdır. Hafta sonu ise yatırım yapılamamaktadır. Biriken olaylar sebebiyle piyasanın açılışıyla fiyatlar arasında kopuklukla meydana geldiğini görebilirsiniz. Bu yüzden mevcut pozisyonunuz açık olmasa dahi gerek yurt içi gerekse de yurt dışı gelişmeleri takip etmelisiniz.
Gap oluşumuna neden olan faktörler elbette ki piyasanın işlem hacmini etkileyen, fiyatların yön değiştirmesine sebep veren unsurlardan ibarettir. Bu kapsamda ekonomik, siyasi olaylar birincil sıradadır. Biliyorsunuz ki geçtiğimiz günlerde ABD başkanlık seçimlerinin sürpriz sonucu Clinton‘ın yerine Donald Trupm‘ın seçilmesi piyasalarda dalgalı bir etki yaratmıştır. Beklentinin aksi yönde şekil alan yatırım araçlarının değerleri çoğu yatırımcıyı mağdur ederken, ileriyi ön görebilen başarılı kişilerin karlı çıkmasını sağlamıştır. Finans piyasalarında para kazanmak kesinlikle şans işi değildir. Tamamen bilgi, deneyim ve emek isteyen bir iştir. Bu yüzden ister borsa ister forex hangisini seçerseniz seçin gerekli tüm konuları en ince ayrıntılarına kadar bilmeniz gerekiyor.
Fiyat Boşluğu Çeşitleri Nelerdir?
Yatırım araçlarının fiyat seviyelerinde görülen boşluklar, farklı nedenlerden dolayı oluşur. Bu yüzden de tek çeşide değil, farklı çeşitlere sahiptir. Bu yüzden grafiği yorumlayabilmeniz için öncelikle fiyat boşluk çeşitlerini bilmelisiniz. Buna göre boşluğa neden olan unsurları görebilirsiniz. Elbette ki bu hususta piyasa takibi yaparak, enstrümanın değerinde neden kopukluk yaşanmış daha kolay bir şekilde yorumlayabilirsiniz. Bunun için kesinlikle piyasa fiyat hareketlerini incelemelisiniz ve doğru bir şekilde yorumlamalısınız. Böylece bilinçli olarak beklentilerinize yönelik yatırım yapıp yapmama kararı alabilirsiniz. Şimdi, fiyat boşluğu çeşitlerini ayrı başlıklar altında inceleyelim.
Standart (Olağan) Boşluklar (Common Gaps):
Standart boşluklar önemsiz olarak görülür. Çünkü fiyat hedefleri açısından hiçbir öneme sahip değildirler. Bu yüzden de gösterge niteliğinde dikkate alınmazlar. İşlem hacminin daraldığı zaman dilimlerinde görülürler. Yatırımcıların piyasaya karşı duydukları güveni kaybetmesi sonucunda ortaya çıkarlar. Kısa bir süre sonra da kapanırlar. Bu boşlukların sık sık görülmesi piyasanın daha da daralacağı, ekonominin olumsuz yönde hareket edeceği sinyalini verir. Bu durumda yapılması gereken tek şey sakin kalmaktır. Piyasa analizlerine ve takiplerine yönelmektir. Böylelikle bu boşluklardan olumlu bir şekilde faydalanabilirsiniz.
Kopuş (Kırış) Boşlukları (Breakaway Gaps):
Kopuş boşlukları yatırımcının piyasa hakkındaki ön fikre sahip olmasına yarayan en önemli göstergedir. Çünkü yükseliş ve düşüşlerin arasında sıkışmalar yaşanır. Bu durumda destek ve direnç noktaları devreye girerek, fiyatı düzeltme politikası içine girer. Bu yüzden ani sert iniş, çıkışlar yaşanabilir. (Destek ve direnç seviyeleri nelerdir, nasıl yorumlanır detaylı olarak bu yazımdan öğrenebilirsiniz.) Bu da yatırımcıların yüksek kazanç sağlamasında en büyük etkendir. Elbette ki bu kopuklukların yorumunu doğru bir şekilde yapmanız gerekiyor. Aksi halde tersi de mümkündür.
Kopukluklar, sıkışma yaşanan zamanlarda yukarı trend eğilimine yakınsa genellikle fiyatlar direnç noktalarına erişmektedir. Tam tersi kopukluklar, sıkışma yaşanan vakitlerde fiyat seviyeleri aşağı yönlü oluşum yönündeyse de destek noktalarına yakındır. Direnç noktalarında fiyat seviyeleri yükselişte iken, destek seviyelerinde ise düşüştedir. Bu tamamen yatırımcıların işlemlerine göre şekilde alır. Bu nedenle direnç seviyelerinin kırılması veya devam etmesi için talebin, arza göre fazla olması gerekir. Böylelikle kalıcı yükselişler gözlemlenebilir. Direnç seviyelerinde kırılmalar görülmesi için de arzın yüksek olması gerekmektedir. Genellikle yatırımcılar fiyat seviyesinin düşük olduğu zamanlarda alım yönünde işlem yaparken, enstrümanların değerlerinin yükselmesiyle satış yaparlar. Böylelikle aradaki farktan kazanç elde ederler.
Devam Eden (Ölçüm) Boşluklar (Runaway Gaps)
Yukarıda ele aldığım kopuş boşluklarını takip eden ve mevcut fiyat hareketlerinin devamı niteliğinde olan göstergelerdir. Bu boşlukların yükseliş yönünde olması, yatırımcılarda işlem yapma isteği uyandırır. Çünkü normalde yükseliş trend eğiliminde olan enstrümanların değerleri üzerinden işlem yapamayıp, fiyat yönünün beklenen seviyeye düşmesi istenir. Bu kapsamda devam eden boşlukların görülmesi ile enstrümanlara olan ilgi artar. Böylelikle önceki kapanış değerinin üzerinde fiyat boşlukları oluşur.
Devam eden boşluklar yükseliş yönünde olabileceği gibi düşüş eğiliminde de olabilir. Bu durumda yatırımcıların çoğu satış yönünde işlem açarlar. Boşlukların düşüş eğiliminde olması piyasaya olan güveni azaltır. Yatırımcıları olumsuz olarak etkiler. Bu nedenle de bir an önce portföyde bulunan araçların satışı yönünde emirler verilir. Böylelikle zarar etmeden pozisyonlar kapatılır. Tabii ki bu boşlukları doğru bir şekilde yorumlayabilmeniz son derece önemlidir. Bu konuda her türlü bilgiye aracı kurumların eğitimleri sayesinde daha detaylı olarak ulaşabilirsiniz.
Tükeniş Boşlukları (Exhaustion Gaps):
Devam eden boşluklarda karşınıza çıkan tükeniş boşluklarında büyük fiyat farklılıkları yaşanır. Bu nedenle önemli bir fiyat boşluk çeşididir. Önceki günün kapanışı ve yeni açılış arasındaki doğan işlem hacminden sonra görülür. Bu trendi önceden yakalayabilmek önemlidir. Çünkü yatırımcıların arz ve talepleri sonucunda enstrümanların değeri yükselir, düşer. Eğer ki bir enstrümanın değeri hızla artıyorsa kesinlikle talebi yükselmiştir, Yatırımcılar beklentilerini karşılayana kadar enstrümanlarını elden çıkartmazlar. Yükselişler sırasında bu durumu fark edenler ise alım yönünde işlem yaparlar. Kişilerin beklentilerini karşılamaları üzerine satış yönünde emirlerin verilmesiyle trend geriler. Kısacası mevcut trend sona erdiği gibi yükselişler de sonlanır. Bir nevi trendin bitmesine yaklaşırken hızla gelen talebin, arzla sonuçlanması olarak da yorumlanabilir. Bunun elbette ki aksi de mümkündür. Dikkat çekici şekilde fiyatlar arasındaki fark yüksek değilse, bu türü devam eden boşluklarla karıştırabilirsiniz.
Piyasalarda Fiyat Boşlukları Nasıl Yorumlanır?
Piyasalarda fiyat boşluklarını yorumlayabilmeniz için öncelikle grafikler ve analizler hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor. (Forex grafikleri nelerdir, nasıl okunurlar buradan öğrenebilirsiniz.) Çünkü bu boşlukları ancak teknik analizler bölümünde yer alan yardımcı öğeler sayesinde yorumlayabilirsiniz. Bunun için de bilgi birikimlerinizin ve deneyimlerinizin belli bir seviyeye gelmiş olması şarttır. Bu kapsamda aracı kurumların eğitim hizmetlerinden faydalanmanızı ve deneme hesaplarında alıştırma yapmanızı tavsiye ederim. Eğitimler ve demo hesapları sayesinde kısa sürede enstrümanların fiyat seviyelerinde meydana gelecek olan hassas değişiklikleri ön görebilirsiniz. Buna bağlı olarak kar getirecek zamanlarda, para kazanacağınız enstrümanlara yatırım yapabilirsiniz. Böylelikle birikimlerinizi değerlendirebilirsiniz.
Sonuç olarak, belli vade aralıklarında işlem yapılmaması sonucunda karşımıza çıkan fiyat boşlukları, yatırımcılara gerek enstrümanların gerekse de piyasanın durumu hakkında sinyaller gönderir. Bu sinyallere göre işlemler sürdürülür. Çünkü piyasalarda kazanç sağlamak şans faktörlerine bağlı değildir. Bilgi ve deneyim unsurlarına bağlı oldukları için kişiler yatırımlarını sayısal verilere, istatistiklere dayanarak yapar. Böylelikle de karşılarına çıkabilecek riskleri engelleyerek, hedefledikleri getirilere ulaşırlar. Tabii ki bunun için başarılı yatırımcıların seviyesine gelmeniz gerekir. Eğitimler, alternatif bilgi edinmenizi ve deneyim kazanmanızı sağlayacak faaliyetler ile püf noktaları öğrenebilirsiniz. Böylece kazançlı yatırımın sırrını çözerek, paranızı yapmış olduğunuz doğru varsayımlarınız sonucunda katlayabilirsiniz.