DBS (Doğrudan Borçlandırma Sistemi) Nedir, Ne için Kullanılır ve Avantajları Nelerdir?

Ticarette bulunan en büyük risk, alınan malın karşılığının ödenmemesidir. Bunun önüne geçebilmek için birçok ödeme yöntemi geliştirilmiştir. Genelde bankalar üzerinden işleyen bu yöntemler, finansal şirketler tarafından da yapılmaktadır. Şirketler de bu yöntemlerin araştırmalarını yaparak, hangi yöntem nasıl kullanılır öğrenerek, kendilerine uygun olanı seçerler ve kullanmaya başlarlar. Bunlardan bir tanesi de Doğrudan Borçlandırma Sistemi, yani kısaltılmış adı ile DBS’dir.

Bankalar bu konuda uzmanlaşmış kurumlardır. Şirketler bu sistemi kullanmak için bankalara başvuru yapar ve mal ya da hizmet sattığı şirketlere kullanımını zorunlu kılar. Şirketler de bu sistemlere uyum sağlayarak ticaretlerine devam eder. Böylelikle satıcı taraf kendini, alıcıya karşı ödeme garantisi altına almış olur. Tabi bu durum bankanın şirkete verdiği limit ile alakalıdır. Yani bankanın belirlediği limitin üzerindeki alım ve satımlar DBS garantisi altında değildir.

O zaman gelin bakalım DBS neymiş, ne değilmiş ayrıntılarıyla inceleyelim.

DBS (Doğrudan Borçlandırma Sistemi) Nedir?

Mal ve hizmet alım satımı için banka, bayi ve dağıtım şirketi arasında kullanılan ödeme yöntemine DBS (Doğrudan Borçlandırma Sistemi) denir. Bu sistemin kullanılması için 3 taraf bulunması şarttır. Bunlar; banka, satıcı ve alıcıdır. Bankaların sunduğu çeşitli arayüzlerle sisteme dahil olunur ve kullanımına başlanır. Burada riski üstlenen kişi banka oluyor. Çünkü satıcıya parasının ödeneceği garantisini banka verir. Üstelik faktoring gibi ödeme türlerinde olduğu gibi herhangi bir yüzdelik ödeme de söz konusu değil. Faktoring nedir, fonksiyonları ve türleri nelerdir hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.

DBS sisteminde malı alan firma için size ne kadar limit tanımlıyorsa, tam o kadarlık mal ya da hizmet satışınızda garanti etmiş olursunuz. Böylelikle vadeli mal satışı yapılabildiği gibi günü geldiğinde ödemeyi şirket bankaya yapar, banka da satıcı firmaya ödemesini gerçekleştirir. Bunları gerçekleştirdiğinizde de DBS uygulamasını kullanmış olursunuz.

DBS Ne için Kullanılır?

DBS uygulaması bankaların kendi işlem hizmetlerini geliştirmek, ticaretin gelişmesine katkı sağlamak ve şirketler için belli risklerin ortadan kalmasını sağlamak için kullanılır. Bankalar bu riskleri elbette ki belli bir komisyon ve ücret karşılığında üstlenir. Bu komisyonları ödeyecek taraf ise değişiklik gösterebilir. Alıcılar ödeyebildiği gibi satıcalar da bu ödemeleri gerçekleştirebilir. Çünkü satıcı firma kendini garantiye almak için müşterilerini bu sisteme özendirir. Bu durumda da hem ticaretinden yoksun kalmaz hem de kendini garantiye alır.

DBS’nin İşleyişi Nasıldır?

DBS uygulamasının işlemesi için öncelikle satıcı tarafın ödeme yöntemi olarak bunu kullanması gereklidir. Genelde bu sistemi kullanan şirketler birkaç bankayla çalışır. Özellikle büyük kurumsal olan şirketler, tercihlerini çeşitli bankalar üzerinde yaparlar ki müşterilerine daha çok seçenek sunabilsinler. DBS uygulamasını kullanan satıcı firmalar, mal ve hizmet satışlarını bu sistem üzerinde gerçekleştirirler. Şöyle ki alıcı firma eğer DBS kullanıyorsa, satıcı firmayla ortak bir banka seçilir. Eğer ortak bir banka yoksa, satıcı firmanın kullandığı bankalardan birini seçerek DBS uygulamasına tabi olunur. Alıcı firma bankayla görüşerek, satıcı firma için DBS limit tanımlaması yapılmasını ister. Daha sonra bankada bulunan limitlerinden herhangi bir teminat gösterilerek bankada, satıcı firmada kullanılmak için limit oluşturulur.

Bu limit tanımlama işlemi tamamlandıktan sonra, bankanın nakit yönetimi firmaya ulaşır ve alıcı firma için limit tanımlaması yapılmasını ister. Daha sonra satıcı firma tarafındaki işlemler tamamlanır ve limit belirlenmesi yapılmış olur. Alıcı firma da limitleri kadar mal ya da hizmet satın alabilir. Bu sistem kullanıldığında genelde vadeli alım ve satımlar gerçekleştirilir. Böylelikle banka vadesi geldiğinde de bu ödemeyi gerçekleştirir.

Limit tanımlama işlemleri bittikten sonra alıcı mal ya da hizmetini alır ve faturalar kesilir. Daha sonra bankanın satıcı firmanın sisteme bağlantı sağlayabilmesi için programlar kurulur. Alıcı firma için kesilen faturalar, sistemden bankaya iletilir. Bankada da alıcı firma adına işlenir. Daha sonra ödemenin vadesi geldiğinde alıcı firma bankaya ödemesini yapar, banka da satıcı firmaya otomatik olarak ödeme yapar. Eğer alıcı firma ödeme yapmazsa, banka sistemde bulunan limit boşluğu kadar vadesi gelmiş faturaların ödemesini satıcı firmaya yapar. Ödenmeyen faturalar için banka alıcı firma ile arasında gerekli uygulamaları başlatır.

Otomatik ödeme işlemi bankanın satıcı tarafta kurduğu programlarla mümkündür. Şirketle banka arasında yapılan anlaşma ile DBS fatura karşılıklarının yatacağı bir saat ve hesap belirlenir. Her gün o saatte vadesi gelen faturalar satıcı firmanın hesabına aktarılır. Satıcı firma da doğru olup olmadığını kontrol ederek, faturaların ödendiğine dair kendi düzenlemelerini gerçekleştirirler.

DBS’nin Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

DBS uygulamasının kullanılmasında hem avantajlar hem de dezavantajlar vardır. Ama avantajlarının daha ağır bastığına emin olabilirsiniz. En belirgin ve kendisini kullandıran özelliği, faturaların ödenmeme riskini ortadan kaldırmasıdır. Bu yüzden satıcı firmalar tarafından sıklıkla başvurulan bir ödeme yöntemidir. Ayrıca bankaya yüklenen yani gönderilen faturaların limitler dahilinde kesin ödeneceği garantisi olduğundan gelecek için uzun süreli nakit akış yapmak daha kolaydır. Bu sayede de yatırım, ödeme gibi planlamalar daha rahat yapılır.

Bankalar fatura kesim tarihinden itibaren maksimum 120 ay vadeye izin verir ve bu süre geçildiğinde riskleri üstlenmezler. Bu sebepten, daha uzun vadeli kesilen faturalar için sıkıntılar ortaya çıkabilir. Ayrıca firma her gün faturaların otomatik ödemesi hesaba geçtikten sonra, ödenmeyen var mı diye kontrol etmelidir. Çünkü ödenmeyen her fatura limitin dolmasına neden olacaktır. Firmanın DBS limiti dolduktan sonra da istenildiği kadar fatura yüklensin ödeme yapılmaz. Bu yüzden limitlerin risk durumunu düzenli olarak kontrol etmekte fayda vardır. Bankaların kurduğu program üzerinden dilediğiniz vakitte bunların kontrolünü yapabilir ve önlemlerinizi alabilirsiniz.

Bankaların DBS uygulaması birçok açıdan avantajlıdır. Kullanımının da rahatlığından dolayı bütün ticaret yapan firmalar tarafından tercih edilebilir. Böylelikle şirket için gerekli olan birçok faaliyete ve ticaretin hızlanmasına yardımcı olurlar. Bu yüzden DBS gibi ödeme yöntemleri büyük önem taşır.