Krediyle yürüyen günümüz ekonomisinde kredi notu, herkes için kritik önem taşımaktadır. Finans sektörü, reel sektör ya da bireyler tarafından referans olarak kullanılan, bu kredi notudur. Peki, neden bu kadar önemlidir?
Çünkü her türlü ihtiyaç için bir borç verene gereksinim vardır ve borç verenler, kıstaslarını kredi notuna göre belirlemektedir. Konut satın almak, eğitim masraflarınızı karşılamak ya da sadece market alışverişinizi kredi kartıyla ödemek isteyin. Hepsinde size kredi limiti sunacak bir bankaya ihtiyaç duyarsınız. Bu noktada, kredibilitenize bakılır.
Yani finansal hayatınızın anahtarı olan kredi notu devreye girer. 0 ile 1900 aralığında olabilen kredi notunuzun kaç olduğu, kullanabileceğiniz kredi miktarından size sunulacak faiz oranına ya da vade seçeneğine kadar pek çok alanda belirleyicidir.
Dolayısıyla nasıl ve neye göre hesaplanır, kaç puanla kredi çekilebilir, yükseltmek için neler yapılabilir benzeri soruların yanıtları merak edilmektedir.
Aşağıdaki başlıklarda kredi notuyla alakalı bilinmesi gereken her konuyu detaylarıyla ele aldık:
Kredi Notu Nedir?
Kredi notu, basitçe ifade etmek gerekirse finansal geçmişinizin puanlaması ya da finansal analizinizdir. Yani bankalarla ilişkinizde sizin ne kadar düzenli, istikrarlı ve güvenilir olduğunuzu ölçer.
Kredi puanı ya da skoru olarak da bilinen not, bankaların kişi veya kuruluşlara ilişkin mali durum incelemelerinde ve kredi riski hesaplamalarında kullandıkları önemli bir referans notudur.
Her kurumda farklılık gösterebilmekle birlikte rakam için belli başlı sınıflandırmalar var. Bununla birlikte ülkeden ülkeye ya da kredi notunu belirleyen kurumdan kuruma göre de değişebilmektedir.
Örneğin dünyanın en büyük ekonomisinde, Equifax, Experian ve TransUnion olmak üzere üç büyük kredi bürosu vardır. Bu kurumlar, kredi piyasalarında tüketicilere ilişkin bilgilerin toplanması, analiz edilmesi ve dağıtılması konusunda piyasaya hakimdir.
Ülkemizde ise kredi notunu oluşturan verileri Kredi Kayıt Bürosu (KKB) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) kayıt altına almaktadır.
Türkiye’de kredi notu ve kredi risk raporu hizmeti sunan tek kuruluşsa KKB tarafından hayata geçirilen Findeks’tir.
Hizmet platformu, finansal geçmiş sonucu kredi notu belirlemesi yapmaktadır.
Kendi sitesinde kredi notu şöyle açıklanır:
Zaten sistem bunun önüne geçmek için geliştirilmiştir. Bu yüzden herhangi bir bankada sorun yaşadığınızda, diğerleri de bunu görebilmekte ve değerlendirmelerini kredi skoruna göre yapmaktadır.
Dolayısıyla kredi notu nedir, nasıl ve neye göre hesaplanır öğrenilmelidir.
Kredi Notu Nasıl ve Neye Göre Hesaplanır?
Bankalarda görülen kredi notunun hesaplanmasında kullanılan birçok değişken vardır. Bunların bazıları notu yüksek oranda etkilerken, bazıları küçük paylara sahiptir.
Büyük önem sahibi olan faktörlerden bir tanesi kredi kartlarıdır. Kredi kartı kullanımının bilinçsiz yapılması sonucu ödenemeyen kartlar, doğrudan kredi notunuzu etkiler.
Çünkü kredi notu sizin ödeme seviyeniz hakkında bilgi veren önemli değerlerden biridir. Kredi kartı borcunuzu zamanında ödememe gibi durumlar, puanınıza olumsuz yansır.
Şu anda kullanmış olduğunuz kredileriniz varsa ve bunların ödemelerinde sıkıntı yaşıyor, düzenli yapamıyorsanız da kredi notunuz ciddi oranda etkilenir.
Çek ya da senet gibi ödeme araçlarında yaşanan sıkıntılar da aynı şekilde kredi notunuza yansır. Aslında işin özeti, finansal açıdan temiz bir sicile sahip olmaktır ki bu, dünya çapındaki tüm kredi skorlarında geçerlidir.
Ülkemizde kredi notu; kişilerin kredi, kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarındaki ödeme alışkanlıklarına, limit ve borç durumlarına, yeni kredili ürün açılışlarının yoğunluğu gibi detaylara göre hesaplanır.
Kredi notu 1 ile 1900 arasında değişirken yükseldikçe risk seviyesi azalmaktadır. Bu bilgileri Kredi Kayıt Bürosu ve Findeks nedir yazısında detaylarıyla ele alsak da kısaca bahsedelim.
Kredili ürün ödeme alışkanlıkları notun yüzde 45’ini, mevcut hesap ve borç durumu yüzde 32’sini, kredi kullanım yoğunluğu yüzde 18’ini ve yeni kredili ürün açılışları yüzde 5’ini oluşturmaktadır.
Kredi notunuzun olması gereken değerlerini de incelemekte fayda vardır. Kredi notu genel olarak bankalarda 5 ayrı şekilde bölünmüştür.
En riskli, orta riskli, az riskli, iyi ve çok iyi olarak bu bölünmeyi görebiliriz.
Kurumdan kuruma farklılık gösterse de puanlama sisteminde, genellikle 0 ile 799 arasında bulunan not en riskli grubu içerir.
800 ile 1299 aralığı orta riskli gruba girerken 1300 ile 1499 skalası az riskli grubun sahibidir. 1500 ile 1699 puan arasında bulunan grup iyi, 1700 ve üzeri ise çok iyi puan demektir.
Sonuç olarak kredi notu, bankalardan sorunsuz hizmet alabilmeniz için kritik önem taşımaktadır. Bu yüzden bankalarla aranızı iyi tutmalı ve kredi notunuzun yüksek olmasını sağlamalısınız. Ayrıca sadece bankalarda değil, finansal anlamda birçok yerde karşınıza çıkabilir. Bunu unutmamanızda da fayda vardır.
işlem yapmak için
GCM Yatırım
yanınızda!
Paratic Haber
Paratic Piyasalar
fazla basvuru yaptım bu yuzden sıkıntı cekıyorum bunları nasıl sılebılırım