Ülkemizde yeni yeni kendini toparlayan ve kullanımına başlanan leasing sözleşmeleri, özellikle küçük boyutlu işletmeler için hayati önem taşımaktadır. Ticaretin, projelerin, işlerin devamlılığının daha hızlı ve az maliyetle sağlanması için leasing sözleşmeleri kullanılır. Bu konularda şirketlere büyük kolaylık sağlayan leasing sözleşmeleri nedir, öncelikle bunu bilmek gereklidir. Leasing nedir, işleyişi nasıldır hakkında detaylı bilgi için tıklayın! Böylelikle leasing sözleşmelerinin nasıl kullanıldığını, hangi mallar üzerinde geçerli olduğunu göreceksiniz.
Leasing sözleşmeleri türleri dolayısıyla şirketlere geniş bir kullanım portföyü sunar. Bu türlerin kullanımı şirketler açısından olumlu ya da olumsuz etkiler doğurur. Fakat bakıldığında ülke ekonomisine ciddi katkıları vardır. Çünkü ticaretin kolaylaşmasında ki yararı, dolaylı ya da doğrudan ekonomik katkılar sağlar. Avantaj ve dezavantajlarına baktığımızda ise ülkeler arasında farklılık olduğundan bahsedebiliriz. Mesela, ülkemizde leasing şirketlerinin mevduat toplama yetkisi yoktur. Ama yurt dışında bulunan leasing şirketlerinin vardır. Durum böyle olunca da fayda ve zarar açısından farklar ortaya çıkar. O zaman bunların ülkemize olan etkilerini inceleyelim.
Leasing Sözleşmesinin Avantajları
Üretim ya da hizmette faydalanacağımız bir malı almak istediğinizde, banka kredilerinin işleyişindeki süreç leasinge göre daha yavaştır. Bu sebeple leasing sözleşmeleri mala sahip olma konusunda daha hızlı ve avantajlıdır. Ayrıca bankalarda ortaya çıkabilecek faiz, kur riski gibi seçenekler leasing sözleşmelerinde bulunmaz. Bu sebeple belli risklerin de önüne geçilmiş olur. Finansman açısından bakıldığında da yatırımların tamamının finanse edildiğini görürüz. Şirket tarafından kiralanmak istenen malın nakliye, sigorta ve montaj gibi masraflarını da kapsayacak şekilde olması; %100 finansman sağlanmasını sağlar.
Leasing sözleşmelerinin teminatları, banka kredilerine göre daha azdır. Böyle olmasının sebebi ise malın kullanım mülkiyetinin kiracıya geçmesidir. Kira sözleşmesi boyunca mülkiyet hakkında sahip olunabileceği gibi sözleşmede belirtilen bir bedel karşısında, sözleşme sonunda da malı satın alabilir. Yapılan leasing sözleşmeleri bir kredi olmadığı için bilançolarda yer almaz. Durum böyle olunca firmanın borç/alacak konusunda bir etkileme yaratmadığı için kredibilite oranlarına da etkisi olmaz. Yani yapılan değerlendirmeler sonucunda kredi limitlerinde leasing sözleşmeleri açısından bir sorun görünmez ve diğer kredi olanaklarının da kullanılması sağlanır.
Finansal kiralama sözleşmelerinin önemli avantajlarından biri KDV’dir. Genel KDV oranı %18 olsa da leasing sözleşmelerinde bu oran %1’dir. Bu yönden firmaların büyük bir maliyet avantajı mevcuttur. Ayrıca kullanılacak leasing sözleşmelerinde kredilerde bulunan çeşitli masraflar bulunmamaktadır. Maliyet avantajının diğer tarafı ise satın almada kullanacakları miktarı, finansal sözleşmeler ile azaltırlar. Böylelikle kalan tutarları da daha farklı alanlarda değerlendirerek, işletmenin karlılığının artması sağlanır. Şimdiye kadar bahsetmiş olduğum avantajlar kiracı açısından incelediklerimiz. Birde kiralayan açısından avantajlar mevcuttur.
Kiralayan yani leasing şirketi; malın üzerinde bulunan sözleşmesi bittiğinde eğer kiracı tarafından satın alınmazsa, tekrar üretime sokarak kiralayabilir. Bu yönüyle karlılığı yüksektir. Ayrıca mülkiyetinin elinde bulunması sadece kullanım hakkının verilmesi, oluşan risk oranını ciddi oranda azaltır. Eğer kiracı iflas etmez ya da ödeme güçlüğü çekmez ise herhangi bir sorun teşkil etmeyecektir. Ayrıca leasing sözleşmeleri kullanılarak yapılan yatırımlar sayesinde yeni iş alanları doğar ve istihdam sağlanır. Böylelikle işsizlik üzerinde de olumlu etkiler yaratır. Son olarak leasing sözleşmeleri sayesinde yurt dışında bulunan makine, teçhizat gibi birçok malın rahatlıkla getirilmesi ve kullanılması sağlanır. Böylelikle yabancı sermayenin güvenle ülkeye girmesi mümkün hale gelir.
Leasing Sözleşmelerinin Dezavantajları
Finansal kiralama işlemlerinin birçok yönden avantajı olduğunu gördük. Tabi bunların yanında birde dezavantajları vardır. Fakat avantajları kadar çok sayıda değildir. Yine de leasing sözleşmesi yaparken ne gibi sıkıntılar doğabilir, sakıncaları nelerdir bilmek önemlidir. Öncelikli olarak böyle sözleşmelere konu alan malların kullanım kısıtlılığı anlaşılan leasing türüne göre değişiklik göstermektedir. Leasing türleri nelerdir, bilgi almak için tıklayın. Mal üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmak istenirse, öncelikle leasing şirketine bildirmeli ve bu konuda izin almalıdır. Aynı zamanda ipotek gibi durumlara da konu olamaz.
Eğer leasing sözleşmeleri döviz üzerinden imzalanmışsa kur riski kiracı için doğabilir. Bunun yanında kiralanan malın hurda değeri vardır. Bu mal kiracıya ait olmadığı için bu değerden yoksun kalabilir. Bu durumda kiralamak istediğiniz malın eğer hurda değeri yüksekse, baştan ya da sözleşme bitiminde satın alma yöntemini değerlendirmeniz daha avantajlı olacaktır. Malların üzerinde bulunan ve amortismanla orantılı olan yeniden değerlendirme seçeneğinden şirketler yararlanamamaktadır. Kiracı yerine leasing şirketleri bu avantajdan yararlanır. Bu durumda leasing şirket için avantajlı olan yeniden değerlendirme, kiracı açısından dezavantajlıdır.
Sonuç olarak, leasing sözleşmelerinin kiracı ile kiralayan açısından birçok avantajını inceledik. Bunun yanında dezavantajlarına da baktık. Her ikisini birbiriyle karşılaştırdığımızda leasing sözleşmelerinin avantajlarının daha ağır bastığını ve kullanımlarının şirketler açısından büyük faydalar sağladığını görebiliriz. Özellikle küçük ölçekli şirketlerin gelişmeleri açısından önemli bir yere sahiptir. Bu yüzen ülkemizde yeni bir piyasa oluşturan ve henüz gelişme aşamasında olan leasing faktörünü kullanmak önemlidir.