Ethereum Nedir? Nasıl Üretilir? 10 Maddede Ne Demek Olduğunu Anlatıyoruz!

İlk başta altcoin olarak tanımlanan ethereum, bitcoine benzer ama daha gelişmiş bir altyapıya sahiptir. Fiyatlarında ani görülen fırlama ile dikkatimizi çeken bu dijital para için bitcoinin tahtında gözü var deniyor. Ama açık bir şekilde ne olduğu anlaşılmış değil. Bu nedenle de fazlasıyla ilgi çekiyor. Üstelik üretiminin bitcoine göre daha kolay olduğu da söyleniyor.

Milyonerler doğuran diğer bir kriptolu para olarak ethereum nedir, nasıl üretilir (mining) konusunda bilgiler vermek istiyorum. Ortaya çıkış hikayesinden amacına, yaratıcısından başarısına kadar her konuyu bu yazıda bulabileceksiniz. Ayrıca Bitcoin nedir bilmiyorsanız sizi buraya alabiliriz.

1 Ethereum ve Ether Nedir?

Bitcoinin aksine sessiz sedasız ortaya çıkan ve fiyatlarındaki ani yükselişle dikkatimizi çeken dijital para birimlerinden birisi de ethereumdur. İlk defa tam olarak Kuzey Amerika’da yapılan bir bitcoin konferansında tanıdığımız bu dijital para, bir proje olarak başlamıştır. Vitalik Buterin isimli kişi tarafından yaratılan Ethereum Projesi, kripto işletim sistemi olarak tanıtılmıştır.

Projedeki para birimi ise etherdir. Vitalik Buterin’in de dediği gibi ether, ethereum için kripto yakıtıdır ve işlem ücretlerinin ödenmesi için kullanılır.

Kendisine özel bir yazılım diline sahip olan ve merkezi olmayan yazılım protokolleri geliştirilmesine olanak sağlayan ethereum için bitcoin vol.2 gibi tanımlar da yapılmaktadır. Ethereum platformu ise bitcoinin blockchain mantığından yola çıkılarak oluşturulmuştur.

Ethereumun amacı, ademi merkeziyetçi uygulamalar oluşturmak için alternatif bir protokol yaratmaktır. Bunun için de ethereum madencilerine ihtiyaç vardır.

2 Ethereum Kim Tarafından Yaratıldı?

Ethereumun mucidi, Vitalik Buterin‘dir. Bitcoin topluluklarının kemik kadrosunda yer alan Buterin, iyi bir programcıdır. 2011 yılında bitcoin ile tanıştıktan sonra üniversiteyi bırakmış ve topluluk buluşmalarında aktif olarak yer almıştır. İdealist genç aynı zamanda, Bitcoin Magazine sitesinin kurucularından birisidir.

Ethereum Projesi sadece 4 kişi ile başlamıştır ve daha sonra Rusya devletinin desteğini arkasına almıştır. Vitalik Buterin ile Charles Hoskinson, Anthony DiIorio ve Gavin Wood, projeye start veren isimler olmuştur. Daha sonra bu ekibe 32 kişi daha katılmıştır. Kısa sürede büyük bir destek alması ise geleceğinin parlak olduğu konusunda mesajları çok önceden vermiştir.

3 Ethereum Nasıl Ortaya Çıktı?

Vitalik Buterin ve ekip arkadaşları, çalışmalarını hızlı bir şekilde tamamladı. Ethereum ilk olarak Buterin tarafından 2013 yılının sonunda yayınlanan bir pazarlama aracı olan White Paper ile duyuruldu. Tarihler 2014 yılının Ocak ayını gösterdiğinde ise Kuzey Amerika’da gerçekleşen bir konferansta Buterin tarafından ethereumun ne olduğu açıklandı. O zamana kadar büyük bir merakla beklenen dijital para, beklentileri karşılaşmış olacak ki kısa sürede bitcoinin rakibi olarak anılmaya başlandı.

Ardından Gavin Wood, 2014 Nisan ayında Yellow Paper ile teknik özellikleri ve çeşitli dokümanları yayınladı. Herkes bu süreçte ethereum nedir diye fazlasıyla merak etmeye başladı. Daha sonra 30 Temmuz 2015 tarihinde ethereumun tanıtımı yapıldı.

‘İnternetin enerji kaynağı’ gibi iddialı bir çıkış yapan ethereum, bitcoinin blok zinciri mantığından yola çıkılarak üretilmiştir. Kendine ait, özel bir yazılım dili kullanılmış ve işletim sistemi üzerinde merkezi olmayan yazılım protokolleri geliştirilmiştir.

Ethereumun, şifreleme altyapısı olarak bitcoinden daha gelişmiş olduğu iddia ediliyor. En büyük farkı ise algoritma yapısı olarak gösteriliyor. Merkeze bağlı olmayan, şifreli ve güvenli işlemleri mümkün kılan blok zinciri teknolojisi ile geliştirilmiştir. Aynı zamanda bu ağa katılan kullanıcıların, bilgisayar donanımları sayesinde yeni ethereum üretmesi de mümkün hale getirilmiştir.

4 Ethereum Nasıl Üretilir?

Ethereum konusunda belki de en çok merak edilen konu, üretimidir. Bitcoin ile benzer şekilde ve aynı teknoloji ile üretimi yapılabiliyor. Blok zinciri teknolojisi ile geliştirilen ethereumda yeni coin üretebilmek için GPU yani grafik işlemlerini yapan ve ekran kartı üzerinde bulunan işlemciye sahip olmak gerekiyor. Daha kısa haliyle CPU yerine GPU madenciliği ile üretiliyor.

Bitcoine göre daha basit bir üretim metodu olması, ethereumu cazip kılıyor. Üstelik Windows bilgisayarlarda bile birkaç temel bileşen ile üretilmesi mümkün. Sahip olmanız gereken donanımların başında ise GPU’lar geliyor. Daha sonra ise ethereumlarınızı koyacağınız dijital cüzdanı oluşturmalı ve bir havuza dahil olmalısınız. Bireysel olarak da ethereum üretmeniz mümkün; ama bir havuz sayesinde daha hızlı kazanmaya başlayabilirsiniz.

Birçok sanal cüzdan uygulamasından birisini seçip, havuza dahil olduktan ve gerekli programları bilgisayarınıza yükleyip hesaplarınızı oluşturduktan sonra üretime geçebiliyorsunuz. Örneğin; Apple tarafından onaylanmış bir cüzdan uygulaması bulunuyor. Jaxx Ethereum Wallet, 2016 yılının Haziran ayında Apple’ın onayını almıştır ve AppStore’da yayınlanmıştır. Daha sonraları Google Play Store da uygulamayı bünyesine dahil etmiştir. Bu gibi uygulamalardan birini seçerek cüzdanınızı oluşturabilirsiniz.

5 Ethereum Hesapları ve Türleri

Temel olarak ethereumda iki hesap türü bulunmaktadır. Bunlardan birincisi harici olarak sahip olunan hesaplardır. Bu hesaplar özel anahtarlar tarafından kontrol edilmekte ve herhangi bir kodu bulunmamaktadır. Harici hesaplarda bir işlemin oluşumu, bitcoindeki gibidir. Yani imzalar ve gerekli bilgiler bulunarak gerçekleşir. Diğer tür ise sözleşme hesaplarıdır. Akıllı kontratların koduyla işleyen bu hesaplarda, şartların takibi yapılmaktadır.

Ethereum hesaplarında, her biri 20 baytlık adresler vardır ve bunlar arasında değer ile bilgi aktarım geçişleri oluşmaktadır. Bu hesaplar 4 alan içermektedir. Bu alanlar:

• Nonce adı verilen alan, bir sayaç görevindedir ve etherin tekrar işlenmesini önlemektedir.
• Ether Bakiyesi alanı
• Varsa sözleşme kodu alanı
• Hesabın depo alanıdır.

6 Ethereumun En Güçlü Silahı: Akıllı Kontratlar

Ethereumda, diğer dijital paralardan farklı olarak akıllı kontratlar bulunuyor. Bunlar aynı VİOP‘taki kontratlara benziyor. Sistem aracılığıyla iki tarafın anlaşma sağladığı bir kontrat, zamanı geldiğinde ve gerekli şartlar sağlandığında otomatik olarak işleniyor. Sonuçta da para aktarımı yapılıyor.

Bu konuya aydınlığı yine Vitalik Buterin getiriyor. Verdiği örnekte, bir ev kiraladığınızı düşünmenizi ve bunun ödemesini kripto para ile yapabileceğinizi söylüyor. Ayrıca ödeme sonunda bir fatura da oluşuyor. Detayları ise şu cümlelerle veriyor:

“Ben size belirlenen günde ulaşacak şekilde bir dijital giriş anahtarı veriyorum. Anahtar size zamanında ulaşmazsa blok zinciri paranızı geri ödüyor. Eğer ben anahtarı kiralama gününden önce gönderirsem, sistem günü gelene kadar anahtarı saklıyor ve bana parayı aktarırken size de anahtarı veriyor.”

Bu sistem ‘if-then’ olarak tanımlanan eğer koşul sağlanırsa işlemi gerçekleştir mantığıyla çalışıyor. Üstelik bu işleme yüzlerce kişi şahitlik ediyor ve anlaşmalar iki tarafından bilgisi olmadan değiştirilemiyor.

Buterin, akıllı kontratların oldukça geniş bir kullanım alanına sahip olduğunu söylüyor. Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri olarak tanımladığımız türev araçlardan sigortacılığa kadar birçok alanda bu akıllı kontratların kullanımı söz konusu. Bu durum ise bitcoinden daha çok ethereumun gelecekte kağıt paraların yerini alabileceğini açıkça gösteriyor.

7 Kısaca Token Nedir?

Ethereum için en merak edilen konulardan birisi de token sistemleridir. Ethereum; isteyen herkesin blok zinciri üzerinden, istediği türden uygulamayı kodlayabilmesi için tasarlanmıştır. Ama bu merkezsiz uygulamanın kolayca satılabilmesi ve işlem yapılabilmesi için kendi tokenlerine ihtiyacı vardır.

Token, dijital bir varlıktır. Buterin tarafından yapılan tanımına göre; sadakat puanı, hediye çeki, senet, oyun objeleri ve diğer gerçek objeler gibi birçok şeyi temsil etmektedir. Ayrıca akıllı kontratlarla etkileşimde bulunmak için de bir araçtır.

Ethereum blok zinciri üzerinde çalışan tokenler, bir takım kod ve bağlantılı veritabanları ile çalışır. Bir akıllı kontrat veya kullanıcı, tokenin kontratına işlem niteliğinde mesaj gönderdiği zaman kod, veritabanını güncellemektedir. Token’in görevi ve işleyişi şu örnekle anlatılabilir:

• A kişisi, B kişisine bir fon transferi yapmak istediğinde, o fona ait tokenin kontratına mesaj gönderilir.
• İlk olarak A kişisi ile ilgili kontroller yapılır. Yeterli ethere sahip olup olmadığından, imzasının bulunup bulunmadığına kadar detaylı bir kontrol gerçekleşir.
• Daha sonra yapılmak istenen transfer, veritabanındaki A kişisinin hesabından B kişisinin hesabına aktarılır. En sonunda da işlemin başarıyla sonlanıp sonlanmadığına dair bilgilendirme yapar.

8 Ethereum Bitcoini Alt Edebilir mi?

Merak edilen konulardan birisi de bitcoini rakip olarak görüp görmediği konusunda. Bitcoinden daha gelişmiş olması, algoritma yapısındaki farklılık ve üretiminin daha kolay olması, acaba ethereum daha mı iyi sorularını ortaya çıkarttı. Ama bu konuda verilebilecek en iyi cevabı Vitalik Buterin şu sözleriyle vermiş durumda:

Eğer dijital paralar ile Dünya’daki değerli kaynakları karşılaştıracaksak; bitcoini en popüler maden altın, litecoini ise ondan sonra gelen gümüş olarak kabul edebiliriz. Bu durumda ethereum diğerlerinden tamamen farklı olarak petroldür. Çünkü ethereumun arkasındaki teknoloji, geleceğin internetinin enerji kaynağı olacaktır. Bu nedenle biz etheri ‘kripto yakıt’ olarak adlandırıyoruz. Ethereum platformunun ihtiyaç duyduğu enerji, ether ile sağlanacaktır.

Buterin bu sözleri ile ethereumun bitcoin ile rakip olmadığını, tahtında da gözü bulunmadığını söylüyor. Biraz iddialı sözler bile olsa ethereumun elde ettiği başarı, sözleri desteklemeye yetiyor.

9 Ethereum Projesinin Elde Ettiği Başarı

İlk başta Vitalik Buterin olmak üzere 4 kişinin tasarladığı proje, 2 aylık süreçte 32 kişilik bir ekibe dönüşmüştür. Ekip hız kesmeden ve titizlikle çalışmalarını gerçekleştirmiş, borsaya çıkmadan önce 4 bin kişinin desteğini almıştır. Bu nedenle de sağlam ve emin adımlarla ilerlemiştir.

10 Ethereuma Putin Desteği

Dijital para birimindeki gelişim, hükümetlerin de ilgisini çekmiştir. St. Petersburg Economic Forum etkinliğinde Buterin ile özel bir görüşme yapan Vladimir Putin, Kremlin’den yaptığı resmi açıklama ile ethereumun popülerleşmesini istediğini söylemiştir.

Putin, dijital ekonominin ayrı bir endüstri olmadığını ve yepyeni iş modelleri yaratmak için önemli bir temel olduğunu vurgulamıştır. Aynı zamanda ethereumun, Rusya’da yerel partnerler tarafından kullanılması ile ilgili planları desteklediğini de açıklamıştır. Üstelik Rusya Merkez Bankası, ethereumu pilot program kapsamında test etmeye başlamıştır.