Evet, marjinal ne demek, sorusunun cevabını bilmeyen sayısız insan olduğunu söyleyerek başlamak istiyorum. Çünkü bu durum gerçekten trajikomik nitelikte! Zira marjinal nedir, diye sorulsa öylece kalakalacak ama “baksana, ne marjinal bir tip” gibi yorumlar yapmaktan da çekinmeyen bir sürü insan var. Yani ne anlama geldiğini bile bilmeden öyle kulaktan dolma bilgilerle sırf hava olsun diye laf arasına sıkıştırılan kelimelerden bir diğeri de marjinal! Hatta anlamı bilinmeyen ama sıklıkla kullanılan kelimeler arasında marjinal ilk sıralarda yer almalı diye düşünüyorum.
Sıra dışı olanı da olmayanı da betimlemek için kullanılan bu sıfat, çoğunlukla gereksiz yere ve laf kalabalığı yapmak için kullanılıyor. Hani “çok marjinalmiş, ay nasıl anlatsam işte, farklı biri yani marjinal bir tarzı var…” gibi sözler kullanınca, sanki daha etkileyici olunacakmış gibi! Sonuçta; azıcık farklı olan her şey için marjinal kelimesinin kullanıldığında hemfikir olduğumuza göre, gelin marjinal ne demektir, bu sözcüğün gerçek anlamı nedir, konuyu detaylıca inceleyelim.
Tavsiye İçerik: Empati Nedir? Nasıl Kurulur? Faydaları Nelerdir?
Marjinal Ne Demek?
Marjinal ne demek sorusunun ilk cevabı, tabii ki de TDK tarafından yapılan tanımı! Yani Türk Dil Kurumu’na göre marjinalin iki anlamı var. Bir tanesi ağırlıklı olarak konuşacağımız aykırı açıklaması, bir diğeri de matematikteki son birim kavramı tanımı! Sözlüklere baktığımızda ise marjinalin 5 farklı şekilde tanımlandığını görüyoruz.
Bunlar; birimleri matematik anlamda değişken olabilen, toplumdaki çoğunluk içine girmeyen aykırı olan kişi, hangi gruba katılmak istediğini bilemeyip kararsız kalan, benimsenmiş toplumsal değerleri kabul etmeyen, kıyıda, azınlıkta kalmış kişi ifadeleriyle karşımıza çıkmaktadır. Evet, marjinal ne demek sorusuna kısaca bu şekilde yanıt verilebilir.
Ancak sizin de tahmin ettiğiniz gibi bu kelime en çok sıra dışılıklar ya da aykırılıkları ifade etmek için kullanılmaktadır. Ve bu sıfat toplumdan topluma, zamandan zamana göre değişkenlik gösterebilmektedir. Daha açık bir ifadeyle; herhangi bir yerde herhangi bir zamanda marjinal olan şey-kişi, başka bir yer başka bir zamanda gayet sıradan olabilir.
Örneğin; yıllar yıllar önce kadınların yalnızca etek-elbise giydiği dönemlerde, pantolon giyen bir kadın için marjinal denilebilirdi. Ya da küpe takan bir erkek için sıra dışı olduğu söylenebilirdi. Ancak hepimizin bildiği gibi şu anda bunlar gayet olağan şeyler! Kısacası; şu anda marjinallik olarak tanımladığımız bir şey, ilerleyen yıllarda sıradanlaşıp bayağılaşabilmektedir. Zira marjinallikte temel olan şey; toplumdaki görüşleri ve yaşam tarzları ile diğerlerinden bariz farklarla ayrılmak, çizgi dışı ve aykırı olmaktır.
İlginizi Çekebilir: Ego, İd ve Süperego Nedir? Nasıl Aşılır? Egoist Kime Denir?
Marjinal Fayda Nedir?
Konumuz marjinal nedir olduğu için, marjinal fayda kavramından da kısaca bahsetmek istiyorum. Evet, yukarıda da söylediğim gibi marjinal sözcüğü matematikte son birim anlamına gelmektedir. Marjinal fayda ise bir malın tüketilen her ek biriminin bir önceki tüketilen birimden elde edilen toplam faydada yarattığı değişikliği göstermektedir.
Yani son tüketilen birimin faydası olarak kısaca ifade edilebilir. Buna ek olarak azalan marjinal fayda yasasına göre, marjinal fayda negatif eğilimdedir. Diğer bir ifadeyle; tüketilen miktarın artması, tüketicinin ihtiyacıyla birlikte marjinal faydanın azalması demektir. Ve toplam faydanın maksimum seviyeye ulaşması için marjinal faydanın sıfır olması gerekmektedir. Hani içtiğiniz ilk çaydan daha çok keyif alırsınız ve önünüze konulan diğer bardaklarla tatmin duygunuz azalır ya, işte marjinal faydada da bir malın son biriminin tüketiminden elde edilen tatmin söz konusudur.
Marjinal Tarz Nedir? Nasıl Marjinal Kadın-Erkek Olunur?
Hani marjinalin yaygın olarak bilinen tanımının aykırılık, sıra dışılık olduğunu söylemiştik ya! İşte şimdi de marjinalin moda dünyasında ne ifade ettiğine ve nasıl marjinal olunabileceği konularına değineceğiz. Çünkü marjinal tarz ve marjinal insan gerçekten çok fazla konuşulup merak edilen konular arasında yer alıyor. Gelin, aşağıdaki başlıklarda söz ettiğim konuları birlikte inceleyelim.
Buna da Göz Atın: 2016’da Lüks Giyim Tarzıyla Öne Çıkacak En Tarz Yabancı Erkek Müzisyenler
Marjinal Tarz Nedir?
Evet, marjinal tarz da tıpkı kelimenin anlamı gibi aykırı, sıra dışı, çizgi dışı tarz demek. Yani çoğunluktan farklı bir şekilde giyinip kuşanmak, aykırı kıyafetler, saç modelleri, aksesuarla stilini yaratmak! Örneğin; Lady Gaga’nın tarzı için marjinal sıfatını kullanabiliriz. (İnceleyebilirsiniz: Lady Gaga’nın Aldığı Alexander McQueen İmzalı Armadillo Ayakkabılar)İlginç kostümleri ve sıra dışı yaşam tarzıyla ünlü kişilik tam bir marjinallik örneği. Ya da ülkemizde Hande Yener, (2008 yılında hayata veda eden değerli isim) Aysel Gürel ve Gülşen gibi sanatçılar için de marjinal tarza sahip oldukları söylenebilir.
Etrafımızda da marjinal tarza sahip insanları görmek mümkün. Özellikle de büyük şehirlerde sıra dışı giyim kuşamlarıyla dikkat çeken bir sürü insan var. Kısacası; çoğunluğun üzerinde göremeyeceğiniz kıyafetler, dövmeler, saç modelleri, makyajlarla kendi sitilini yaratan kişilerin marjinal tarza sahip olduğunu söylemek mümkün. Sizin anlayacağınız moda dünyasındaki anlamıyla marjinal tarz nedir sorusuna şu maddelerle açık ve net biçimde cevap verilebilir:
- İnsanların dikkatini çekecek şekilde giyinmek;
- İlginç makyajlar yapmak;
- Kocaman, parlak ya da fazla renkli kısacası abartılı aksesuarlar kullanmak;
- Yüz, boyun, kol, bacak gibi daha çok görünen yerlere büyük ve ilgi çekici dövmeler yaptırmak;
- İnsanların dönüp sönüp bakacağı, olumlu ya da olumsuz bir şekilde içinden-dışından yorum yapacağı marjinal saç modellerine sahip olmak;
- Kısacası normal değil de farklı olarak algılanacak bir tarzı yansıtmak için marjinal tarz ifadesi kullanılabilir.
Nasıl Marjinal Kadın-Erkek Olunur? Özellikleri Nelerdir?
Peki, marjinal insan nedir? Nasıl marjinal olunur? Aslına bakarsanız bu sorulara verilebilecek en güzel cevap “marjinal olunmaz, doğulur” ifadesi. Çünkü öyle zorlamayla falan marjinal insan olunamaz. Yani gidip enteresan kıyafetlerle dışarı çıkmak, kişiyi marjinal falan yapmaz.
Zaten farklı olacağım diye özel bir uğraş içerisine giren kişilerde marjinallik fazlasıyla eğreti durmaktadır. Diğer bir tanımla; marjinallik sonradan kazanılacak bir şey değildir. Kişi hayata bakış açısı, görüşleri, düşünceleri ve yaşam tarzıyla çizgi dışına çıkıyorsa, bunu bile isteye değil doğası gereği yapıyorsa marjinaldir. Kaldı ki özenti marjinaller ile sahici marjinaller arasında da bariz farklılıklar vardır.
Diğerlerinden farklı düşünen, daha çok sorgulayan, derinlikleri olan, genellikle sanatla uğraşanlar marjinal kadın ve erkekleri oluşturmaktadır. Ve onlar sıra dışı olarak anılmak için ekstra bir şey yapmamaktadır. Kendileriyle baş başa kaldıklarında da insanlarla iç içe olduklarında da kısacası her daim farklı hissederler.
Çoğunluğa ayak uyduramaz, bir yere ait olamama durumunu sürekli olarak yaşarlar. Radikal fikirleri ve doğuştan gelen yaratıcılıklarıyla, diğerlerinden keskin farklarla ayrılırlar. Uzun lafın kısası; marjinallik bir yaşam stilidir ve sonradan kazanılacak ya da taklit edilebilecek bir şey değildir.