Borsa İstanbul İşlem Saatleri: BIST Kaçta Açılıyor?

Kurumsal bir yapıya sahip olan borsalar belli işlem saatlerinde faaliyet gösterir. Yani nasıl çalışanların mesai saatleri varsa borsanın da belli çalışma saatleri bulunur. Borsa açılış saati geldiği zaman çanlar çalar ve paylarda fiyatlamalar başlar.. Ancak açılış seansı birkaç farklı aşamada gerçekleşir ve emirler toplanırken, piyasada düzgün fiyatlama olası için gerekli çalışmalar yapılır.

BIST seans saatleri, açılış ve kapanış olarak iki farklı aşamada gerçekleşir. BIST açılış saati geldiği zaman, önce bir süre emir toplanır ve ardından bu emirler eşleşerek ilk fiyatlar oluşur. Gün boyunca herhangi bir sorun yoksa sürekli müzayede şeklinde işlemler gerçekleşir. Ardından BIST kapanış saati geldiğinde yine son emirler toplanarak bir fiyat belirlenir. Kapanış fiyatından da işlemler gerçekleştikten sonra gün tamamlanır.

BIST işlem saatleri açılış, kapanış ve sürekli seans olarak 3 aşamadan oluşur. Borsa kaçta açılıyor, kaçta kapanıyor diye baktığımızda ise hafta içi her gün 09:40 ile başlayan işlemler 18:10 sularında sona erer. Bu saatler arasında işlemler kesintisiz olarak devam eder.

Şimdi borsa saat kaçta açılıyor, hisse senedi hangi saatte alınır, borsa kaçta kapanıyor gibi soruların cevaplarına detaylarıyla göz atalım:

Borsa İstanbul Piyasa İşlem Saatleri

BIST işlem saatleri 30 Kasım 2015 tarihinden önce sabah ve öğleden sonra olmak üzere 2 seans süresi boyunca gerçekleştirilmekteydi. Bu durum borsanın yapısını yavaşlattığı ve işlem hacminin düşmesine neden olduğu için BISTECH uygulamasına geçilmiştir.

Teknolojiyle Dönüşüm Programı adı kapsamı altında alım – satımlar tek seans üzerinden yapılmaktadır. 28 Mart 2016 tarihinde yapılan duyuruya göre BIST’in yaz saati uygulamasına geçirileceği duyurulmuştur.

BİST seans saatleri her piyasaya göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle her biri için ayrı ayrı işlem saatleri şu şekildedir:

Borsa İstanbul Pay Piyasası İşlem Saatleri

Pay piyasası için borsa ne zaman açılıyor, borsa kaçta kapanıyor sorunuzu aşağıdaki tablolarla netleştirelim. Pay piyasası seans saatleri tam iş günlerinde şu şekildedir:

Pay piyasası seans saatleri yarım iş günlerinde şu şekildedir:

Borsa seans saatleri resmi günler dışında tam iş günü programına göre işler. Resmi günlerde ise yapılan açıklamalara göre yarım iş günü çalışması söz konusu olabilir. Resmi günleri buradan takip edebilirsiniz.

Borçlanma Araçları Piyasası İşlem Saatleri

Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası (BAP) seans saatleri tam iş günlerinde şu şekilde:

Borsa İstanbul BAP seans saatleri yarım iş günlerinde şu şekildedir:

Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP)

Eğer hala VİOP nedir öğrenmediyseniz öncelikle ilgili yazımızı okuyun.

Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) seans saatleri şu şekildedir:

Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası (KMKTP)

Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası seans saatleri şu şekildedir:

Borsa İstanbul Elmas ve Kıymetli Taş Piyasası seans saatleri şu şekildedir:

Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası altında faaliyet gösteren Ödünç İşlemler Piyasası işlemleri ise iş günlerinde 09:45 ile 17:30 saatleri arasında faaliyet göstermektedir.

Borsa Kaçta Açılıyor?

Özellikle yeni yatırımcılar borsa nedir öğrendikten sonra en çok borsa kaçta açılıyor sorusu sıklıkla karşımıza geliyor. Açılış seansında çeşitli aşamaların gerçekleşmesi de bu konuda bir kafa karışıklığı yaratıyor. Ancak konu sandığınız kadar karışık değildir.

Borsa açılış saati 09:40 olarak ifade edilir. Ancak bu zaman geldiği zaman açılış seansı olarak tanımlanan bir aşamaya girilir. Açılış seansı borsanın işlem gününe başladığını, piyasanın aktif olarak hizmette bulunduğunu ifade eder. Bu seans süresinde BIST alım – satım emirleri piyasaya iletilir. İletilen emirlerin miktarı yatırım araçlarının değerlerini belirler. Bu yatırım araçlarının açılış fiyatıdır.

Yatırımcılar açılış fiyatı üzerinden işlemlerini gerçekleştirebilmektedir. Açılış seansında ilk önce emir toplama aşaması gerçekleştirilir. Ardından da açılış fiyatı belirlenerek, işlemler arz ve talep dengesine göre yapılır.

Emir toplama aşamasında, Borsa İstanbul sistemine alım veya satış yönündeki emirler gönderilir. Bu emirler belirli standartlara göre sıralanır. Bu aşamada eşleştirme yapılmaz.

Açılış fiyatının belirlenmesi ile eşleştirme yapılır. Elbette fiyat ve zamanın önceliğine göre emirler eşleştirilir. Böylece yatırımlar gerçekleştirilir. Bu evrede diğer yatırımcıların ne yönde emir vereceğini bilmelisiniz. Buna göre adımlarınızı daha bilinçli olarak atabilir, yatırım araçlarını en uygun seviyelerden alıp satabilirsiniz.

Açılış modu, emir girişi ve açılış işlemleri olarak 3 aşamada gerçekleştirilen evreleri kısaca tanımlayalım. Açılış modunda piyasadaki seyri izleyemezsiniz. Sadece girilen emirleri görebilir, değiştirebilir, iptal edebilirsiniz. Onun dışında herhangi bir işlem yapamazsınız.

Emir giriş aşamasında online olarak internet bağlantılı cihazlarınızdan istediğiniz araca alım/satım emri verebilirsiniz. Bu süreç bitene kadar emrinizi iptal edebilirsiniz. Fakat süre dolduktan sonra ne alım – satım emri verebilir ne de verdiğiniz emri iptal edebilirsiniz. Bu yüzden yatırımlarınızı yapmadan önce üzerinde düşünmelisiniz. Çünkü karar değiştirdiğinizde süre bitmiş olabilir.

Son aşamada açılış işlemlerinde toplanan emirlere göre açılış fiyatı hesaplanır ve pasif haldeki piyasa ekranı aktif hale gelir. Gerçekleştirilen işlemler sonucunda sürekli müzayede bölümüne geçilir. İşte bu zaman da hisse senedi hangi saatte alınır sorusuna bir cevaptır. Yani açılış seansı işlemlerinin tamamlanmasının ardından geçilen sürekli müzayede bölümü, 10:00 olarak belirlenmiştir. Borsa güne nasıl başlar sorusunun günlük cevabı için tıklayın.

Özetlemek gerekirse; Borsa saat kaçta açılıyor sorunuzun cevabı 09:40’tır. Ancak 09:40 ile 09:55 arasında açılış seansı gerçekleşir. Yukarıda tanımlanan bu seansta belirlenen fiyatlar sonrasında 10:00 sularında sürekli işlemlere geçiş yapılır.

Borsa Açılış Fiyatlı Emirler

Bist açılış saati açılış fiyatlı emirlerin girilmesiyle başlar. Sadece açılış seansında kullanılan fiyatı belirli olmayan emir türüdür. Fiyat alanında sıfır yazılıdır, yalnızca miktar alanına ne kadarlık işlem hacmi oluşturacaksanız, o miktarda bir rakam yazmanız gerekir. Bu emirler açılış seansının ilk vakitlerinde değil, daha sonraki aşamalarda piyasada yaşanan gelişmelere göre karşılık bulmaktadır.

Emir Toplama Aşaması

Borsa ne zaman açılıyor derseniz emir toplama aşamasının başladığı 09:40 ile 09:55 arasında açılıyor cevabını verebiliriz. Emirlerin toplanılması aşamasında kurallara uygun olmayan emirler, fiyatı iyileştirme veya kötüleştirme amaçlı olarak iptal edilebilir. Özel limitli verilen emirler önceliği dikkate alınarak daha sonradan karşılık bulmaktadır.

Limitli fiyat emirleri miktarına ve sistemin eşleştirilmesine göre alım – satımlar gerçekleştirilir. Öncelikle daima açılış fiyatı seviyesinde bulunan emirler eşleştirilir. Ardından da özel limitli emirler eşleştirilerek işlem görür. Bu nedenle borsaya girmeden önce borsa kurallarını bilmenizde fayda vardır.

Fiyatların Belirlenerek Açılış İşlemlerine Geçilme Aşaması

Borsa İstanbul’un açılış seansında iletilen emirler, yatırımcıların arz – taleplerine göre fiyatların belirlenmesini sağlar. Bu evrede verilen emirlerde işlem miktarı en uygun olan fiyat seviyesi BIST tarafından belirlenir. Karşılık bulmayan emirler sürekli müzayede seansına aktarılır.

Yatırımcı isterse diğer aşamaya geçmeden emrini iptal edebilir. Eşleşen emirlerin sonucunda eğer para kazanmışsanız veya kaybetmişseniz, yatırım hesabınıza direkt olarak yansıtılır. Bu işlemler bittikten sonra müzayede seansına geçilir.

BIST işlem saatleri fiyatların belirlenerek açılış işlemlerine geçildiği bu aşamadan sonra sürekli işlem yönteminin başladığı 10:00 sularına denk gelir. 10:00’dan 18:00’e kadar devam eden sürekli işlem yönteminin ardından da kapanış seansı başlar. Bu da borsa kaçta kapanıyor sorusunun cevabı olan 18:00’e işaret eder.

Tek Fiyat Yöntemi Nedir?

Borsa İstanbul’un tanımına göre tek fiyat yöntemi; “Bir sermaye piyasası aracı için sisteme iletilen emirlerin borsa tarafından belirlenen zaman dilimleri boyunca toplanarak gün içinde bir kere veya birden fazla kez tekrar edilmek suretiyle en çok işlem miktarını gerçekleştirecek şekilde ve öncelik kurallarına uygun olarak belirlenen tek bir işlem fiyatından eşleştirilmesi yöntemidir.”

Bist seans saatleri tek fiyat yönteminin uygulanmasıyla başlar. Tek fiyat yöntemi aşamasında fiyat miktarının belirlenmesi için belli bir müddet emirler eşleştirilmez. En yüksek fiyattaki emir tek fiyatı belirler. Buna da tek fiyat yöntemi adı verilir. Borsa seans süresi boyunca 4 kez bu etap gerçekleştirilir. Açılış ve kapanış süreçleri boyunca 2’şer kez uygulanır. Fiyat belirlendikten sonra da emri toplama aşamasına geçilir.

Sürekli Müzayede Nedir?

Sürekli müzayede bölümünde Borsa İstanbul’da yapılan işlemler, üyeler kontrolündedir. Sisteme işlenen emirler iletilen zaman ve kuralların uygunluğuna göre sıralanır. Buna göre karşılık bulmayan emirler tekrar eşleştirilmeye çalışılır. Karşılık bulunduğunda yatırımlar gerçekleştirilir. Bu aşamadan sonra kapanış seansına geçilir.

Normal seansta uygulanan sürekli müzayede yöntemi, sisteme iletilen emirlerin borsa yönetmeliğinde belirtilen şekilde fiyat ve zaman önceliği esaslarına uygun olarak eşleşmesi sonucunda oluşan fiyatlar üzerinden işleme geçilmesidir.

Borsa açılış saati olarak genellikle sürekli müzayede işlemlerinin başladığı 10:00 sularına işaret edilir. Öncesinde gerçekleşen açılış seansı işlemlerine her yatırımcı katılmak istemeyebilir. Çoğunluk emirler bu yönteme geçildiği zaman verilir.

Borsa Kaçta Kapanıyor?

Borsa kapanış saati 18:00 olarak işaretlenmiştir. Ancak bu zaman geldiğinde bir de kapanış seansı uygulanır ve 10 dakika boyunca devam eder. Kapanış seansında borsa karanlık oda işlemleri de gerçekleştirilir.

Açılış seansından itibaren eşleşmeyen emirler ve kapatılmayan pozisyonlar kapanış seansına aktarılır. Açılış seansında olduğu gibi emir verilir ve tek fiyat oluşumu sağlanır. Tüm bu işlemler belirlenmiş saat aralığında gerçekleştirilir. Bu aşamalar hakkında bilgi vermek istiyorum:

Emir Aktarım Aşaması Nedir?

Sisteme gönderilmiş ancak işlem görmeden bekleyen pasif emirlerin kapanış seansında yer almasının sağlanması için emir aktarımının yapıldığı ve kapanış seansında geçerli fiyat marjlarının hesaplandığı süreçtir.

Emir aktarım aşaması müzayede sürecinden hemen sonra gerçekleştirilir. Borsa İstanbul’da işlem gören araçların fiyat marjları hesaplanır. Bu süreçte ekstradan emir verilmediği gibi işlemler iptal edilememektedir. Bu nedenle eğer pozisyonunuzu kapatmak istiyorsanız, açılış seansının müzayede bölümü öncesinde gerçekleştirmeniz gerekir.

Emir aktarım aşaması boyunca emir girişi yapılamayacak, bekleyen emirler değiştirilemeyecek, bölünemeyecek ve iptal edilemeyecektir. Bu aşamada 18:00 – 18:01 süresinde gerçekleşir.

Emir Toplama Aşaması Nedir?

Bekleyen pasif emirlere ek olarak kapanış seansında fiyat belirlemeye yönelik yeni alış ve satış emirlerinin sisteme iletileceği aşama, emir toplama olarak tanımlanır. 18:01 ile 18:05 arasında gerçekleşen bu aşamada emirler eşleştirilmez.

Emirler aktarıldıktan sonra eşleşmenin gerçekleştirilmesi için tekrardan yatırımcıların emirleri toplanmaktadır. Bu aşamada alım veya satım emrinizi piyasaya aracı kurumlarınız vasıtasıyla iletebilirsiniz.

Emir toplama aşamasının gerçekleştiği 4 dakika boyunca emir toplamanın yanında; iletilmiş olan emirler değiştirilebilecek, bölünebilecek veya iptal edilebilecektir.

Kapanış Fiyatı Belirleme Aşaması

Fiyat belirleme aşamasında verilen emirlerin miktarına göre tek fiyat belirlenir ve bu aşamada emir verilmemektedir. Eğer verdiğiniz emir belirlenen kapanış fiyatında değil ise açılan pozisyonlar direkt kapatılmaktadır.

Bu nedenle işlemlerinizi yaparken bir yandan da borsa takibi yapmalısınız. Buna göre fiyatlanmaların hangi seviyeler arasında gerçekleşeceğini öngörebilirsiniz. Böylelikle doğru seviyelerden işlemlerinizi yönetebilirsiniz.

Kapanış Fiyatından İşlemler Aşaması

Bu aşamada kapanış seansı içerisinde işlem gören araçlara yeniden alım – satım emri verilebilmektedir. Borsanın işlem günü faaliyetini kapatmasına az bir süre kalmıştır.

Kapanış fiyatı üzerinden vereceğiniz emirleri bölemezsiniz. Bu nedenle işlem hacminizi ne kadar oluşturmanız gerektiğine doğru karar vermelisiniz. Sadece vermiş olduğunuz emrin miktarını azaltabilir, arttırabilirsiniz. Aynı zaman da iptal de edebilirsiniz.

Kapanış Fiyatlı Emirler

Açılış fiyatında olduğu gibi emirler fiyat belirlenmeden sadece miktar girilerek verilir. Bu evrede vereceğiniz emrin karşılık bulması için doğru fiyat seviyesinden emir vermeniz önemlidir. Genellikle yatırımcılar açılış seansının durumuna göre hareket ederler. Buna göre olumsuz beklenti içindelerse satış, olumlu yönde ise alım yönünde emir verilmektedir.