Uluslararası rezerv para birimi olan dolar, günümüzde hem ticaret hem de yatırım alanında yüksek işlem hacmine sahiptir. Emtia piyasaları üzerindeki etkisi de bilinen bir gerçektir. Üstelik neredeyse bütün emtialar, dolar üzerinden işlem görmektedir. Dolayısıyla bu durum doların gücüne güç katmaktadır.
Petrol, dolar cinsinden işlem gören emtialardan birisidir. Dolayısıyla petrol fiyatları üzerinde doların etkisi görülmektedir. Ancak bu ilişki, genellikle ters orantılıdır. Çünkü dolar yükseldiği zaman, 1 varil petrol için ödeyeceğiniz miktar azalacaktır. Buna karşın bazı durumlarda bu ilişki bozulabilmektedir.
Şimdi, dolar ve petrol fiyatları arasındaki fiyat ilişkisini inceleyelim:
Dolar ve Petrol Fiyatları Arasındaki İlişki Nedir?
Petrolün dolar üzerinden fiyatlandırılması sonucunda iki enstrümanın değerinde birbirine bağlı değişimler görülebilir. Genellikle bu ilişki zıt yönlüdür.
Doların değerinin yükselmesi, petrol fiyatında geri çekilmeler görülmesine neden olmaktadır. Aynı şekilde petrol fiyatının yükselmesi ile 1 varil petrol için daha fazla dolar cinsinden ödeme yapmak gerekir.
Dolar Kuru Takibi Yapmak için Tıklayın.
Ancak bazı istisnai durumlarda petrol ve dolar değerinin aynı yönde hareket ettiği de görülebilir.
ABD’nin tarihi olarak net petrol ithalatçısı olması da dolar ile petrol ilişkisini açıklamaktadır. Artan petrol fiyatları, ABD’nin dış ticarete daha fazla dolar göndermesi demektir. Bu ise ticaret açığının artması anlamına gelir.
Diğer açıdan baktığımızda; düşen petrol fiyatları ABD ticaret açığının kapanması anlamına geliyordu. Ancak ABD petrol üretimini artırana kadar böyle bir durum söz konusuydu. Şimdi petrol fiyatları gerilediğinde, ABD’nin petrol kazancı da gerilemektedir. ABD’nin petrol üretimindeki artışı şu grafikte açıkça görebilirsiniz:
ABD’nin petrol üretimini artırması ve piyasadaki güçlü oyunculardan birisi olması, fiyatları doğrudan etkilemektedir. Öyle ki; ABD’nin üretimi artırmasıyla birlikte OPEC, üretim kısıntısına gitme kararı vermiştir. Bu hamle ile petrol fiyatlarının değer kaybetmesini önlemek istemiştir.
ABD’nin petrol üretimini artırarak net ithalatçı konumundan net ihracatçı konumuna yükselmesi, dolar ile petrol arasındaki ters ilişkinin bozulmasına neden olmuştur.
Şu grafik, petrol ve dolar endeksi arasındaki korelasyonu göstermektedir:
Küresel enerji pazarının dinamiklerinde görülen değişiklik, dolar ile petrol arasındaki ters yönlü ilişkinin pozitif bölgeye kaymasına neden olmuştur. Yani dolardaki artış ile petrol fiyatı yükselmeye başlamıştır. ABD’nin petrol endüstrisindeki rolünü artırmaya devam etmesi ile bu ilişkinin daha belirgin bir hal almasına neden olacaktır.
ABD’nin stokları ve kaya gazı petrolü üretim miktarı, bu ilişkinin belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Aynı zamanda FED’in politikaları ve ABD’de açıklanan bazı veriler bu konuda oldukça önemli yere sahiptir.
FED’in açıklamalarını ve ekonomik verileri de takip etmelisiniz. Böylece dolar trend eğilimi yükselişe mi, düşüşe mi geçecek karar verebilirsiniz. Ardından petrol fiyatlarını yorumlayabilirsiniz.
Aynı zamanda bir ek bilgi olarak; dolar kuru (USD/TRY) ile petrol fiyatları arasında da ters ilişki bulunmaktadır.
Yukarıdaki iki grafik Ocak 2019 ile Nisan 2020 arasında hem dolar kurunda hem de ham petrol fiyatında görülen değişimleri göstermektedir. Özellikle 2020 yılının başından itibaren iki finansal varlık arasındaki korelasyon net bir şekilde görülebilmektedir.
Dolar yönünde yaşanan gelişmeleri yorumlayabilmeniz adına aynı zamanda petrol fiyatlarını etkileyen unsurları bilmenizde fayda vardır. Çünkü piyasalarda işlem gören yatırım araçlarının değeri birbiriyle bir şekilde bağlantılıdır. Ama doğru ama ters orantı hiç fark etmez, enstrümanlar arasındaki fiyat ilişkilerini çözmelisiniz.
Bunları en iyi aracı kurumların eğitimleri ve deneme hesapları sayesinde öğrenirsiniz. Eğitimler ile teorik bilgi birikimlerinizi güçlendirirken, deneme hesaplarıyla da tecrübelerinizi artırırsınız. Böylece fiyatlara olan bakış açılarınızı geliştirerek, paranızı değerlendirebilirsiniz
Dolar ve Petrol Fiyatları Arasındaki İlişkisi Nasıl Yorumlanır?
Dolar ve petrol fiyatları arasındaki ilişkiyi çözebilmeniz için öncelikle ekonomiyi sıkı bir şekilde takip etmelisiniz. Uzmanlara göre petrol fiyatlarındaki yükselişler, ekonomiyi olumsuz yönde etkilemektedir. Aynı zamanda hisse senetlerinin fiyat trend eğilimlerini de düşürmektedir.
Bunun sonucunda yatırımcılar güvenilir liman olarak gördükleri alternatif emtia çeşitlerine yönelmektedir. Genelde daha çok yatırım araçları arasında altın tercih edilmektedir. Bu da dolaylı olarak altın ve petrol fiyatlarının birbirine kenetleyen unsurdur. Altına olan talebin artmasıyla fiyatlar yükselmektedir. Dolayısıyla altın ile petrol arasındaki ilişkinin eş yönlü olduğu çoğu uzman tarafından belirtilmektedir.
Faiz, enflasyon gibi ekonomiyle bağlantılı olan konuların takibini yaparak yatırım araçlarının değerinde yaşanacak olan değişmeleri tahmin edebilirsiniz. Enflasyon oranlarının artması, ekonomide daralmaya işaret eder. Bu da en çok döviz ve hisse senedi fiyatlarını etkiler.
Ekonominin daralmasıyla yatırımcının bütçesi azalacaktır ve şirketlere finansal kaynak yaratılamayacaktır. Piyasada dolaşan nakit miktarı düşecektir. Bu yüzden ülkenin dövizinde düşüşler meydana gelecektir.
Özellikle tarım dışı istihdam oranlarının sonuçları önemlidir. Bunun dışında ABD işsizlik maaşı başvuruları, endüstriyel üretim, istihdam maliyeti endeksi gibi verilerin sonuçları da doların değerinde yükselişlerin veya düşüşlerin görülmesini sağlar.
Altın ile eş doğrultuda olan petrol fiyatlarındaki değişimleri yorumlamak için de OPEC’in kararları son derece önemlidir. Alınan kararlar sonucunda fiyat seviyelerinde yükselişler ve düşüşler anlık olarak meydana gelmektedir.
Yapmanız gereken geçmiş fiyat eğilimlerini incelemektir. Bu sayede yaşanan olayları geçmişle bağlantı kurarak yorumlayabilirsiniz. Buna göre işlemlerinizi beklentileriniz yönünde gerçekleştirerek, getiri sağlayabilirsiniz
Dolar mı? Petrol mü? Hangisine Yatırım Yapmalı?
Yatırımlarınızı dolarla mı, yoksa petrolle mi yapmak istediğinize karar veremiyor olabilirsiniz. Ancak burada söz konusu olan ters ilişkiden faydalanarak, iki enstrüman ile de yatırım yapabilirsiniz. Yani dolar yükselirken alım yaparak değerlendirebilirsiniz. Doların yükselişi petrolü ters yönde etkileyeceği için petrol ile satış yönünde pozisyon oluşturabilirsiniz.
Dolar ve petrol yatırımlarını, farklı piyasalarda yapmanız da mümkündür. Burada önemli olan fiyatları arasındaki ilişkiyi doğru yorumlamaktır. Forex ve VİOP gibi piyasalarda çift yönlü işlem özelliği bulunur.
Örneğin; dolar düşüş kaydediyor ve petrolde yükseliş gözleniyor. Bu durumda, Dolar/TL kontratlarına VİOP’ta satış yönünde yatırım yapabilirsiniz. Petrol kontratları henüz VİOP’ta işlem görmüyor. Ancak gördüğünü varsayarsak, petrol için alım yönünde pozisyon oluştursunuz. Bu durumda birinin düşüşünden diğerinin yükselişinden kazanç sağlarsınız.
Ülkemizde petrol yatırımı yapmak için forex piyasasını seçebilirsiniz. 50.000 liralık başlangıç teminatı bulunan forexte, tüm dünya ile aynı fiyatlar üzerinden ister petrol ister dolar yatırımı yaparsınız. Çift yönlü özelliği, 1’e 10 kaldıraç oranı, riskleri sınırlandırma özelliği ve 5/24 işlem gibi avantajlardan yararlanırsınız.
Bir başka yöntem ise petrol varantlarıdır. Ülkemizde ICE Brent Petrol dayanak varlığı ile işlem gören petrol varantları bulunuyor. Varant hakkında bilgi sahibi olarak bu şekilde yatırım yapabilirsiniz. Burada da dolar ile petrol korelasyonuna göre alım veya satım yönünde işlem yapılabilir.
Yabancı borsalar üzerinden de petrol işlemi yapılabiliyor. Ülkemizde faaliyet gösteren ve yabancı borsalarda işlem yaptırma yetkisi bulunan aracı kurumlar sayesinde NYMEX ile ICE borsaları üzerinden petrol yatırımı yapabilirsiniz.
Bütün yatırım yöntemlerinde önemli olan bilgi ve deneyime sahip olmanızdır. İlginizi çeken piyasayı seçip, yatırım işlemleri hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Günümüzde birçok piyasa için demo hesap olanağı bulunuyor. Bunları değerlendirerek hem petrol hem de dolar fiyatı değişimlerinden nasıl yararlanacağınızı öğrenebilirsiniz.